«Ρακένδυτη» η ελληνική διπλωµατία

Από την ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑ ΠΕΛΩΝΗ

Στο σκοτάδι έµεινε πρόσφατα ελληνική πρεσβεία σε µεγάλη σκανδιναβική χώρα επειδή ο επικεφαλής της δεν είχε την έγκριση κονδυλίων για να πληρώσει το ηλεκτρικό. Την ίδια ώρα, επικεφαλής σε άλλη διπλωµατική αρχή του εξωτερικού πληρώνει την καθαρίστρια από την τσέπη του, ενώ διπλωµατικοί υπάλληλοι δουλεύουν στο ηµίφως για να µην καίνε ρεύµα, και άλλοι έχουν κόψει τη θέρµανση και δουλεύουν µε το παλτό για να κάνουν οικονοµία... 

Τα περιστατικά είναι ενδεικτικά της κατάστασης πουεπικρατεί σε πολλές πρεσβείες του εξωτερικού, καθώς η περικοπή του προϋπολογισµού του υπουργείου Εξωτερικών και τα σκληρά µέτρα λιτότητας διαµορφώνουν για τους διπλωµάτες µια επαγγελµατική πραγµατικότητα γεµάτη δυσκολίες και... σχιζοφρένεια.  

ΔΎΣΚΟΛΙΕΣ υπάρχουν εδώ και αρκετό καιρό, αλλά τις τελευταίες εβδοµάδες επικρατεί αναστάτωση και αλαλούµ στις πρεσβείες και τα προξενεία της Ελλάδας ανά τον κόσµο, καθώς µειώθηκαν κατά 60% οι λειτουργικές δαπάνες τους, οι οποίες περιλαµβάνουν και ανελαστικά πάγια έξοδα, όπως ηλεκτρικό, νερό και θέρµανση (τα οποία είχαν ήδη περικοπεί κατά 20% το 2010). Η κατάσταση έγινε πιο δραµατική, καθώς σύµφωνα µε εγκύκλιο του υπουργείου Οικονοµικών έπαυσε η εκ των προτέρων έγκριση για τις συγκεκριµένες δαπάνες. Τα ποσά θα καταβάλλονται εκ των υστέρων, ύστερα από υποβολή σχετικών λογαριασµών. Στο ενδιάµεσο - αν και δεν σηµειώνεται στην εγκύκλιο - και προκειµένου να µη λήγουν οι λογαριασµοί, επί της ουσίας υποχρεώνονται οι επικεφαλής των αρχών να πληρώνουν τους λογαριασµούς από την τσέπη τους.

Επειδή, όµως, δεν έχουν όλοι αυτή τη δυνατότητα ή την πρόθεση, δεν είναι λίγα τα κωµικοτραγικά περιστατικά. Οπως, για παράδειγµα, σε πρεσβεία µας σε µεγάλη σκανδιναβική χώρα, όπου το ηλεκτρικό δεν πληρώθηκε εµπρόθεσµα, γιατί δεν υπήρχαν χρήµατα, µε αποτέλεσµα οι Σκανδιναβοί να κόψουν το ρεύµα! Λεπτοµέρεια, αλλά σηµαντική, για διπλωµατικές αρχές που βρίσκονται σε ψυχρά κλίµατα: οι δαπάνες για θέρµανση έχουν περικοπεί περισσότερο από τις δαπάνες για ηλεκτρικό. Αλλά το πρόβληµα είναι ουσιαστικό καθώς δεν είναι το ίδιο να υπηρετεί κανείς στην Τύνιδα ή στη Μόσχα.

Οι ΔΙΠΛΏΜΑΤΕΣ µιλούν για επαγγελµατική καθηµερινότητα που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά «τα όρια της αξιοπρέπειας», την ώρα, µάλιστα, που έχουν λάβει εγκύκλιο υπογεγραµµένη από τον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών ∆ηµήτρη ∆ρούτσα, στην οποία τους ζητείται να αναλάβουν δράσεις δηµόσιας διπλωµατίας για να βελτιώ σουν την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Οι περικοπές δεν ευνοούν τις κοινωνικές συναναστροφές ούτε τις δηµόσιες σχέσεις, ενώ οι αρµόδιοι επικαλούνται γραφειοκρατικά προβλήµατα και συνιστούν... υποµονή.

«Είναι κοινό µυστικό ότι πέραν των άδικων και εξοντωτικών περικοπών που έγιναν στους µισθούς των υπαλλήλων του ΥΠΕΞ, η δηµοσιονοµική λιτότητα θέτει σε κίνδυνο και τη στοιχειώδη λειτουργία των διπλωµατικών αρχών του εξωτερικού. Με µια µονοκονδυλιά, καλούνται οι ανά τον κόσµο πρεσβείες και προξενεία όχι απλώς να περιορίσουν δραστικά τα λειτουργικά τους έξοδα, πράγµα που θα ήταν απολύτως θεµιτό, αλλά να ‘’κόψουν το λαιµό τους’’, συνεχίζοντας µεν τις δραστηριότητές τους, χωρίς, όµως, να διατίθενται πλέον ικανά κονδύλια για το ηλεκτρικό, την ύδρευση, τη θέρµανση, τα ενοίκια και για κάθε άλλου είδους ανελαστική δαπάνη», λέει  πρεσβευτής σε σηµαντικό πόστο του εξωτερικού, ενώ προσθέτει: «Τα γνωρίζει αυτά ο ελληνικός λαός; Γνωρίζει τους κινδύνους από τον εξευτελισµό, ο οποίος επικρέµαται όχι µόνο πάνω από τις κατά τόπους πρεσβείες, αλλά επί της ελληνικής Πολιτείας;».

Το ερώτηµα δεν είναι ρητορικό. Αρκεί να φανταστεί κανείς πόση ζηµιά µπορεί να γίνει στην εικόνα της Ελλάδας και του ελληνικού κράτους - και µάλιστα σε µια περίοδο που επιχειρεί να αποκαταστήσει την αξιοπιστία του στο εξωτερικό - αν, για παράδειγµα, η πρεσβεία στην Ουάσιγκτον καθυστερήσει να πληρώσει τους λογαριασµούς της και µπει στον αµερικανικό Τειρεσία για οφειλές λογαριασµών. Ή, ακόµη χειρότερα, τι µήνυµα θα έπαιρναν οι Τούρκοι για τη διαπραγµατευτική ισχύ της Ελλάδας, αν, για παράδειγµα, η ελληνική πρεσβεία στην Αγκυρα δεν µπορούσε να καλύψει τους λογαριασµούς της;

Οι ΎΠΟΘΕΣΕΙΣ δεν είναι σενάριο επιστηµονικής φαντασίας, καθώς πρόβληµα αντιµετωπίζουν όλες οι ελληνικές διπλωµατικές αρχές του εξωτερικού, µικρές και µεγάλες. Ηδη,  σε κάποιες αρχές έχουν σταλεί εξώδικα για εξώσεις λόγω αδυναµίας καταβολής ενοικίων, ενώ σε άλλες, εταιρείες ζητούν πολλαπλάσιες αποζηµιώσεις από οφειλόµενα ποσά για δαπάνες που έχουν αναληφθεί µε συµβόλαια (π.χ. leasing φωτοτυπικών, συντήρηση µηχανηµάτων θέρµανσης), τις οποίες όµως δεν εγκρίνει πια ο προϋπολογισµός του ΥΠΕΞ. Την ίδιαώρα, έχουν περικοπεί κατά 60%-70%οι δαπάνες για τη βενζίνη των υπηρεσιακών αυτοκινήτων - εργαλείο απολύτως απαραίτητο για κάθε αρχή εξωτερικού - µε αποτέλεσµα την ακινητοποίησή τους.

«Η Ελλάδα δεν διαθέτει την πολυτέλεια, ειδικότερα στους σηµερινούς χαλεπούς καιρούς, να παραµελήσει την προς τα έξω εικόνα της», σηµειώνει έτερος διπλωµάτης.

Διπλασιάστηκαν τα µυστικά κονδύλια

ΤΟ ΠΟΣΟΣΤΟ του ετήσιου κρατικού προϋπολογισµού που διατίθεται στο υπουργείο Εξωτερικών είναι 0,29% – είναι δε το δεύτερο λιγότερο δαπανηρό απ’ όλα τα υπουργεία. Για το 2011 ο προϋπολογισµός του µειώθηκε κατά 22% και κινείται στα 350 εκατ. ευρώ. 

Ενδεικτικά αναφέρεται ότιγια το 2010, ο ήδη περικοµµένος προϋπολογισµός του υπουργείου ήταν µικρότερος από τον προϋπολογισµό του νοσοκοµείου «Ευαγγελισµός». 

Την ίδια ώρα, ωστόσο, σχεδόν διπλασιάστηκαν τα απόρρητα κονδύλια του υπουργείου, σε 34 εκατ. ευρώ για το 2011 από 18 εκατ. ευρώπου ήταν στονπροϋπολογισµό του 2010. 

Πάντως, τα λειτουργικά έξοδα δεν είναι το µόνο πρόβληµα. Οι περικοπές της τάξεως του 40%-50% στις αποδοχές εξωτερικού, έχουν ήδη εξοντώσει πολλούς διπλωµατικούς υπαλλήλους. Πολλοί διπλωµάτες λένε ότι αυτήν την εποχή τα πράγµατα έχουν γίνει χειρότερα, καθώς (λόγω της ενιαίας αρχής πληρωµών) οι µισθοίεξωτερικού που έπρεπε να καταβληθούν το τελευταίο δεκαήµερο του Ιανουαρίου θα καταβληθούν στο τέλος Φεβρουαρίου (και αν),µε αποτέλεσµα οι υπάλληλοι να µην έχουν να πληρώσουν ενοίκια, γιατρούς, φάρµακα και σχολεία.

ΤΑ ΝΕΑ