Γράφει ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Επίκουρος καθηγητής Τουρκολογίας, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Αξιες προσοχής είναι οι δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν που πραγματοποιήθηκαν μετά την ένοπλη επίθεση στην αυτοκινητοπομπή του ΑΚΡ στον αυτοκινητόδρομο Κασταμονή - Τσανκιρί (4/5):
«Οπως είχε πει και ο συγχωρεμένος Μεντερές, εμείς ξεκινήσαμε φορώντας μόνο το σάβανό μας... (και) η ζωή που έχει καθορίσει για μας ο Αλλάχ... δεν μπορεί κανενός η δύναμη να την κάνει λιγότερη ή περισσότερη».
«Δεν θα μοιράσουμε για κανέναν αυτά τα 789.000 τετρ. χλμ. που είναι τα εδάφη της χώρας (μας)».
«Σήμερα υπάρχει μια Τουρκία που έχει γίνει η ελπίδα των συντετριμμένων, των απομονωμένων, των φτωχών όχι μόνο στη χώρα μας και την περιοχή μας αλλά και σε όλο τον κόσμο».
Σημαντικό επίσης πρέπει να θεωρηθεί ότι ο Ερντογάν αναφερόμενος στο ΡΚΚ δηλώνει ότι αυτό προσπαθεί «να στρέψει τον αδελφό εναντίον του αδελφού». Και στο πλαίσιο αυτό ο Τούρκος πρωθυπουργός στις ομιλίες του εξαίρει τις ικανότητες των Τούρκων ως λαού εγγράφοντάς τες παράλληλα και σε ιστορικό πλαίσιο. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του στην προεκλογική συγκέντρωση στο Αφιον Καραχισάρ:
«Το Αφιόν Καραχισάρ είναι μια πόλη της ανεξαρτησίας, της απελευθέρωσης, του θριάμβου. Οπως ο πολεμιστής Μουσταφά Κεμάλ, οι μάρτυρές μας, (και) οι πολεμιστές από εδώ έκαναν πορεία το 1923, και εμείς από το Αφιόν Καραχισάρ κάνουμε πορεία στο 2023», τη στιγμή που σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Taraf» (27/4) αναφέρθηκε η ύπαρξη σχεδίου στο οποίο εμπλέκονται το ΡΚΚ, οι ένοπλες δυνάμεις και η ΜΙΤ.
Η εξέταση, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο των ήδη προαναφερθέντων, των δηλώσεων Ερντογάν του είδους: «σημαία μας με την ημισέληνο κυματίζει περήφανα και με αξιοπρέπεια σε όλο τον κόσμο», καθώς και η διάσωση οθωμανικών μνημείων στα Βαλκάνια, την Ιερουσαλήμ και τη Βηρυτό, με πρωτοβουλία της Τουρκίας, δημιουργούν μια αίσθηση οζαλικού «πολιτικού deja vu».
Ο Τουργκούτ Οζάλ ήταν ο πρώτος πολιτικός ηγέτης που προσέφυγε στην οθωμανικότητα για να μορφοποιήσει μια νέα πολιτική προσέγγιση, η οποία βασιζόταν σε μια νέα συλλογική μνήμη. Το ιδεολόγημα αυτό βαφτίστηκε, ήδη από τότε, «νεο-οθωμανισμός» και διατύπωνε την ενοποίηση της τότε (σ.σ. δεκαετία '90) φιλελεύθερης πολυπολιτισμικότητας με τον παραδοσιακό οθωμανικό πλουραλισμό, όπως τα αντιλαμβανόταν ο Τουργκούτ Οζάλ και μια ομάδα διανοουμένων που τον στήριζαν. Ομως το μοντέλο αυτό απέτυχε κυρίως για δύο λόγους: πρώτον, επειδή έδινε βάρος περισσότερο στην «πολιτική» και όχι στην «πολιτισμική» ταυτότητα και δεύτερον, επειδή στην Τουρκία της δεκαετίας '90 δεν υπήρχε το κατάλληλο πολιτικό περιβάλλον για να «βλαστήσει» ένα τέτοιο πείραμα.
Στη συνέχεια το ΑΚΡ έγινε η φωνή των λεγόμενων «νεο-ισλαμιστών» που τονίζουν μια σύνθεση μεταξύ δημοκρατικών και ισλαμικών αξιών, προσεγγίζοντας την πολιτική του κόμματος της Μητέρας Πατρίδας του Οζάλ. Στη σημερινή συγκυρία πιθανό να επιχειρηθεί από τον Ταγίπ Ερντογάν η αναβίωση της πολιτικής Οζάλ, όμως η επιτυχία εξαρτάται από μερικές προϋποθέσεις:
α) ότι θα μπορέσει το ΑΚΡ να συνεργαστεί με τις εκλογές μετά το αναμορφωμένο πλέον CHP,
β) ότι θα υπάρξει προσπάθεια σύγκλισης και από το κουρδικό κόμμα BDP και
γ) ότι δεν θα ξεσπάσουν «κοινωνικές εκρήξεις», όρο που χρησιμοποίησε ο πρόεδρος του Kamu-Sen, του Συνδικάτου Δημοσίων Υπαλλήλων.
Πρόσφατη έρευνα του Kamu-Sen κατέδειξε τη φοβερά άδικη κατανομή των εισοδημάτων, αλλά και τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει μεγάλο μέρος του τουρκικού λαού. Προς συμπλήρωση του ευρήματος αυτού οφείλουμε ν' αναφερθούμε στο ότι η εσωτερική μετανάστευση προς τις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας διογκώνεται εξαιτίας του ότι 18 εκατομμύρια άτομα ζουν κάτω από το όριο φτώχειας και τα 12,5 εκατομμύρια από αυτά ζουν κάτω από το όριο πείνας.
Τα αποτελέσματα των εκλογών της 12ης Ιουνίου 2011 είναι βέβαιο ότι θα δώσουν απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα όπως: Θα φτάσει το CHP το 30% των ψήφων; Θα περάσει το ΜΗΡ το όριο του 10%; Τι στάση θα κρατήσουν οι «αναποφάσιστοι» ψηφοφόροι; Θα μπορέσει να εξασφαλίσει το ΑΚΡ 367 έδρες στο Κοινοβούλιο, ώστε να μπορέσει να ψηφίσει νέο Σύνταγμα;
Ομως, από την άλλη πλευρά, είναι βέβαιο ότι τα αποτελέσματα των εκλογών αυτών θα επιβεβαιώσουν για ακόμα μία φορά το ότι ο Ταγίπ Ερντογάν παραμένει ένας λαοφιλής πολιτικός, που είναι αναμορφωτής, έχει κερδίσει 6 συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις και προβάλλει την εικόνα «προστάτη» του λαού του. Ταυτοχρόνως, και επισείοντας τον «κίνδυνο» του ΡΚΚ, οδηγεί τους οπαδούς του στο ν' «αγκαλιάζουν» την εθνικότητά τους, στο να προσκολλώνται ψυχικά σε αυτόν, αναμένοντας να τους υποδείξει ποιος είναι ο εχθρός και ποιος ο φίλος.
Από τις 13 Ιουνίου και μετά, η γειτονική μας χώρα είτε θα προσανατολιστεί στην επίλυση του Κουρδικού, μέσω σύμπραξης των δύο μεγάλων κομμάτων, με «βραβείο» τη σταθεροποίησή της και την «προβολή» της εικόνας της σε όλη την περιφέρειά της, είτε θα προσπαθήσει να ισορροπήσει τις κοινωνικές διεκδικήσεις στο εσωτερικό της επιστρέφοντας στο διασπασμένο πολυκομματικό σκηνικό του παρελθόντος.
Και τα δύο σενάρια, συνδυασμένα με τα συμβαίνοντα σε Αλβανία και ΠΓΔΜ και μεσούντος του οικονομικού «χειμώνα» στην Ελλάδα, απαιτούν από τη χώρα μας αποφασιστική εξωτερική πολιτική και την ύπαρξη ηγέτη ανάλογου διαμετρήματος του Ταγίπ Ερντογάν.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου