«Παλαιστίνη 194»

Της Ελενας Μπέλλη

Νέο κεφάλαιο στην ιστορία του Παλαιστινιακού επιχειρεί να ανοίξει η ηγεσία της Φατάχ που προωθεί διπλή απόπειρα αναγνώρισης του κράτους, μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, που ξεκινά στις 13 Σεπτεμβρίου.

Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος, Μαχμούντ Αμπάς, δεν έχει αποφασίσει ακόμη εάν θα προχωρήσει ταυτόχρονα και στις δύο πρωτοβουλίες ή θα απορρίψει την πρώτη, δεδομένης της βέβαιης έκβασής της: Τυχόν αίτηση της Παλαιστίνης στο Συμβούλιο Ασφαλείας να αναγνωριστεί ως ανεξάρτητο κράτος θα μπλοκαριστεί από το βέτο των Αμερικανών. Είναι απολύτως, βέβαιο, όμως ότι το αίτημα προς τη Γενική Συνέλευση, που αφορά μόνον την αναβάθμιση του καθεστώτος της Παλαιστίνης σε αυτό του παρατηρητή, θα βρει ευήκοα ώτα μεταξύ των 193 μελών του οργανισμού.

Με δεδομένο ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν έχει δυνατότητα παρέμβασης στις διαδικασίες της Γενικής Συνέλευσης, οι σύμβουλοι του Αμπάς δηλώνουν βέβαιοι ότι το καθεστώς παρατηρητή, ανάλογο με αυτό του Βατικανού, είναι `ειλημμένη απόφαση' που πρέπει απλώς να επικυρωθεί από τα κράτη μέλη. Η αναβάθμιση δεν είναι άνευ ουσίας: Οι Παλαιστίνιοι θα αποκτήσουν πρόσβαση στις επιτροπές του ΟΗΕ αλλά και πρόσβαση στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όπου θα μπορούν να προσφύγουν κατά του Ισραήλ.

Σύνθημα «Παλαιστίνη 194», λοιπόν: Το σύνθημα της Φατάχ για το όλο εγχείρημα του Σεπτεμβρίου, με επίκεντρο βέβαια την αναγνώριση των παλαιστινιακών εδαφών ως το 194ο κράτος του ΟΗΕ, έχει προκαλέσει ηχηρές αντιδράσεις. Το Ισραήλ απείλησε με «τσουνάμι διπλωματικών αντιποίνων», έπειτα χαμήλωσε τους τόνους και ξεκίνησε διπλωματική εκστρατεία ώστε να αποτρέψει την αναβάθμιση του καθεστώτος και έπειτα... επανήλθε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Αυτή τη φορά, μάλιστα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπένγιαμιν Νετανιάχου, δήλωσε έτοιμος να συζητήσει επί της «λύσης» που προωθεί Μπαράκ Ομπάμα για τα τελικά σύνορα των δύο κρατών, αν και διέψευσε ότι θα αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση για «συρρίκνωση» του Ισραήλ στα σύνορα του 1967.

Στις ΗΠΑ, οι αντιδράσεις ήταν χλιαρότερες: Το Κογκρέσο ενέκρινε μη δεσμευτικό ψήφισμα καλώντας το Λευκό Οίκο να αναστείλει την αποστολή βοήθειας στην Παλαιστίνη, αν προχωρήσει στο εγχείρημα του Σεπτεμβρίου. Ο Ομπάμα έχει άλλη γνώμη: Διαμήνυσε μεν ότι θα ασκήσει βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά όχι και ότι αντιδρά στα τεκταινόμενα στη Γενική Συνέλευση: Είτε ως πραγματικότητα είτε ως απειλή, το εγχείρημα των Παλαιστινίων λειτουργεί ως εργαλείο πίεσης της Ουάσιγκτον στο Τελ Αβίβ, ώστε να αρθεί το αδιέξοδο στις ειρηνευτικές διαβουλεύσεις.

Από πλευράς τους, οι Παλαιστίνιοι προχωρούν στο «δειλό» βήμα -δειλό αν συγκριθεί με τη μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Παλαιστίνης- έχοντας δύο προβλήματα: 

Πρώτον, ότι η Χαμάς δεν αντιμετωπίζει το εγχείρημα με σοβαρότητα και το χαρακτηρίζει απλώς ως «θέαμα». 

Δεύτερον, ότι δεν υπάρχει συνολική στρατηγική για την επόμενη μέρα: Αν η Παλαιστίνη αναβαθμιστεί, θα έχει μεν πρόσβαση στις επιτροπές του ΟΗΕ αλλά ενδέχεται να προκαλέσει το μένος του Ισραήλ και ακόμη μία «χρυσή αφορμή» για το εσαεί πάγωμα των διαβουλεύσεων. Αλλά ο Αμπάς δηλώνει αποφασισμένος: Τα οφέλη αξίζουν το ρίσκο...

ΗΜΕΡΗΣΙΑ