Όπως έχει επισημανθεί και παλαιότερα, η Ρωσία και η Τουρκία συνιστούν δύο εγγενώς ανταγωνιστικούς γεωστρατηγικά δρώντες, δύο δυνάμεις που η συνεργασία τους είναι εν πολλοίς ευκαιριακή και στο τέλος θα καθοριστεί από τη στρατηγική συμπεριφορά τους στη Συρία, στη Λιβύη, στον Καύκασο και στην Ουκρανία.
Όσον αφορά την ουκρανική περίπτωση, η κατάσταση εκτραχύνεται διαρκώς το τελευταίο διάστημα και τα αντίπαλα στρατόπεδα οδεύουν προς θερμή ρήξη, με την Τουρκία να βρίσκεται στο επίκεντρο ακόμη μίας περίπτωσης περιφερειακής αποσταθεροποίησης και τη Ρωσία να υποβλέπει τις κινήσεις των επιτήδειων στο μαλακό υπογάστριό της.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ουκρανοτουρκική συνεργασία διαθέτει πλέον αμυντική διάσταση και η εμπλοκή της Άγκυρας δεν περιορίζεται στις υπερφίαλες δηλώσεις περί «ανάγκης προστασίας των Τούρκων Τατάρων της Κριμαίας».
Μόλις στις 16 Μαρτίου, με αφορμή τη συμπλήρωση 7 ετών από την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσική Ομοσπονδία, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία: «Η Ουκρανική Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας προσαρτήθηκε από τη Ρωσική Ομοσπονδία βάσει ενός παρανόμου δημοψηφίσματος πριν από 7 έτη. […] Η παρούσα κατάσταση στην Κριμαία συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου. […] Υπογραμμίζουμε για μία ακόμη φορά τη σημασία που προσδίδουμε στην ασφάλεια, την ευημερία και την προστασία της πολιτισμικής ταυτότητας των Τούρκων Τατάρων της Κριμαίας».
Περίπου δύο εβδομάδες νωρίτερα, στις 2 Μαρτίου, ο Ουκρανός υπουργός Οικονομίας Σεργκέι Μαρτσένκο δήλωσε: «Είμαι βέβαιος ότι θα επιτύχουμε συνέργειες [σ.σ. με την Τουρκία] στην εκπόνηση κοινών καινοτόμων δράσεων όσον αφορά την αμυντική βιομηχανία».
Στις 4 Μαρτίου ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντενίς Σμιγκάλ ανέφερε ότι επίκειται η ολοκλήρωση της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Τουρκίας και της Ουκρανίας.
Ωστόσο, σε συνδυασμό με τα τεκταινόμενα στη Συρία, η διάθεση της Ρωσίας για υπαναχωρήσεις και τακτικούς ελιγμούς φαίνεται να στερεύει. Όπως συχνά επισήμαινε ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι: «Χωρίς την Ουκρανία η Ρωσία παύει να είναι αυτοκρατορία, αλλά με την Ουκρανία δορυφοροποιημένη και ελεγχόμενη η Ρωσία καθίσταται αυτομάτως αυτοκρατορία».
Το Κίεβο αποτελεί λίκνο του ρωσικού πολιτισμού και κράτους και άρα η απώλειά του θα σημάνει απώλεια κύρους και αξιοπιστίας για τη Μόσχα, ενώ ο ουκρανικός ενεργειακός διάδρομος συνιστά βασικό δίαυλο επαφής της Ρωσικής Ομοσπονδίας με τον ιστορικό χώρο επέκτασης και οικονομικής δραστηριότητάς της στην Ανατολική Ευρώπη.
Παράλληλα, το ουκρανικό έδαφος έχει εξελιχθεί μεταψυχροπολεμικά σε ενδιάμεση ζώνη και κατ’ επέκταση ανάχωμα (buffer zone) στην επέκταση του ΝΑΤΟϊκού παράγοντα προς Ανατολάς.
Κατά συνέπεια, το δυνητικά λαμβανόμενο από τη Ρωσία στρατηγικό κόστος είναι αρκετά υψηλό, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις τουρκικές φιλοδοξίες, οι οποίες έχουν εισέλθει ήδη στη διακεκαυμένη ζώνη της υπερεξάπλωσης μετά το Βόρειο Ιράκ, τη Βόρεια Συρία, τη Λιβύη, τον Καύκασο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Είναι ενδεικτικό ότι στις 8 Μαρτίου ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας και ο Ουκρανός Αρχηγός του Ναυτικού συναντήθηκαν με στελέχη της τουρκικής εταιρείας αμυντικών συστημάτων Baykar στην Κωνσταντινούπολη, με αντικείμενο των συζητήσεων την προμήθεια των τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar TB2.
Οι παραλληλισμοί με την περίπτωση του Καυκάσου, του Αρτσάχ και του εξοπλισμού του Αζερμπαϊτζάν με τέτοιου είδους μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι εμφανείς, όμως η περίπτωση της Ουκρανίας είναι τελείως διαφορετική εξ απόψεως γεωπολιτικής σημασίας για τη Ρωσία και βαθμού εμπλοκής των δυτικών εν σχέσει με εκείνη της Αρμενίας.
Ο βαθμός διείσδυσης της Δύσης στο Κίεβο θέτει σε αμφισβήτηση το ρωσικό έλεγχο, κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση του Ερεβάν το οποίο τρόπον τινά τιμωρήθηκε «ελεγχόμενα» από τη Μόσχα λόγω της πολιτικής Πασινιάν.
Περαιτέρω, η ουκρανοτουρκική αμυντική συνεργασία επεκτείνεται και στο πεδίο της κατασκευής των τουρκικών ελικοπτέρων ATAK 2, καθώς στις 15 Μαρτίου ο επικεφαλής της τουρκικής εταιρείας αεροναυπηγικής Τεμέλ Κοτίλ ανακοίνωσε ότι τα εν λόγω επιθετικά ελικόπτερα θα διαθέτουν κινητήρες κατασκευασμένους στην Ουκρανία.
Εν συναρτήσει με τη διευρυνόμενη ατζέντα της συνεργασίας Τουρκίας και Ουκρανίας, έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο δοκιμασίας της ρωσοτουρκικής συνεργασίας, ενόσω η Άγκυρα δηλώνει...
έτοιμη να αναλάβει ενεργητικό ρόλο στην «Πλατφόρμα της Κριμαίας» (Crimean Platform), η οποία αφορά προσπάθεια για την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από τη χερσόνησο, και ενώ συνεχίζονται οι συχνές συναντήσεις αντιπροσωπειών των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας της Τουρκίας και της Ουκρανίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου