Του Δημητρη Aμοργιανιωτη
Oλο και συχνότερα εγείρεται, πλέον, το αίτημα μαζικών ή μεμονωμένων κατεδαφίσεων στην Αθήνα.
Ο αντίλογος είναι δεδομένος και εστιάζεται κατά κύριο λόγο σε τρία σημεία: στο υψηλό κόστος και τη δυσκολία υλοποίησης, στην ανάγκη μεταστέγασης χιλιάδων πολιτών και στα κριτήρια επιλογής των περιοχών προς αναβάθμιση.
Το κόστος απαλλοτρίωσης και κατεδάφισης συγκροτημάτων κτιρίων είναι αναμφισβήτητα υψηλό αλλά σε καμία περίπτωση απαγορευτικό. Για κάθε πολυκατοικία του κέντρου η οποία έχει κατά μέσον όρο 10 - 15 διαμερίσματα, το συνολικό κόστος αγοράς υπολογίζεται από 750.000 ώς 2.200.000 ευρώ ανάλογα με την περιοχή, την παλαιότητα και τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε κτιρίου. Συνεπώς, για την αγορά, ας υποθέσουμε, 100 πολυκατοικιών που καλύπτουν 20 - 30 οικοδομικά τετράγωνα, απαιτούνται περίπου 75 - 220 εκατ. ευρώ.
Το πόσο αυτό, παρότι ενδεχομένως ακούγεται υψηλό, στην πραγματικότητα δεν είναι.Αν αναλογιστούμε το μέγεθος της διαχρονικής σπατάλης του κράτους (π.χ. το πολλαπλάσιο κόστος των ζημιογόνων δημόσιων οργανισμών που συντηρεί τεχνητά στη ζωή εδώ και πολλά χρόνια) και τα πολλαπλάσια οικονομικά (και όχι μόνο) οφέλη που θα προκύψουν σε βάθος χρόνου, το κόστος αυτό μάλλον μετατρέπεται σε επένδυση. Ασφαλώς, το γεγονός ότι στη διαδικασία αυτή θα εμπλακούν εκατοντάδες διαφορετικοί ιδιοκτήτες θα καταστήσει αρκετά πολύπλοκο και χρονοβόρο το εγχείρημα – ίσως και ανέφικτο χωρίς τη ύπαρξη επενδυτικών κινήτρων όπως οι φοροαπαλλαγές ορισμένης διάρκειας.
Μια παλαιότερη πρόταση που έχει επανέλθει πρόσφατα στο προσκήνιο είναι η χρήση των εσόδων από την πώληση οικοπέδων στον χώρο του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό για τον συγκεκριμένο σκοπό. Η προοπτική αυτή γεννά προσδοκίες αλλά έχει να υπερβεί δύο σημαντικά εμπόδια.
Το πρώτο είναι η δεδομένη αντίδραση εκ μέρους των τοπικών κοινωνιών.
Το δεύτερο είναι ότι πρόκειται για ένα πολύπλευρο project και, συνεπώς, είναι δύσκολο να διασφαλιστεί ότι τα προσδοκώμενα έσοδα από τις πωλήσεις των οικοπέδων θα καταλήξουν στο ακέραιο σε απαλλοτριώσεις κτιρίων και δημιουργία πάρκων σε άλλες περιοχές και όχι σε καταθετικούς λογαριασμούς δημοσίων λειτουργών, εργολάβων και άλλων ενδιαμέσων.
Στην τελευταία περίπτωση, το μόνο που θα έχει επιτευχθεί είναι η δημιουργία μιας ακόμα οικιστικής ζώνης στον οικοδομικό ιστό του Λεκανοπεδίου χωρίς ανάλογα αντισταθμιστικά οφέλη στο βιοτικό επίπεδο των κατοίκων. Είναι γεγονός ότι η εμπειρία των Ολυμπιακών Ακινήτων δεν μας άφησε και την καλύτερη παρακαταθήκη στον συγκεκριμένο τομέα.
Οσον αφορά στο επιχείρημα της δυσχέρειας μεταστέγασης, αυτό ελάχιστα ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα. Ακόμα και αν κατεδαφιστούν 100 πολυκατοικίες (δηλαδή εάν χρειαστεί να αναζητήσουν κατοικία περί τα 1.000 - 1.500 νοικοκυριά), ο αριθμός αυτός μοιάζει μικρός δεδομένης της επί του παρόντος τεράστιας προσφοράς ακινήτων εντός ή εκτός του Λεκανοπεδίου. Οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων που θα απαλλοτριωθούν θα αποζημιωθούν, κατά πάσα πιθανότητα με υψηλότερες από τις τρέχουσες χαμηλές τιμές αγοράς, χρήματα τα οποία μπορούν να διαθέσουν όπως αυτοί επιθυμούν για την εύρεση νέας κατοικίας.
Τέλος, η επιλογή των περιοχών οφείλει να γίνει με κριτήρια την πυκνότητα της δόμησης, την απουσία ελεύθερων χώρων και τον ιστορικό και αρχαιολογικό πλούτο της κάθε περιοχής. Στο ιδανικό σενάριο θα έπρεπε να εξασφαλιστεί η δημιουργία επαρκούς χώρου πρασίνου σε απόσταση ενός χιλιομέτρου το πολύ από κάθε κάτοικο του Δήμου Αθηναίων. Χωρίς τους χώρους αυτούς, η επιστροφή μονίμων κατοίκων στο ιστορικό κέντρο θα αργήσει πολύ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου