Η στρατολόγηση παιδιών ως
στρατιωτών στις εμπόλεμες ζώνες συνιστά μία από τις σοβαρότερες
παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων και η αποτροπή της αποτελεί στόχο
πλήθους ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Ο όρος παιδιά-στρατιώτες μάς φέρνει κατά κανόνα στο νου την
εικόνα ενός αγοριού ή νεαρού εφήβου με ένα όπλο στο χέρι και με βλέμμα
που αμφιταλαντεύεται μεταξύ σκληρότητας και φόβου. Τα στοιχεία όμως
δείχνουν ότι το 40% των εκατοντάδων χιλιάδων παιδιών-στρατιωτών ανά τον
κόσμο είναι κορίτσια. Αφανή θύματα του χειρότερου είδους εκμετάλλευσης
που, εφ' όσον επιβιώσουν, τα στιγματίζει για ολόκληρη τη ζωή τους.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, η χρήση
κοριτσιών από ένοπλες ομάδες έχει επιβεβαιωθεί σε Κολομβία, Κογκό,
Ανατολικό Τιμόρ, Πακιστάν, Σρι Λάνκα, Ουγκάντα και σε διάφορες περιοχές
της δυτικής Αφρικής. Είναι επίσης γνωστή από το παρελθόν η στρατολόγησή
τους στους εμφύλιους πολέμους του Νεπάλ και της Ερυθραίας. Ωστόσο τα
κορίτσια είναι γενικώς λιγότερο «ορατά» και δεν έχουν ώς τώρα επωφεληθεί
σχεδόν καθόλου από τα προγράμματα αφοπλισμού και επανένταξης για τα
παιδιά-στρατιώτες (DDR).
Ο πολλαπλός ρόλος των κοριτσιών στις ένοπλες ομάδες είναι αυτός
που καθιστά πολύ δυσκολότερη την επανένταξή τους στην κοινωνία μετά το
τέλος των συγκρούσεων. Τα κορίτσια πολεμούν, φροντίζουν τους μαχητές,
υποχρεώνονται να ικανοποιούν τις σεξουαλικές ανάγκες των ανδρών της
ομάδας, ενώ σε μακροχρόνιες διαμάχες εξαναγκάζονται να παίξουν το ρόλο
της «συζύγου», γεννώντας τα παιδιά τους. Οταν επιστρέφουν στην κοινωνία
αντιμετωπίζουν την προκατάληψη και το ρατσισμό, γι' αυτό και τις
περισσότερες φορές κρύβουν τον παρελθόν τους - και συνεπώς δεν ζητούν
βοήθεια στο πλαίσιο των DDR.
Κατά τον Ρίτσαρντ Κλαρκ, διευθυντή της
οργάνωσης Child Soldiers International, «σε κοινωνίες με βαθιά ριζωμένες
τις διακρίσεις των φύλων, όπου η "αξία" ενός κοριτσιού καθορίζεται με
όρους αγνότητας και δυνατότητας γάμου, το στίγμα που συνδέεται με τη
σεξουαλική δραστηριότητα μπορεί να καταλήξει σε αποκλεισμό και ακραία
φτώχεια».
Ακόμη όμως και αν αυτό αποφευχθεί, η ταχεία χειραφέτηση που
βιώνουν πολλά κορίτσια μέσα στις ένοπλες ομάδες, λόγω του ενεργού τους
ρόλου στις μάχες, καταλήγει σε πλήρη σύγχυση ταυτότητας και αξιών όταν
με την επιστροφή τους στην κανονική ζωή περιορίζονται σε «παραδοσιακούς»
γυναικείους ρόλους. Πράγμα που συνήθως συνεπάγεται την αντιμετώπισή
τους ως κατωτέρων. Για τα κορίτσια αυτά, το μέλλον είναι πολύ συχνά
εξίσου ζοφερό με το παρελθόν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου