Tου Κωστα Kαλλιτση Η Ελλάδα είναι η τελευταία, ίσως, χώρα της Ευρώπης όπου η έννοια της προοδευτικής οικονομικής πολιτικής ταυτίζεται με την έννοια των αυξημένων κρατικών δαπανών. Σύμφωνα με την επικρατούσα φιλολογία, η φιλολαϊκή πολιτική ταυτίζεται με την αύξηση των κρατικών δαπανών, ενώ η πολιτική συγκράτησης των δαπανών είναι (περίπου αυταπόδεικτα...) αντιλαϊκή, ισοδυναμεί με πολιτική καταστροφής του κοινωνικού κράτους.
Βέβαια, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ιρλανδία, το Βέλγιο πέτυχαν να μειώσουν τις κρατικές δαπάνες τους ως ποσοστό του ΑΕΠ έως και 15 μονάδες μέσα σε 7-8 χρόνια, χωρίς να συρρικνωθεί το κοινωνικό κράτος τους –αντιθέτως. Θα πει κάποιος ότι δεν μας ενδιαφέρει τι κάνουν οι ξένοι, εμείς κοιτάμε το δικό μας σπίτι; Αν πράγματι το κοιτούσαμε, θα βλέπαμε ότι στη διαχείρισή του βασιλεύει ο συνηθέστερος τρόπος ιδιωτικού πλουτισμού: η κρατική σπατάλη. Το κράτος (όχι τυχαία...) είναι το πλέον προσοδοφόρο πεδίο κερδοσκοπίας – με θύματα τους φορολογουμένους.
Η συγκράτηση των κρατικών δαπανών είναι η πιο σκληρή δουλειά που πρέπει να κάνει ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου. Οι εξουσίες που έχει (η αγορά ελπίζει ότι δεν θα ψαλιδιστούν...) είναι ισχυροί μοχλοί γι’ αυτό το τιτάνιο έργο. Αλλά ο περιορισμός της κρατικής σπατάλης δεν είναι έργο ενός μόνον υπουργού. Παράδειγμα, το ΕΣΥ. Την τελευταία πενταετία έως τις αρχές του 2009, τα νοσοκομεία επιβαρύνθηκαν με «κρυφό χρέος» 5,2 δισ. ευρώ. Σήμερα, αυτό το χρέος αγγίζει τα 6 δισ. ευρώ. Πώς φτάσαμε ώς εδώ;
Βασική αιτία, η αδιαφορία των αρμοδίων υπουργών. Μας έχει καταγγελθεί ότι κατ’ επανάληψιν τους προσφέρθηκε η δυνατότητα να εγκαταστήσουν σύστημα online διαγωνισμών για τις προμήθειες του ΕΣΥ, αλλά αρνήθηκαν. Προ τριών ετών, τους παραδόθηκε ολοκληρωμένο σύστημα κεντρικής ηλεκτρονικής παρακολούθησης του εξοπλισμού των νοσοκομείων (πόσοι αξονικοί υπάρχουν, πόσοι λειτουργούν και πόσοι όχι, πόσοι και πότε αντικαθίστανται κ.λπ., κ.λπ.) αλλά πετάχτηκε στα άχρηστα – δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ.
Δεύτερη αιτία, η αδυναμία της Επιτροπής Ανταγωνισμού: τα νοσοκομεία είναι αγορές που τις έχουν διανείμει μεταξύ τους προμηθευτές, ο ένας δεν μπαίνει στα χωράφια του άλλου – τα καρτέλ είναι (και) εδώ. Ολοι το γνωρίζουν, ουδείς συγκινείται επαρκώς. Οπως δεν συγκινείται από σκανδαλώδεις πρακτικές προμηθευτών, οι οποίοι είτε χρεώνουν τιμές πολλαπλάσιες από εκείνες σε άλλες χώρες είτε χρεώνουν κανονικές τιμές στα μηχανήματα, αλλά (χάρη στα «ψιλά γράμματα» των συμβολαίων...) εισπράττουν χρυσάφι για τη συντήρησή τους.
Τρίτη αιτία, η ελλιπής οργάνωση των κεντρικών υπηρεσιών. Υπάρχουν διάφορες γενικές γραμματείες, αλλά, ακόμη σήμερα, δεν υπάρχει γενική γραμματεία αρμόδια για τα οικονομικά των νοσοκομείων, που να ελέγχει τη διαχείριση, να επιβάλλει τη δημοσίευση ισολογισμού και την επιμελή και συστηματική τήρηση του διπλογραφικού συστήματος.
Από ένα σημείο και πέρα, αναρωτιέται κανείς αν η κατάλληλη λέξη για όλα αυτά (και άλλα...) είναι η λέξη «αμέλεια» ή η λέξη «απιστία». Διότι τέτοιες και άλλες ανάλογες πρακτικές δεν συναντώνται μόνον στο ΕΣΥ...
Αυτά συχνά αποσιωπούνται από οπαδούς της αύξησης των κρατικών δαπανών. Συχνά, από την πλευρά όσων θα όφειλαν να είναι αντίθετοι, εννοώ την «παραδοσιακή Αριστερά». Θυμίζω, απλώς, τη λησμονημένη έννοια της «αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής». Είχε εισαχθεί στον πολιτικό διάλογο από τον ηγέτη μιας (τότε) μαχητικής μεταρρυθμιστικής πολιτικής δύναμης, τον Ιταλό κομμουνιστή ηγέτη Ενρίκο Μπερλιγκουέρ. Η ιταλική Αριστερά, ως «αυστηρή», δεν νοούσε μια πολιτική που περιφρονεί τις ανάγκες του κοινωνικού κράτους, αλλά μια πολιτική που συνδυάζει αυτές τις ανάγκες με την ανάπτυξη της οικονομίας, ώστε να προσδίδει στο κοινωνικό κράτος το (ανεκτίμητο...) χαρακτηριστικό της βιωσιμότητας.
Πολιτική που σέβεται τον φορολογούμενο και αξιοποιεί την εισφορά του προς όφελός του – δεν την χαρίζει, δεν την σπαταλάει, δεν την ρίχνει στον πίθο της συναλλαγής. Νομίζω ότι είναι μια επίκαιρη έννοια.
ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου