Η Συμβουλοκρατία

Του ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΔΑ

Διαβάζοντας κανείς τα βιογραφικά των υπουργών του Πα.Σο.Κ μένει το λιγότερο εντυπωσιασμένος απ'τις σπουδές τους. Φιγουράρουν όλα τα μεγάλα πανεπιστήμια (M.I.T, L.S.E,Imperial, Princeton,Paris II ) και άλλα... Υπέροχες σπουδές, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, άξια θαυμασμού ζηλευτά απο κάθε νέο που παιδεύεται στο ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης. Όμως με ελάχιστες εξαιρέσεις τις οποίες θα αναφέρω ενδεικτικά, η πολιτική εμπειρία αυτών των ανθρώπων, το "ψήσιμο" τους στην πολιτική είναι ελλειπέστατο.

Επειδή κάθε κανόνας ξεκινά με την εξαίρεση του, θα ήθελα να αναφέρω συνοπτικά τους υπουργούς που θεωρώ "ψημένους" πολιτικά. Είναι ο Βενιζέλος, ο Καστανίδης,η Διαμαντοπούλου, ο Ρεππας, η Ξενογιανακοπούλου, ο Χρυσοχοϊδης, ο Παπουτσής,ο Λοβέρδος, ο Σκανδαλίδης ,ο Ραγκούσης και κανα δυο ακόμα . Σχεδόν όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα αποτελεσαν επιλογές του πρωθυπουργού στα πλαίσια μιας ευρύτερης "ανανέωσης" του ίδιου του ΠΑΣΟΚ, φέρνοντας και ανθρώπους απόλυτα συνυφασμένους με την ιστορία του ΠΑΣΟΚ, όπως ο Στεφανος Μάνος, ο Ανδριανόπουλος, και η Δαμανάκη, αλλά και ανθρώπους συνυφασμένους με την πολιτική γενικότερα..

Το λάθος που έκανε ο πρωθυπουργός, και που το κάνουν και πάρα πολλοί σήμερα, είναι οτι πήρε τους επιστημονικούς συμβούλους και τους έκανε πολιτικούς. Αν δείτε τα βιογραφικά των υπουργών, πλήν των άνωθεν εξαιρέσεων, διετέλεσαν σχεδόν όλοι επιστημονικοί σύμβουλοι σε διάφορα πόστα και θέσεις. Πράγματι είναι εντυπωσιακό να είσαι πχ συμβουλος του πρωθυπουργού στα θέματα περιβάλλοντος, αλλά αυτό δέν σε κάνει απαραίτητα καλό υπουργό περιβάλλοντος. Και ο λόγος είναι πολύ απλός.

Ο ρόλος του επιστημονικού συμβούλου, αλλά και του κάθε συμβούλου, είναι να προτείνει εναλλακτικές,σχετικά με ένα θέμα στον πολιτικό, έτσι ώστε αυτός να τις σταθμίσει, να ζυγίσει το κόστος τους προς το λαό και την αναλογικότητά τους με το σκοπό που θέλει να επιτύχει. Έτσι ο σύμβουλος είναι καλός προτείνων, και ο πολιτικός πρέπει να είναι καλός επιλέγων. Εμείς πήγαμε και κάναμε τους προτείνοντες και επιλέγοντες.

Το λάθος που κάνουν όμως οι οπαδοί του τεχνοκρατισμού στην πολιτική, είναι οτι οι αποφάσεις που λαμβάνονται είναι πολιτικές. Δηλαδή ο υπουργός Οικονομικών δέν χρειάζεται να ξέρει μακροοικονομία. Έχει 5-10 συμβούλους οι οποίοι του εκθέτουν τις εναλλακτικές. Αυτό που πρέπει να ξέρει ο υπουργός Οικονομικών είναι πώς να διαλέγει την καλύτερη εναλλακτική απο αυτές που του προτείνουν έτσι ώστε να ωφεληθεί ο λαός και η χώρα. Και για να πάρεις μια τέτοια απόφαση, πρέπει να έχεις "ψηθεί" στα κοινά, πρέπει να έχεις αγωνιστεί, να έχεις πονέσει, να έχεις πιστέψει σε μια ιδέα και να έχεις κάνει τα πάντα για να πραγματοποιηθεί. Γιατί άν δέν έχεις υπάρξει λαός, δέν μπορείς να αποφασίζεις σωστά για αυτόν.

Προφανώς και δεν είμαι κατά της ανανέωσης των προσώπων. Η ανανέωση αυτή όμως πρέπει να γίνεται με ανθρώπους που έχουν ασχοληθεί με την πολιτική, και όχι με απολίτικους επιστήμονες.

Δυστυχώς όμως, υπάρχει και το αντίθετο στην κυβέρνηση,δηλαδή άνθρωποι που ενώ έχουν κάνει απίστευτους αγώνες,με σπουδαία αγωνιστική διαδρομή, ώς υπουργοί λειτουργούν όπως αυτοί τους οποίους πολεμούσαν.  

Δέν γίνεται να έχεις φάει τα νιάτα σού στον αντιδικτατορικό αγώνα, να έχεις φάει ξύλο απ'τους μπάτσους και τους Rangers, να ήσουν πρόεδρος της ΕΦΕΕ, και να εξαπολύεις τη χειρότερη καταστολή της μεταπολίτευσης. 

Δέ γίνεται να έχεις υπάρξει δυναμικός συνδικαλιστής, για 20 χρόνια, να πολεμάς την εργοδοσία, και σαν υπουργός να επιβάλεις το μνημόνιο στους εργαζομένους.

Το πρόβλημα των τελευταίων πηγάζει απο μια γενικότερη πάθηση που πάσχει ο ελληνικός λαός. Τη βραχεία μνήμη. Όπως δέ θυμόμαστε πλέον τον "κομιστή" και τον βλέπουμε να κάνει εκπομπή, όπως δέ θυμόμαστε τους κουμπάρους, τα ομόλογα, τις υποκλοπές, τα Ίμια, το Χρηματιστήριο κλπ, έτσι κι αυτοί δε θυμούνται πώς ήταν να σε δέρνει ο μπάτσος, και να σε καταπιέζει η εργοδοσία. Και τώρα είναι αυτοί που δέρνουν, αυτοί που καταπιέζουν, αυτοί που απολύουν.

Σάν κατακλείδα θα ήθελα να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι ο πολιτικός πρέπει να έχει πρώτα πολιτικό αισθητήριο, επαφή με την κοινωνία, κοινωνική ευαισθησία και ΜΝΗΜΗ, και ύστερα επιστημονική κατάρτιση. Γι'αυτό άλλωστε το πολίτευμα μας λέγεται και δημοκρατία. Αλλιώς θα λεγόταν επιστημονιοκρατία,τεχνοκρατία ή συμβουλοκρατία.