ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΣΑΡΑΝΤΗ
Εντονη ανησυχία προκαλεί στο νοτιοανατολικό τμήμα των Βαλκανίων, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, η απόφαση της Τουρκίας να κατασκευάσει και τρίτο πυρηνικό σταθμό στην Ινιάδα, μία μικρή πόλη κοντά στα βουλγαρικά σύνορα στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Αν και, προς το παρόν, δεν έχει εκδηλωθεί κάποια αντίδραση από τη Βουλγαρία, οι αντίστοιχες αποφάσεις για την κατασκευή δύο πυρηνικών σταθμών, ο πρώτος σε σεισμογενή περιοχή στο Ακούγιου και ο δεύτερος στη Σινώπη, προκαλούν έντονη ανησυχία στην περιοχή.
Η επιλογή της Ινιάδας, η οποία βρίσκεται στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας και έχει χαρακτηριστεί ως Εθνικό Πάρκο από το 2007, γίνεται με το επιχείρημα ότι αποτελεί την πιο ασφαλή περιοχή σε ό,τι αφορά την αντισεισμικότητα, ισχυρίζονται Τούρκοι αξιωματούχοι σε δημοσίευμα στην τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ» (6/4/2011).
Ο σχεδιαζόμενος τουρκικός πυρηνικός σταθμός απέχει μόλις 5 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Βουλγαρία και 15 χιλιόμετρα από το Ρεζόβο, ένα χωριό στη βουλγαρική πλευρά της Μαύρης Θάλασσας κοντά στα τουρκικά σύνορα. Το μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία εκτείνεται στα 300 χιλιόμετρα και διαθέτει πληθώρα ταχύτατα αναπτυσσόμενων τουριστικών θέρετρων.
Από την άλλη, προκύπτει ζήτημα σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική εγγύτητα της Ινιάδας με την Κωνσταντινούπολη, την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της Τουρκίας, αφού η απόσταση που τις χωρίζει είναι 250 χιλιόμετρα. «Οι πιθανές επιδράσεις των πυρηνικών εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κωνσταντινούπολη πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά. Μπορεί ακόμη και να υπονομεύσουν τον τουρισμό της πόλης, αναφέρει ο Τόλγκα Γιρμάν, ακαδημαϊκός στο Πανεπιστήμιο Οκάν στην Κωνσταντινούπολη, στην εφημερίδα «Μιλιέτ».
Ο πυρηνικός σταθμός στην Ινιάδα είναι ο τρίτος που ανακοινώνεται από την τουρκική πλευρά. Η Αγκυρα έχει ήδη εγκρίνει σχέδια κατασκευής δύο πυρηνικών σταθμών, έναν στον Κόλπο του Ακούγιου στη Μεσόγειο και έναν άλλο στη Σινώπη στο βόρειο άκρο της τουρκικής ακτής στη Μαύρη Θάλασσα. Η Τουρκία προέβη σε συμφωνία με τη Ρωσία στην κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου. Η συμφωνία Τουρκίας Ιαπωνίας για την ίδρυση πυρηνικού σταθμού στη Σινώπη υπογράφηκε τον περασμένο Δεκέμβριο μεταξύ του Τούρκου υπουργού Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Τανέρ Γιλντίζ, και του Ιάπωνα υπουργού Οικονομίας και Εμπορίου, Ακιχίρο Οχάτα.
Η συνολική ικανότητα των πυρηνικών σταθμών στο Ακούγιου και στη Σινώπη αναμένεται να είναι σχεδόν 10.000 μεγαβάτ. Ο δεύτερος πυρηνικός σταθμός, σύμφωνα με πληροφορίες, θα αναπτυχθεί από την Tokyo Electric Power Co. (TEPCO) και την Toshiba. Κι αυτό αναμένεται να συμβεί παρόλο που η TPECO είναι η ιαπωνική εταιρεία διαχείρισης του πυρηνικού εργοστασίου της Φουκουσίμα. Εφόσον η Τουρκία προχωρήσει τελικά στην κατασκευή των τριών προαναφερόμενων πυρηνικών σταθμών, τότε αυτοί θα έχουν συνολική ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 15.000 μεγαβάτ μέχρι το 2023. Η σχεδιαζόμενη τοποθεσία για τον πυρηνικό σταθμό στον Κόλπο Ακούγιου στη Μεσόγειο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από ένα ρήγμα το οποίο, σύμφωνα με τους γεωλόγους, ανά πάσα στιγμή μπορεί να ενεργοποιηθεί, δηλώνει ο Χαγρετίν Κιλίκ, ένας πυρηνικός φυσικός που διεξάγει εκστρατεία κατά της ατομικής ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι το 1872 ένας σεισμός 7,5 Ρίχτερ συγκλόνισε την περιοχή.Μόλις 25 χιλιόμετρα από το Ακούγιου υπάρχει, επίσης, το ρήγμα «Ecemis», ένα ρήγμα εξαιρετικά ενεργό. Αλλά και το 1998 ένας άλλος ισχυρός σεισμός σάρωσε τα Αδανα, 136 χιλιόμετρα ανατολικά του Κόλπου του Ακούγιου.
Πάντως, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Τανέρ Γιλντίζ, τόνισε ότι δεν υπάρχει κάποια επίσημη απόφαση αναφορικά με την τοποθεσία του τρίτου πυρηνικού σταθμού. «Είπαμε ότι το όραμά μας για το 2023 περιλαμβάνει, επίσης, έναν τρίτο πυρηνικό σταθμό. Αυτή η ιδέα υπάρχει ακόμη, αλλά ο κύριος στόχος μας τώρα είναι να ολοκληρώσουμε τις διαπραγματεύσεις για τους δύο πρώτους», είπε χαρακτηριστικά.
Σημειώνεται ότι η Βουλγαρία διαθέτει έναν πυρηνικό σταθμό στο Κοζλοντούι του Δούναβη και έχει ξεκινήσει να κατασκευάζει έναν δεύτερο στο Μπέλενε, επίσης πάνω στον ποταμό, που συνιστά φυσικό σύνορο με τη Ρουμανία. Οι εργασίες για το σταθμό στο Μπέλενε «πάγωσαν» μετά την καταστροφή στη Φουκουσίμα, αναμένοντας περαιτέρω εγγυήσεις ασφάλειας από τη ρωσική Rosatom.
Στις Βρυξέλλες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραδέχτηκε ότι δεν μπορεί να παρεμποδίσει τις χώρες από το να κατασκευάζουν πυρηνικούς σταθμούς στις συνοριακές περιοχές, αλλά υπογράμμισε τη σημασία των «τεστ αντοχής», που αποσκοπεί να θέσει σε εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Ενωση ώστε να βελτιωθεί η πυρηνική ασφάλεια μετά τη Φουκουσίμα. H Τουρκία πρέπει να εγκαταλείψει τα σχέδια κατασκευής πυρηνικών σταθμών, καθώς η εγγύτητά της σε γεωλογικά ρήγματα σημαίνει ότι είναι πιθανή μια πυρηνική κρίση όπως αυτή της Ιαπωνίας, αναφέρει η Greenpeace, η οποία υπογραμμίζει ότι, ανεξάρτητα από τους κινδύνους ενός σεισμού, η πυρηνική τεχνολογία από μόνη της είναι ο κύριος κίνδυνος.
Σύμφωνα με την Greenpeace, το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Το 1967 δρομολογήθηκε η ιδέα της κατασκευής ενός αντιδραστήρα βαρέως ύδατος (τύπου CANDU) ισχύος 300-400 μεγαβάτ, με στόχο την παραγωγή ηλεκτρισμού μέχρι το 1977. Oμως, οι προσπάθειες αυτές διακόπηκαν λίγο αργότερα, εξαιτίας της πολιτικής και οικονομικής κατάστασης που διαμορφώθηκε στη χώρα (επέμβαση του στρατού στην πολιτική ζωή της χώρας το Μάρτιο του 1971). Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1970 και μετά από την αναδιοργάνωση της Τουρκικής Υπηρεσίας Ηλεκτρισμού, τα σχετικά προγράμματα για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας επιταχύνθηκαν. Ετσι ξεκίνησε μία δεύτερη προσπάθεια για την κατασκευή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα ισχύος 600 μεγαβάτ. Μετά από μελέτες που διήρκεσαν τρία χρόνια, αποφασίσθηκε το 1975 η κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, στις ακτές της Μεσογείου. Η άδεια κατασκευής εκδόθηκε το 1976.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 έγινε η επιλογή και δεύτερης θέσης για εγκατάσταση ενός πυρηνικού αντιδραστήρα 25 χιλιόμετρα δυτικά της Σινώπης, στη Μαύρη Θάλασσα.
Στα τέλη του 1983 επιλέχθηκαν νέες εταιρείες για την προώθηση του πυρηνικού προγράμματος της Τουρκίας. Ομως, οι οικονομικές διαφωνίες, σε συνδυασμό με το έντονο αντιπυρηνικό συναίσθημα που προκάλεσε το τραγικό ατύχημα του Τσερνομπίλ (1986), οδήγησαν τη δεύτερη προσπάθεια της Τουρκίας για την υλοποίηση των πυρηνικών σχεδίων της σε ναυάγιο.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 η Τουρκία κατέβαλε προσπάθειες να αγοράσει το πυρηνικό εργοστάσιο του Σβέντεντορφ, που η αυστριακή κυβέρνηση ήθελε να κλείσει λόγω των αντιδράσεων της κοινής γνώμης, ενώ ταυτόχρονα αναζητούσε και άλλους συνεταίρους στον πυρηνικό τομέα. Ετσι, υπέγραψε το Μάιο του 1988 συμφωνία με την Αργεντινή για δεκαπενταετή συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Με αφορμή την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων των σοβαρών ενεργειακών προβλημάτων της, η Τουρκία αποφάσισε το 1993 να αναθερμάνει το πυρηνικό πρόγραμμα που είχε στο μεταξύ «παγώσει».
ΣΧΟΛΙΑ
«Η κυβέρνηση της Τουρκίας ισχυρίζεται ότι πρέπει να διαφοροποιήσει το ενεργειακό της μείγμα για να συμβαδίσει με την κατακόρυφη άνοδο της ζήτησης εν μέσω της ταχύτατης οικονομικής ανάπτυξης. Αποσκοπεί στο να παράγει 20% της ενέργειάς της από την πυρηνική ενέργεια μέχρι το 2023».
euractive.gr, ιστότοπος ενημέρωσης με ευρωπαϊκό περιεχόμενο
«Ένας σεισμός μπορεί να προκαλέσει ζημιές και στις γέφυρες. Τι σημαίνει αυτό; Οτι θα σταματήσουμε να κατασκευάζουμε γέφυρες;»
Ταγίπ Ερντογάν, πρωθυπουργός της Τουρκίας
«Η Μεσόγειος αναμένεται να χρησιμοποιείται συστηματικά ως δρόμος μεταφοράς πυρηνικών αποβλήτων από αυτές τις μονάδες. Η συχνή μεταφορά, η ποσότητα και η επικινδυνότητα του πυρηνικού φορτίου αναμένεται να θέσει σε μεγάλο κίνδυνο τη Μεσόγειο σε περίπτωση ναυτικού ατυχήματος».
Greenpeace
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου