"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Η μάχη για την κυριαρχία στο ΔΝΤ

Tης Kati Suominen

Στις προτάσεις που θα παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα περιλαμβάνεται μια έκκληση προς τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης να εκπροσωπούνται ενωμένες στο διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με μία έδρα. Η πρόταση αυτή, αν και έχει σχεδιασθεί για να ενισχύσει την επιρροή της Ευρωζώνης σε μια στιγμή που οι αναδυόμενες αγορές διεκδικούν ενισχυμένο ρόλο στο ΔΝΤ, θα προσκρούσει σε αντιδράσεις: όχι από το Πεκίνο ή τη Βραζιλία, αλλά από το Βερολίνο ή το Παρίσι.

Το κίνητρο της Επιτροπής είναι η αίσθηση ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις βάλλονται στους κόλπους του ΔΝΤ. Οι αναδυόμενες αγορές με τα πλούσια συναλλαγματικά τους διαθέσιμα, όπως η Κίνα και η Ινδία, έχουν εκφράσει την επιθυμία τους να βοηθήσουν την παραπαίουσα Ευρωζώνη. Ωστόσο, σε αντάλλαγμα μάλλον θα ζητήσουν περισσότερες ψήφους στο ΔΝΤ, όπου οι ευρωπαϊκές χώρες ελέγχουν από κοινού το 34% των ψήφων, ενώ το υποσύνολό τους, οι χώρες της Ευρωζώνης ελέγχουν ένα 20%. Η Γερμανία και η Γαλλία όπως και η Βρετανία διαθέτουν τις δικές τους μόνιμες έδρες όπως οι Κίνα, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, ΗΠΑ και Ιαπωνία.

Οι αναδυόμενες αγορές θεωρούν αυτή την κατανομή εξουσιών δυσανάλογα ευνοϊκή για τις ευρωπαϊκές χώρες, καθώς ανήκουν σε μια ήπειρο που παρακμάζει. Από την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι αναδυόμενες αγορές ενέτειναν την πίεση να τους δοθούν περισσότερες ψήφοι ώστε να επέλθει εξίσωσή τους με τις προηγμένες οικονομίες. Διεκδικούν, άλλωστε, μια «αξιοκρατική» επιλογή του διευθυντή του ΔΝΤ, που παραδοσιακά είναι Ευρωπαίος. Επειτα από κοπιώδεις διαδικασίες, οι Ευρωπαίοι παραχώρησαν πέρυσι δύο έδρες στις αναδυόμενες χώρες και συμφώνησαν να τους παραχωρηθεί το 6% των ψήφων. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αυξηθούν οι ψήφοι της Κίνας στο 6% και να αναχθεί στο τρίτο σε ισχύ μέλος μετά τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, και πάνω από τη Γερμανία. Η Ινδία θα έχει το 2,6%. Ακόμη και μετά την αλλαγή αυτή, όμως, οι αναδυόμενες χώρες δεν θα έχουν την πλειοψηφία. Και οι ΗΠΑ θα διατηρούν σχεδόν το 17% των ψήφων, ποσοστό αρκετά υψηλό ώστε να μπορεί η Ουάσιγκτον να προβάλει βέτο στις σπάνιες αλλά σημαντικές αποφάσεις που απαιτούν πλειοψηφία 85%.

Οι ΗΠΑ πιέζουν την Ευρώπη να παραχωρήσει ψήφους και έδρες στις αναδυόμενες χώρες που υπο-εκπροσωπούνται. Η στάση τους οφείλεται στην ανησυχία πως οι αναδυόμενες αγορές δεν θα είναι συνεργάσιμες σε θέματα διεθνούς οικονομικής πολιτικής. Η Ουάσιγκτον ανησυχεί πως αντί να εξελιχθούν σε υπεύθυνους παράγοντες της παγκόσμιας διακυβέρνησης, οι αναδυόμενες αγορές θα αποσπασθούν από το ΔΝΤ και θα στραφούν ολοκληρωτικά στην αυτο-ασφάλισή τους, συσσωρεύοντας διαθέσιμα και περιορίζοντας την επιρροή του ΔΝΤ στις οικονομικές πολιτικές των μελών του.

Αν συσπειρώσουν τις ψήφους τους σε μια ενιαία έδρα, οι χώρες της Ευρωζώνης θα αποκτήσουν δικαίωμα βέτο. Πάνοπλες τότε οι ενωμένες δυτικοευρωπαϊκές χώρες δεν θα είναι τόσο απρόθυμες να μειώσουν τις ψήφους τους υπέρ των αναδυόμενων χωρών που, με τη σειρά τους, θα αμβλύνουν τη μόνιμη ένταση μεταξύ Ευρωπαίων και αναδυόμενων οικονομιών.

Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι δεν εγκαταλείπουν εύκολα τις εθνικές τους επιδιώξεις. Η Επιτροπή κινείται σωστά. Αν υπάρχει χρόνος κατάλληλος για την ιδέα μιας ενιαίας έδρας, είναι τώρα που οι Ευρωπαίοι είναι πιο ευάλωτοι. Αλλά οι Ευρωπαίοι μάλλον θα εξακολουθήσουν να διεκδικούν ισχυρή θέση στο ΔΝΤ. 

Αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό: ένα Ταμείο με δύο βέτο δεν θα είναι πιο αποτελεσματικό ούτε θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Αλλά θα συνεχίσει να εξελίσσεται η διακυβέρνησή του, με κοπιώδεις και δημιουργικές προσπάθειες για μεταρρύθμιση.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: