Στη λήθη το Νησί των Δακρύων

Του ΘΑΝΑΣΗ ΤΣΙΤΣΑ

Υπήρξε η τελευταία στάση των μεταναστών πριν από το όνειρο. Το «Νησί των Δακρύων». Τις τελευταίες δεκαετίες, τα φορτωμένα μνήμες γερασμένα του κτήρια μετατράπηκαν σ' ένα μεγάλο μουσείο για να διηγούνται τις ιστορίες εκατομμυρίων ανθρώπων. Το Ελις Αϊλαντ σήμερα, αυτός ο φύλακας των αναμνήσεων ενός ολόκληρου έθνους, καταρρέει...

Η έλλειψη πόρων για τη συντήρησή του, λόγω της οικονομικής κρίσης, έχει οδηγήσει τους ανθρώπους που παλεύουν να συντηρήσουν το ιστορικό αυτό μνημείο σε αδιέξοδο. Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός «Save Ellis Island» (Σώστε το Ελις Αϊλαντ), ο οποίος συστάθηκε από ένα όμιλο Νεοϋορκέζων συντηρητών το 1999, με σκοπό να αναπαλαιώσει αυτό τον τόπο υποδοχής εκατομμυρίων μεταναστών στην Αμερική, σε λίγο καιρό ενδεχομένως δεν θα είναι σε θέση να σώσει τον εαυτό του. «Δεν είμαστε σε θέση να τον κρατήσουμε σε λειτουργία για πολύ ακόμη», είπε η πρόεδρός του, Τζούντιθ Μακ Αλπιν, σε συνέντευξή της στη «Νιου Γιορκ Τάιμς».

Πρόσφατα, ο οργανισμός έκανε «επείγουσα έκκληση» για δωρεές στην ιστοσελίδα του (www.saveellisisland. org/site/PageServer), επειδή χρειάζεται άμεσα 500.000 δολάρια προκειμένου να μη βάλει λουκέτο. Εάν δεν τα καταφέρει μέχρι τους επόμενους μήνες, τα έργα που έχουν δρομολογηθεί θα πρέπει να ανασταλούν, ενώ θα πρέπει να επιστραφεί στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση το ποσό των 510.000 δολαρίων από επιχορηγήσεις τις οποίες έχει ήδη λάβει για την αναπαλαίωση 30 κτηρίων.

Ο οργανισμός «Save Ellis Island» δεν έχει μόνο πληγεί από τη μείωση των δωρεών λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και από τις μεγάλες περικοπές εξόδων από την πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ, έναν από τους μακροχρόνιους ευεργέτες του. 

Το Ελις Αϊλαντ εγκαινιάστηκε την 1η Ιανουαρίου του 1892 και έκλεισε ως πύλη εισόδου στις 12 Νοεμβρίου του 1954. Μέσα σε 62 χρόνια είχε υποδεχθεί πάνω από 20 εκατομμύρια μετανάστες απ' όλο τον κόσμο. Από το 1990, που μερικώς αναπαλαιώθηκε και άρχισε να λειτουργεί ως Μουσείο Μετανάστευσης, απασχολούσε σοβαρά τους συντηρητές. Τα περισσότερα από τα εναπομείναντα κτήρια -πολλά στη νότια πλευρά του νησιού- έχουν παραμείνει σε αχρησία και πλήρη εγκατάλειψη. Το World Monuments Fund (Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων) τοποθέτησε το 1996 και το 2006 το νησί στον κατάλογο παρακολούθησης των υπό απειλή μνημείων. Το National Trust for Historic Preservation συμπεριέλαβε επίσης το Ελις Αϊλαντ δύο φορές, μέσα στη δεκαετία του 1990 στη λίστα του με τους 11 ιστορικούς τόπους που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Το μεγαλύτερο τμήμα του Ελις Αϊλαντ ανήκει στη δικαιοδοσία του Νιου Τζέρσεϊ. Το 1998 «κονταροχτυπήθηκε» με τη Νέα Υόρκη και κέρδισε την κυριαρχία του με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου. Το 2000, η τότε κυβερνήτης, Κριστίν Γουίτμαν, είχε εξαγγείλει ένα πλάνο για ανάπτυξη του νησιού, που θα το επέβλεπε ο οργανισμός «Save Ellis Island» και θα χρηματοδοτούνταν από ιδιωτικές και δημόσιες συνεισφορές. «Πρέπει να φροντίσουμε την Ιστορία μας, ούτως ώστε οι μελλοντικές γενιές να μπορούν να μοιράζονται την περηφάνια μας και να επισκέπτονται αυτά τα σημεία της εθνικής μας πορείας» είχε δηλώσει σε συνέντευξή της.

Φέτος, η Πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ αδυνατεί να καλύψει τα γενικά λειτουργικά έξοδα συντήρησης του Ελις Αϊλαντ, που ανέρχονται στα 650.000 δολάρια. Η μόνη ελπίδα είναι η Πολιτεία της Νέας Υόρκης, που καλείται να συνεισφέρει οικονομικά, αλλά και να ασκήσει την επιρροή της στην Ουάσιγκτον για να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από ομοσπονδιακά κονδύλια.

enet.gr