Μια επίσκεψη που άργησε

Tου Σταυρου Τζιμα

O υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας έσπασε το «άβατο» του Αγίου Ορους και πέρασε, σε επίσημη αποστολή, την περασμένη εβδομάδα ένα διήμερο στο «Περιβόλι της Παναγίας». Το είχε υψώσει η ίδια η πολιτεία αυτό το «άβατο», θέτοντας σε απομόνωση την αγιορείτικη κοινωνία, με αφορμή τα όσα έγιναν με το Βατοπέδι.

Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν τρία χρόνια για να πατήσει το πόδι του στον Αθω υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος, όταν προτού ξεσπάσει ο «τυφώνας Εφραίμ» δεν υπήρχε μέρα, ειδικά τέτοια εποχή, που να μην αποβιβαστεί στο λιμανάκι της Δάφνης κάποιος υπουργός, βουλευτής, κομματικός ή κρατικός παράγοντας. «Ασε να περάσει η μπόρα και βλέπουμε» ήταν η μόνιμη επωδός όλων εκείνων των επωνύμων και ισχυρών που διατηρούσαν πνευματικές, όπως περηφανεύονταν με ισχυρή δόση σεμνοτυφίας στα πάσης φύσεως κοσμικά στέκια του Κολωνακίου και της Μυκόνου, σχέσεις με το Αγιον Ορος.

Αν επρόκειτο βέβαια για τη σωτηρία της ψυχής τους το κακό θα ήταν μικρό. Γιατί φαντάζομαι κανέναν δεν ενδιαφέρουν οι μεταφυσικές αναζητήσεις του τάδε υπουργού ή του δείνα κρατικού αξιωματούχου. Πρέπει όμως να ενδιαφέρουν όλους, και πρωτίστως την πολιτεία, η προστασία και η ανάδειξη του πνευματικού, πολιτιστικού, περιβαλλοντικού περιεχομένου, που επί χιλιετίες φυλάσσει στα σπλάχνα της η «Κιβωτός της Ορθοδοξίας». Από την άποψη αυτή, το αόρατο «αγκαθωτό συρματόπλεγμα» με το οποίο περιέφραξε τόσο καιρό τη χερσόνησο του Αθω, φοβούμενη το «φάντασμα του Εφραίμ», έβλαψε πολύ σοβαρά, πιστεύω, τη μοναστική κοινωνία.

Αναστηλώσεις μοναστηριών έμειναν στη μέση αναγκαστικά, καθώς πάγωσαν τα σχετικά κονδύλια, το πρόγραμμα καταγραφής και ψηφιοποίησης των αμύθητης αξίας βυζαντινών κειμηλίων και θρησκευτικών εγγράφων απορρίφθηκε (!), σχεδιαζόμενα έργα «πράσινης ανάπτυξης», όπως φωτοβολταϊκά, μπλοκαρίστηκαν, μονές καταχρεώθηκαν για να καλύψουν τα έξοδα φιλοξενίας των προσκυνητών. Ηταν η θεωρία περί συλλογικής ευθύνης και επομένως και σιωπηρής τιμωρίας της αγιορείτικης πολιτείας για τα όσα διέπραξε, ή του καταλογίζουν ότι διέπραξε, ο πολυπράγμων ηγούμενος του Βατοπεδίου ή ο φόβος μην τυχόν και θεωρηθεί συνένοχός του όποιος επώνυμος τολμήσει να ανέβει για προσκύνημα στον Αθω, που βύθισαν τις σχέσεις της πολιτείας με τον φάρο της Ορθοδοξίας σε συνθήκες Σιβηρίας; Το πρώτο θα ήταν άδικο, το άλλο υπερβολή.

Ο υπουργός Εξωτερικών, καθ’ ύλην αρμόδιος για θέματα Αγίου Ορους, έκανε το πρώτο βήμα για το λιώσιμο των πάγων. Επρεπε να το είχε πράξει προ πολλού. Ο ίδιος ή κάποιος άλλος εκπρόσωπος της κυβέρνησης, δεν έχει σημασία. Το Αγιον Ορος δεν μπορεί να πληρώνει εσαεί τις όποιες αμαρτίες ενός, έστω προβεβλημένου, «εν Χριστώ αδελφού», ανεξαρτήτως εάν στη συλλογική συνείδηση της αγειορείτικης αδελφότητας ο Εφραίμ δεν έκανε τίποτα επιλήψιμο…

Οι μοναχοί υποδέχτηκαν τον υπουργό όπως προβλέπει το τυπικό τους σε τέτοιες περιπτώσεις. Με κάθε επισημότητα δηλαδή, αλλά και με ισχυρή δόση δυσπιστίας, που δεν αφορούσε το πρόσωπό του - «μια χαρά άνθρωπος έδειξε, ήρεμος, με έμφυτη ευγένεια», έλεγε χαρακτηριστικά ένας εξ αυτών-, αλλά τη μέχρι τώρα στάση της πολιτείας στα φλέγοντα ζητήματά τους. Με βυζαντινό (και) λόγω γενικότερης κουλτούρας τρόπο, οι Αγιορείτες τού έθεσαν τα αιτήματά τους, με διπλωματικό, ένεκα επαγγέλματος, ίσως και γιατί σε κάποια εξ αυτών, όπως π. χ. το φορολογικό, η κυβέρνηση εμφανίζεται ανένδοτη, τους απάντησε εκείνος και οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι θα τα πουν και πάλι σύντομα στις Καρυές. Ο ΥΠΕΞ τους υποσχέθηκε ότι αυτή τη φορά θα φέρει και την πολυσυζητημένη αρμόδια για θέματα Αγίου Ορους υπουργική επιτροπή, η οποία όπως τους είπε θα συνεδριάσει και θα λάβει αποφάσεις στο κτίριο της Ιεράς Κοινότητας, παρουσία μοναχών, που, εκτός των άλλων, θα πάρουν μια γεύση από opengov. Μένει να φανεί αν οι όποιες αποφάσεις ληφθούν υλοποιηθούν κιόλας ή θα μείνουν στα χαρτιά και ο ΥΠΕΞ ξέρει πολύ καλά πως τα ζητήματα του Αγίου Ορους δεν έχουν μόνο θρησκευτικές και πολιτιστικές πτυχές.

ΑΓΡΥΠΝΟΣ ΦΡΟΥΡΟΣ

Πήρε άραγε άδεια απ τον Νταβούτογλου?