"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Ο Χάρης Καστανίδης με τις δάφνες του Μαλαρμέ

Γράφει ο ΦΑΛΗΡΕΥΣ

Τα πνευματώδη αποφθέγματα είναι όπως το φως ενός προβολέα που ξαφνικά πέφτει επάνω σε μια λεπτομέρεια ενός νυχτερινού τοπίου και τη φωτίζει. Εκφράζουν, δηλαδή, μία μόνον όψη της αλήθειας και το κάνουν με τρόπο απόλυτο. Αυτό ακριβώς είναι η δύναμή τους, από αυτό όμως προέρχεται και ο κίνδυνος τον οποίον ενέχουν για όποιον δέχεται την αλήθεια ενός πνευματώδους αποφθέγματος τοις μετρητοίς και άνευ όρων. 

Κάποτε, π.χ., ο Φρανσουά Μιτεράν είπε ότι «πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων» και, πράγματι, βρέθηκαν στην Ελλάδα διάφοροι (αφελείς ή φυγόπονοι) να πιστέψουν ότι η πολιτική είναι κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, υπόθεση συμβόλων - εξάλλου, ο χειρισμός τους είναι πολύ ευκολότερος από τον χειρισμό της πραγματικότητας. 

Χρειαζόταν όμως η ευφυΐα ενός Χάρη Καστανίδη, ώστε να αποκτήσουμε και νόμο, του οποίου οι σημαντικότερες προβλέψεις είναι πρακτικά ανεφάρμοστες, εν τούτοις προτείνονται από τον υπουργό Δικαιοσύνης για τη συμβολική αξία τους.

Συγκεκριμένα, η κυριότερη αλλαγή στον νόμο περί ευθύνης υπουργών που εισηγείται ο Χ. Καστανίδης αφορά την κατάργηση της σύντομης παραγραφής τυχόν αδικημάτων, που διαπράττονται από πολιτικούς, και εξισώνει τις χρονικές προθεσμίες για την παραγραφή με εκείνες που ισχύουν για όλους τους τους άλλους πολίτες. Δεδομένου όμως ότι το άρθρο 86 του Συντάγματος, όπου σήμερα κατοχυρώνεται το προνόμιο των πολιτικών να παραγράφονται τα αδικήματά τους στο άψε-σβήσε, ακόμη και αν αναθεωρηθεί, δεν πρόκειται να ισχύσει πριν από το 2017 (εφόσον τηρηθούν οι τετραετίες), ώς τότε είναι απίθανο -αν όχι αδύνατο- να βρεθεί δικαστής ο οποίος θα κρίνει ότι η «συμβολική» ρύθμιση Καστανίδη υπερισχύει του Συντάγματος. Παρ' όλα αυτά, ο υπουργός Δικαιοσύνης λάμπει από ικανοποίηση και δηλώνει αυτάρεσκα ότι «πρόκειται για αλλαγή ηθικής και συμβολικής σημασίας».

Το θλιβερό στην υπόθεση είναι ότι η κυβέρνηση αποδέχεται την πρόταση Καστανίδη, προσδοκώντας ότι με τον τρόπο αυτόν θα κατευνάσει την οργή της κοινής γνώμης για τον πολιτικό κόσμο. Στην πραγματικότητα, το πιθανότερο είναι να πετύχει το αντίθετο. Η ρύθμιση ίσως να πείσει τους έτοιμους -εκείνους των οποίων η προδιάθεση είναι τέτοια, ώστε θα επείθοντο για τις καλές προθέσεις της κυβέρνησης ό,τι και αν έκανε αυτή. Οι άλλοι, εκείνοι που παρακολουθούν εξ αποστάσεως, ενδέχεται να το εκλάβουν ως εμπαιγμό.

Εν πάση περιπτώσει, αυτά δεν μειώνουν καθόλου την αξία της καινοτομίας του Χ. Καστανίδη. Με την παράδοση που έχουμε στην Ελλάδα όσον αφορά την εφαρμογή των νόμων, πολλοί από αυτούς έχουν καταντήσει να είναι στην πράξη απλώς συμβολικοί. Αυτή όμως είναι η πρώτη φορά όπου ένας υπουργός εισηγείται ένα νόμο εκ προοιμίου συμβολικό.  

Ο Χάρης Καστανίδης ανοίγει νέους δρόμους στην ποίηση της πολιτικής και κερδίζει επαξίως τη θέση του στον Παρνασσό, στη χορεία των Μορεάς, Λαφόργκ, Βερλαίν και Μαλαρμέ. Ούτως ή άλλως, η ποίηση της Σχολής των Συμβολιστών του 19ου αιώνα μπορεί να είναι ενδιαφέρουσα, αλλά η στρυφνή και σχεδόν ακατάληπτη θεωρία τους είναι του είδους εκείνου που μόνον οι Γάλλοι μπορούν να επινοήσουν και, φυσικά, μόνον ο Χάρης Καστανίδης να εκτιμήσει πλήρως...

Δεν υπάρχουν σχόλια: