Του Κωστα Δεληγιαννη
Αμεση ταυτοποίηση των δραστών έπειτα από βομβιστικές επιθέσεις σε μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως το μετρό. Γρήγορος εντοπισμός επιβατών εγκλωβισμένων σε καμπίνες κατά την εγκατάλειψη κρουαζιερόπλοιων. Ελεγχος σε πόρτες πλοίων, οι οποίες οδηγούν σε περιοχές που πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο εξουσιοδοτημένα άτομα. Αυτές είναι μερικές από τις εφαρμογές ενός πρωτοποριακού συστήματος παρακολούθησης δημόσιων χώρων, που αποτελείται από «έξυπνες» κάμερες οι οποίες καταγράφουν και μεταδίδουν βίντεο ή φωτογραφίες αποκλειστικά στην περίπτωση που είναι απαραίτητο.
Το σύστημα αναπτύχθηκε και δοκιμάστηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος ASPIS, το οποίο ολοκληρώνεται στα τέλη Μαρτίου. Εμπνευστής του είναι ο δρ Φοίβος Ανδρίτσος, από το Κοινό Ερευνητικό Κέντρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ιταλία. «Ο σκοπός του συστήματος ASPIS είναι να προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια από τα συνηθισμένα κυκλώματα παρακολούθησης κλειστού κυκλώματος (CCTV), ενώ ταυτόχρονα προστατεύει καλύτερα τα προσωπικά δεδομένα και την ιδιωτική ζωή των πολιτών», λέει. «Πιο συγκεκριμένα, είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να καταγράφει και να στέλνει στο κέντρο επιχειρήσεων μόνον τις πληροφορίες που χρειάζονται, όταν χρειάζεται – δηλαδή όταν συμβεί κάποιο έκτακτο γεγονός, όπως π.χ. μια έκρηξη, ένας πυροβολισμός, μια πυρκαγιά στο μετρό ή όταν έχει διαταχθεί η εγκατάλειψη ενός πλοίου», συνεχίζει.
Τα κλειστά κυκλώματα παρακολούθησης που χρησιμοποιούνται σήμερα, αντίθετα, μεταδίδουν και αποθηκεύουν εικόνα 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα. «Πέρα από τις εύλογες ανησυχίες για τον τρόπο χρήσης όλου αυτού του υλικού, ο τεράστιος όγκος πληροφοριών που συγκεντρώνεται χρησιμεύει μόνο για τη μετέπειτα διερεύνηση των έκτακτων συμβάντων, αλλά συνήθως είναι άχρηστο ως προς την άμεση διαχείριση μιας επείγουσας κατάστασης», προσθέτει ο δρ Ανδρίτσος. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στην περίπτωση της βομβιστικής επίθεσης στο μετρό του Λονδίνου, το 2005, οι υπεύθυνοι χρειάστηκαν πολλές ημέρες για να αναλύσουν τις εκατοντάδες χιλιάδες φωτογραφίες και βίντεο από τις κάμερες παρακολούθησης, ώστε να καταλήξουν στους υπόπτους.
Από την άλλη μεριά, οι «έξυπνες» κάμερες του ASPIS βρίσκονται διαρκώς σε επαγρύπνηση, αλλά δεν μεταδίδουν τίποτε αν δεν ενεργοποιηθούν από κάποιο γεγονός. Η εικόνα που παίρνουν οι κάμερες διαγράφεται αυτόματα από την κυκλική μνήμη τους ύστερα από ορισμένο χρόνο (από μερικά λεπτά μέχρι μερικές ώρες, ανάλογα με την εφαρμογή). Στην περίπτωση όμως που ενεργοποιηθούν από κάποιο απρόοπτο συμβάν, τότε αυτές «παγώνουν» τη μνήμη τους και μεταδίδουν άμεσα όλες τις πληροφορίες στους υπεύθυνους ασφαλείας.
Για παράδειγμα, το σύστημα ASPIS θα ενεργοποιηθεί μόλις ένας υπάλληλος εντοπίσει κάποιο ύποπτο δέμα σε συρμό του μετρό, ώστε οι «έξυπνες» κάμερες στα βαγόνια αλλά και στους σταθμούς της γραμμής να μεταδώσουν τα βίντεο των τελευταίων 30 λεπτών στο κέντρο ελέγχου. «Αυτό σημαίνει πως οι υπεύθυνοι θα έχουν σχεδόν αυτοστιγμεί στη διάθεσή τους εικόνα για το τι συνέβη τόσο στον συγκεκριμένο τρένο όσο και στους γειτονικούς συρμούς και σταθμούς την τελευταία μισή ώρα πριν ανακαλυφθεί το δέμα, για να ταυτοποιήσουν γρήγορα τους δράστες», σημειώνει ο ερευνητής.
Το δεύτερο σενάριο που εξετάσθηκε στο πρόγραμμα ASPIS αφορά επιβατικά πλοία που κινδυνεύουν και πρέπει να εγκαταλειφθούν. Παρόλο που το πλήρωμα ελέγχει ότι όλες οι καμπίνες έχουν εκκενωθεί, συχνά επιβάτες γυρίζουν από τα προκαθορισμένα σημεία συγκέντρωσης στα δωμάτιά τους είτε για να πάρουν αποσκευές είτε για να ψάξουν για συγγενείς, με συνέπεια να εγκλωβίζονται εκεί. «Αν σε κάθε διάδρομο είναι εγκατεστημένες μερικές “έξυπνες” κάμερες του ASPIS, αυτές θα τίθενται σε λειτουργία από το πλήρωμα που έχει εκκενώσει τις παρακείμενες καμπίνες ώστε, στην περίπτωση που κάποιος επιστρέψει, οι κάμερες να ανιχνεύσουν την κίνηση και να ειδοποιήσουν με εικόνα και βίντεο τους ανθρώπους στη γέφυρα», σχολιάζει ο επιστήμονας.
Με ανάλογο τρόπο, το σύστημα μπορεί να ελέγχει τις πόρτες σε ένα πλοίο οι οποίες οδηγούν σε τμήματά του ελεγχόμενης πρόσβασης. «Ουσιαστικά δύο “έξυπνες” κάμερες εκατέρωθεν κάθε τέτοιας πόρτας ενεργοποιούνται όταν αυτή ανοίξει, στέλνοντας στο κέντρο ελέγχου του πλοίου φωτογραφία και βίντεο. Ετσι η “γέφυρα” ξέρει όχι μόνο ότι μια πόρτα είναι ανοιχτή ή κλειστή, αλλά και ποιος την άνοιξε και ποιοι πέρασαν από αυτήν», προσθέτει ο δρ Ανδρίτσος.
Γαλλικό ενδιαφέρον μετά τις πρώτες δοκιμές
Από ελληνικής πλευράς, στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ASPIS συμμετείχαν η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), το Ινστιτούτο Βιομηχανικών Συστημάτων (ΙΝΒΙΣ) από την Πάτρα, και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Εκδόσεων (ΙΤΥΕ), επίσης από την αχαϊκή πρωτεύουσα. Οσον αφορά τις δοκιμές σε μέσα μαζικής μεταφοράς, αυτές πραγματοποιήθηκαν πριν από λίγες εβδομάδες στο Παρίσι με τη συνεργασία της εταιρείας RATP που λειτουργεί το μετρό, τα τραμ και τα λεωφορεία στην ευρύτερη περιοχή της γαλλικής πρωτεύουσας. «Η RATP μας παραχώρησε έναν συρμό όπου δοκιμάσαμε με επιτυχία “έξυπνες” κάμερες τόσο σε κανονικές συνθήκες όσο και στο σενάριο βομβιστικής επίθεσης που “σκηνοθετήσαμε”», επισημαίνει ο δρ Ανδρίτσος, ο οποίος είναι τεχνικός υπεύθυνος όλου του έργου. Το ASPIS δοκιμάστηκε επίσης στον Πειραιά, σε πλοίο της ΑΝΕΚ, για τον έλεγχο θυρών ασφαλείας, αλλά και για την επιθεώρηση χώρων του καραβιού την ώρα που υποτίθεται ότι βρισκόταν σε εξέλιξη η εκκένωσή του. Και στις δύο περιπτώσεις, το σύστημα ανταποκρίθηκε πολύ ικανοποιητικά.
«Η RATP έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον να αξιοποιήσει το σύστημα μετά το τέλος του έργου, ενώ στα τέλη του μήνα διοργανώνει στη Γαλλία μία ημερίδα σχετικά με το ASPIS», σημειώνει ο επιστήμονας. Επίσης, στα σχέδια της ΕΑΒ είναι να χρησιμοποιήσει την ίδια ιδέα σε συστήματα ασφαλείας για στρατιωτικές και άλλες εφαρμογές.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου