ΤΟΥΡΚΙΑ: «Ο Ταγίπ Ερντογάν μετατρέπεται σε Κενάν Εβρέν».

Της ΑΝΝΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ

Χαμογέλασε μέχρι τα αυτιά ο ταξιτζής όταν είδε το αμάξι του Ταγίπ Ερντογάν να μας προσπερνά με μεγάλη ταχύτητα. «Ιδού ο πασάς!», μου είπε δείχνοντάς μου τον τούρκο Πρωθυπουργό ο οποίος καθόταν στο πίσω κάθισμα του πρωθυπουργικού οχήματος μαζί με τη σύζυγό του Εμινέ.

 

«Μάλλον δεν τον συμπαθείτε...» του είπα εκλαμβάνοντας ως αρνητικό το σχόλιό του, αλλά έπεσα έξω.  

 

«Α, μην το λέτε, εμείς τον αγαπάμε τον Πρωθυπουργό μας», μου απάντησε αμέσως. Κι άρχισε να μου απαριθμεί ένα ένα όσα έχει κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν για την Τουρκία. Εβαλε σε τάξη το σύστημα Υγείας για πρώτη φορά, δημιούργησε μια καλή οικονομία, έφτιαξε δρόμους, εκσυγχρόνισε τις πόλεις... «Δουλεύει, δουλεύει πάρα πολύ», έλεγε ο ταξιτζής καθώς κοιτούσε τον Ερντογάν να απομακρύνεται. 

 

«Και οι ελευθερίες; Πού πάνε οι ελευθερίες; Τι θα γίνει με τους δημοσιογράφους που είναι στη φυλακή;» του πέταξα. 

 

Με κοίταξε απορημένος: «Και ποιος ασχολείται με αυτά;».

 

Η δημοτικότητά του τούρκου Πρωθυπουργού παραμένει υψηλή. Ο ίδιος έχει έναν παραπάνω λόγο να φροντίζει γι' αυτό: τις προεδρικές εκλογές που θα ακολουθήσουν και στις οποίες θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι υποψήφιος. 

 

«Ο Ερντογάν ασκεί εσωτερική και εξωτερική πολιτική έχοντας ως στόχο τις προεδρικές εκλογές. Σε αυτή τη φάση, οι συνθήκες το ευνοούν», λέει  ο δημοσιογράφος της «Μιλιέτ» Καντρί Γκιουρσέλ. Τις τελευταίες ημέρες πιο παραστατικά από όλους περιέγραψε τον τούρκο Πρωθυπουργό ο δημοσιογράφος Τζαν Ντουντάρ, παραπέμποντας στον πρώην δικτάτορα της Τουρκίας: «Ο Ταγίπ Ερντογάν μετατρέπεται σε Κενάν Εβρέν».

 

Πάντως οι πολιτικοί αναλυτές στην Τουρκία βλέπουν να έχει ξεκινήσει αυτή η νέα περίοδος από τον Ιούνιο του 2011, όταν κέρδισε τις εκλογές για τρίτη συνεχόμενη φορά ο Ερντογάν. «Ο Πρωθυπουργός για χάρη του στόχου του για την προεδρία έχει αλλάξει τους συμμάχους του. Σύμμαχοί του πλέον δεν είναι οι φιλελεύθεροι, οι δημοκράτες και αυτοί που θέλουν αλλαγή. Εγκατέλειψε την αναζήτηση λύσης στο Κουρδικό και επιδιώκει να κερδίσει τις ψήφους του ακροδεξιού κόμματος MHP, των εθνικιστών και των συντηρητικών. Ενίσχυσε τον ισλαμικό του λόγο και χάλασε τις ισορροπίες», σημειώνει ο καθηγητής και δημοσιογράφος Μεχμέτ Αλτάν, ο οποίος μέχρι τις εκλογές του 2011 στήριζε με πάθος τον Ερντογάν.

 

Και δεν είναι μόνο ο Αλτάν που στράφηκε ξαφνικά εναντίον του. Διότι:

 

Eκεί που ξεκίνησαν μυστικές επαφές με τον PKK και τον Οτζαλάν για την επίλυση του Κουρδικού, ξαφνικά δημιουργήθηκε ένα νέο σκηνικό με συλλήψεις χιλιάδων Κούρδων σε όλη τη χώρα.  

 

Εκεί που προωθούσαν την «πολιτική μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες», ξαφνικά η χώρα βρέθηκε στην «πολιτική των προβλημάτων με όλους τους γείτονες». Με τη Συρία, το Ιράκ, το Ισραήλ. Μάλιστα πολλοί εκτιμούν ότι η πολιτική της Αγκυρας στη Συρία γύρισε μπούμερανγκ. Ενώ στήριζε με πάθος τη πτώση του καθεστώτος Ασαντ, δεν λογάριασε τις συνέπειες αυτής της πολιτικής και τελικά βρέθηκε μπροστά στην ενίσχυση των Κούρδων στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία.  

 

Οι αναλυτές εκτιμούν πως εκτός από το Βόρειο Ιράκ, από όπου γίνονται επιθέσεις του PKK, η Αγκυρα έχει τώρα να αντιμετωπίσει και μια Βόρεια Συρία. Αλλά και στο εσωτερικό της χώρας δεκάδες δημοσιογράφοι παραμένουν στις φυλακές, φοιτητές επίσης, επειδή ζήτησαν δωρεάν παιδεία. Και συν τοις άλλοις ο Ερντογάν κάνει δηλώσεις του τύπου ότι οι νέοι πρέπει να είναι περισσότερο θρησκευόμενοι και τα ζευγάρια να κάνουν τουλάχιστον από τρία παιδιά. Τέθηκε ακόμη και το ζήτημα για μεγαλύτερους περιορισμούς στις αμβλώσεις. 

 

Δεν θέλει τον Γκιουλ στον ρόλο του Μεντβέντεφ

Τι θα γίνει όμως με την προεδρία; Θα γίνει πρόεδρος ο Ταγίπ Ερντογάν; 

Στόχος του είναι να αλλάξει το Σύνταγμα και να υιοθετηθεί προεδρικό σύστημα ώστε να αποκτήσει όλες τις εξουσίες. Ωστόσο ο στόχος αυτός φαίνεται δύσκολος, γι' αυτό πολλοί εκτιμούν ότι έχει κι εναλλακτικό σχέδιο. Να εκλεγεί πρόεδρος και να προωθήσει στη θέση του πρωθυπουργού κάποιον τον οποίο θα ελέγχει απόλυτα. Γι' αυτή τη θέση δεν προορίζεται ο νυν Πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ, ασφαλώς επειδή είναι μια ισχυρή προσωπικότητα την οποία ο Ερντογάν δεν μπορεί να ελέγξει. 

«Η δική μου άποψη είναι πως ο Πρωθυπουργός Ερντογάν δεν θέλει να μοιραστεί την εξουσία. Οταν γίνει πρόεδρος θα θέλει να συνεχίσει να διατηρεί τις εξουσίες που είχε ως πρωθυπουργός», λέει  ο Καντρί Γκιουρσέλ. Ο τούρκος δημοσιογράφος βλέπει το «αυταρχικό προφίλ» του τούρκου Πρωθυπουργού να ενισχύεται ακόμη περισσότερο στην περίπτωση που καταφέρει να εφαρμόσει το σχέδιό του. Οσο για τις φήμες περί καρκίνου, τους τελευταίους μήνες σταμάτησαν. Είναι δυνατόν να πεθαίνει ο Πρωθυπουργός ενώ έχει τέτοια μακροπρόθεσμα σχέδια;

Ο Ταγίπ Ερντογάν εξακολουθεί να παραμένει πρώτος σε δημοτικότητα. Η τελευταία μάλιστα δημοσκόπηση της εταιρείας Κονσένσους του δίνει προβάδισμα για την προεδρία 32% έναντι 31% του Γκιουλ. Ολοι συμφωνούν ότι πρώτος παράγοντας για τους ψηφοφόρους είναι η οικονομία. Και η οικονομία της Τουρκίας κατάφερε να αντέξει παρά τη διεθνή κρίση. Οι τούρκοι ψηφοφόροι επιμένουν στον Ταγίπ Ερντογάν γιατί τρέμουν στη σκέψη ότι μπορεί να επιστρέψει η οικονομική κρίση που ταλάνισε τη χώρα το 2000. 

 

Κι αν έχουν γεμίσει οι φυλακές με Κούρδους, δημοσιογράφους και φοιτητές, «ποιος ασχολείται μ' αυτά;».