Ανθρωποι από νερό και λάσπη

Γράφει η Ρίκα Βαγιάνη

Πώς μετράς μια συμφορά; Σε ψυχές; Σε δολάρια; Ή μήπως σε χρόνο τηλεοπτικής μετάδοσης;

Χωρίς την παραμικρή αμφιβολία οι -δεκάξι μέχρι στιγμής- νεκροί στην Πολιτεία του Κουίνσλαντ, οι είκοσι οκτώ αγνοούμενοι και οι σχεδόν ανυπολόγιστες υλικές απώλειες είναι φοβερές, μια πραγματική θεομηνία. Η κατάσταση, όμως, στην Αυστραλία φαντάζει κάπως πιο υποφερτή αν συγκριθεί με την επίγεια Κόλαση στην οποία έχει μετατραπεί η ορεινή περιοχή Σεράνα της Βραζιλίας, η οποία χτυπήθηκε αλύπητα, επίσης από πλημμύρες και κατολισθήσεις, που μέτρησαν πεντακόσιους νεκρούς μέσα στο πρώτο εικοσιτετράωρο. Βουνά από νερό, χώμα και σκουπίδια καταπλάκωσαν τα εξαθλιωμένα τενεκεδοχώρια, τα χτισμένα πάνω στην απόγνωση. Η χώρα που εμείς οι Ελληνες έχουμε μάθει να ταυτίζουμε με τη θεαματική μπάλα και την αισθησιακή σάμπα δεν διαθέτει τις υποδομές της εύρωστης χώρας των Αντιπόδων. Ο στρατός προσπαθεί, αλλά δεν μπορεί. Οι διασώστες τρέχουν, αλλά δεν φτάνουν. Οι προμήθειες σπανίζουν, η βοήθεια αργεί απελπιστικά, άνθρωποι σβήνουν, χάνονται, κυριολεκτικά, μέσα στη λάσπη.

Στη μακρινή -και παγωμένη- ευρωπαϊκή Δανία του Βορείου Ημισφαιρίου, η σύζυγος του βασιλικού διαδόχου παρουσίασε στα χαρούμενα πλήθη τα νεογέννητα βασιλικά δίδυμα στην έξοδό τους από το μαιευτήριο. Δεν παρέλειψε, όμως, να απευθυνθεί στους πλημμυροπαθείς της Αυστραλίας και να εκφράσει τη συμπαράστασή της στο μαρτύριό τους. Ισως η πριγκίπισσα-λεχώνα έβλεπε πολλή τηλεόραση στο μαιευτήριο. Πιθανόν τα δίκτυα που παρακολουθούσε να μην κάλυψαν τόσο εκτενώς τα εκατοντάδες θύματα και το ένα εκατομμύριο αστέγων από τις κατολισθήσεις της Βραζιλίας. Ή τους σαράντα πνιγμένους από ακόμα μια φονική πλημμύρα -της περασμένης Πέμπτης- στις Φιλιππίνες, που πέρασαν ως συνήθως, αν πέρασαν, στα «ψιλά» των ειδήσεων.

Πώς μετριέται η συμφορά; Με ένα άσπρο μικρό φέρετρο κι ένα μακρόσυρτο ουρλιαχτό μάνας την ώρα που κατεβαίνει στο χώμα το κορμάκι του παιδιού της. Στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, στο Μιντανάο των Φιλιππίνων ή στην Τερεζόπολι της Βραζιλίας, ο θρήνος δεν χρειάζεται μετάφραση: είναι μια παγκόσμια γλώσσα. Αλλά οι άνθρωποι στη Βραζιλία είναι ακόμα παρατημένοι στις στέγες, στους σωρούς των χαλασμάτων, λόφους, στα δέντρα. Κινδυνεύουν να πεθάνουν όχι από πνιγμό, αλλά από μολύνσεις και ασιτία. Αντίθετα, στο σκληρά χτυπημένο Κουίνσλαντ, η καλοκουρδισμένη πολιτική προστασία υπενθυμίζει στους διασωθέντες να «προσέχουν τα μολυσμένα νερά και κουνούπια» και να «φορούν συστηματικά αντηλιακό», καθώς προμηθεύονται τρόφιμα και πόσιμο νερό από τα κινητά συνεργεία διανομής. Οι γενναίοι κάτοικοι του Μπρίσμπεϊν και των γειτονικών περιοχών έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υλικής, τεχνικής και ψυχολογικής υποστήριξης, ενώ με τη συνδρομή δεκάδων χιλιάδων εθελοντών που συρρέουν από κάθε γωνιά της ηπείρου ήδη περισώζουν ό,τι απέμεινε από την περιουσία και το μέλλον τους, ανασύροντας ένα «αύριο» μέσα από τις λάσπες.

Την ίδια ώρα, εκατοντάδες χιλιάδες πλημμυροπαθείς της Βραζιλίας και των Φιλιππίνων διαθέτουν μόνο ένα -τραγικά ειρωνικό- πλεονέκτημα: δεν έχουν κανέναν λόγο να ανησυχούν για τις περιουσίες ή το μέλλον τους. Δεν είχαν ποτέ ούτε το ένα, ούτε το άλλο. Είχαν μόνο τις λάσπες.