ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ο Πλάτων κάπου εδώ γύρω

Του ΤΑΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Δεν ξέρω πότε θα τελειώσει, αν ποτέ τελειώσει, αυτή η ιστορία με την εξιδανικευμένη εικόνα της Ελλάδας που καλλιεργεί ο ευρωπαϊκός φιλελληνισμός. Κάποτε έρχονταν περιμένοντας να δουν τον Διομήδη και τον Αχιλλέα, έπεφταν πάνω στους κακοχυμένους και κοντοπόδαρους φουστανελάδες, απογοητεύονταν προς στιγμήν (ποιος τους έφταιγε άραγε;) αλλά δεν το έβαζαν κάτω. Οπου οι πιο εκλεπτυσμένοι απ’ αυτούς εμφανίζονταν αποφασισμένοι να βοηθήσουν τον Μήτρο και την Γκόλφω να βγάλει τον Ερμή και την Αφροδίτη που έκρυβαν μέσα τους. Ο στόχος εννοείται δεν επετεύχθη ποτέ, ο Μήτρος επέμενε να είναι Μήτρος, όμως επειδή ο στόχος έφερνε περισσότερο προς το ιδανικό και λιγότερο προς τον ρεαλισμό, το ιδανικό παρέμεινε ιδανικό. 

Η αλήθεια είναι πως τις τελευταίες δεκαετίες, μετά την έξαρση του φιλελληνισμού επί χούντας, τα πράγματα είχαν ηρεμήσει κάπως, οι άνθρωποι έδειχναν να το έχουν πάρει απόφαση πως ο Διομήδης και ο Αχιλλέας ενδιαφέρονται περισσότερο για τις επιδοτήσεις και λιγότερο για την υστεροφημία τους, με αποτέλεσμα να καταλαγιάσει και ο λυρισμός τους. Από τις τελευταίες μεγάλες λυρικές στιγμές της υπόθεσης θα μου μείνει αξέχαστη εκείνη η φωνή του Ζακ Λανγκ στον επικήδειο της Μελίνας όπου, με βραχνάδα αλλά feuilles mortes, έλεγε «γυναίκα» -παύση- «φλόγα» και επαναλάμβανε μετά τη δεύτερη παύση «γυναίκα-φλόγα» για όσους δεν είχαν καταλάβει. Η αλήθεια είναι ότι τους Γάλλους στην πολιτισμική κομεντί δεν τους πιάνει κανείς. Είναι η μεγάλη τους προσφορά στην οικοδόμηση της ενιαίας Ευρώπης.
 

Μετά ήρθε η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, τελετή λήξης της νεοελληνικής κωμωδίας από μιαν άποψη, και ακολούθησαν ως γνωστόν τα πέτρινα χρόνια. Οπου βγήκε το γερμανικό έντυπο με την Αφροδίτη της Μήλου στο εξώφυλλο να υψώνει το μεσαίο δάχτυλο προς γνώση και συμμόρφωση των κορόιδων. 

Εδώ το πράγμα το πήραν λίγο στραβά, έβγαλαν τον λατίνο εραστή από το ντουλάπι ντυμένο κυριακάτικα, όμως ελάχιστοι ήσαν αυτοί που είδαν τον πραγματικό συμβολισμό της όλης ιστορίας, κι ας ήταν απαξιωτική εκ πρώτης όψεως. Κατ’ αρχάς σε ποιους απευθυνόταν το υψωμένο δάχτυλο; 

Οχι βέβαια στους Ελληνες, αν και οι Ελληνες προθυμοποιούνται να παίρνουν προσωπικά όποιο σεξουαλικό υπονοούμενο. 

Απευθυνόταν στο κοινό του περιοδικού, τον μέσο Γερμανό, ο οποίος είναι εξίσου μπούφος με τον μέσο Ευρωπαίο, των Ελλήνων συμπεριλαμβανομένων, εξίσου αμόρφωτος και στον οποίον αν θέλει κάποιος να δείξει ένα σύμβολο αμέσως κατανοητό της Ελλάδας, θα πάρει την Αφροδίτη η οποία είναι πιο αναγνωρίσιμη από τη Χαρούλα Αλεξίου, ακόμη και πριν γίνει διάσημη ως καθαρίστρια. Οπου οι εμμονές των φιλελλήνων καλά κρατούν και ας είναι και ανθέλληνες. Διότι εκείνο που πρωτίστως μας ενδιαφέρει ως έθνος είναι η αναγνώριση των καταβολών μας, αλλιώς την Ευρώπη ούτε με τα κιάλια δεν τη βλέπουμε.
 

Ωσπου προχθές ήρθε ο συμπαθέστατος, ο γλυκύτατος κύριος Γιουνκέρ να μας θυμίσει ότι ο Πλάτων δεν μπορεί να είναι στη Β΄ Εθνική, όπου Πλάτων είναι η Ελλάς ενσαρκωμένη εις το πρόσωπο του κυρίου Σαμαρά -κι αυτά για να μην αναρωτιέστε ποιον είδε και τι άκουσε ο κ. Γιουνκέρ και του ήρθε στο μυαλό ο Πλάτων. 

Τώρα δεν έχει καμία σημασία αν ο εκλεγμένος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπέρδεψε λίγο την ιστορία της φιλοσοφίας και τον Πλάτωνα με τον Πυθαγόρα, αφού μας ανακοίνωσε πως αγαπάει πολύ το νησί της καταγωγής του, τη Σάμο, όμως αυτό ελάχιστη σημασία έχει. 

Διότι σημασία σε αυτές τις περιπτώσεις έχουν οι προθέσεις. Και αν νομίζουν πως κάπου εδώ γύρω κυκλοφορεί ο Πλάτων, δικαίωμά τους να το νομίζουν, αλλά μετά, όταν ανακαλύψουν ότι ο Πλάτων δεν ήταν δα και τόσο Πλάτων μην μας ζητάνε και τα ρέστα και μας λένε πως τους χρωστάμε τα μαλλιοκέφαλά μας