"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


H εικόνα της ιδανικής επιχείρησης -δυνάστη του µέλλοντος

Του Ρούσσου Βρανά
rvranas@otenet.gr

Κόλαση για τους εργαζόµενους. Παράδεισος για το αφεντικό τους. Τα πολυκαταστήµατα Γουόλ-Μαρτ είναι το όνειρο κάθε εργοδότη. Την πικρή εµπειρία του σε αυτά διηγείται ένας απολυµένος δάσκαλος που έπιασε δουλειά εκεί.

Η δουλειά στα Γουόλ-Μαρτ δεν τον γεµίζει βέβαια όσο το δασκαλίκι. Οπως εκατοµµύρια άλλοι Αµερικανοί, είναι κι αυτός υποαπασχολούµενος. Ανύπαρκτος στη ζωή, ανύπαρκτος και στις στατιστικές που καταγράφουν την ανεργία. Αυτός και οι συνάδελφοί του αµείβονται τόσο χαµηλά, που εξασφαλίζουν σταθερά στη Γουόλ-Μαρτ την κορυφή στον κατάλογο του περιοδικού «Φόρτσουν» µε τις 500 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις. Χωρίς παιδιά και υποχρεώσεις, αρκείται στον άθλιο µισθό του. Οι συνάδελφοί του είναι µετανάστες που γνωρίζουν ελάχιστα τη γλώσσα, πτυχιούχοι που κατέληξαν εκεί όταν βούλιαξε η οικονοµία και άνθρωποι συνταξιούχοι που σέρνονται στους διαδρόµους στηριγµένοι σε µπαστούνια. Και όµως, ακόµη και γι’ αυτούς η διεύθυνση έχει βρει µια θέση, τοποθετώντας τους σαν σκιάχτρα στους διαδρόµους για να αποτρέπουν τις κλοπές από τους πελάτες. «∆εν έχω προφτάσει να ρωτήσω αυτούς τους εξηντάρηδες και βάλε γιατί δουλεύουν ακόµη», λέει ο πρώην δάσκαλος. «Σίγουρα δεν το κάνουν επειδή τους αρέσουν οι στολές. Μάλλον είναι κι αυτοί από εκείνους τους πολλούς υπερήλικες που έχασαν όσα είχαν και δεν είχαν στην άκρη για τα γεράµατά τους. Η φτώχεια τούς ανάγκασε να ξαναπιάσουν δουλειά».

Οι εργαζόµενοι στα Γουόλ-Μαρτ έχουν τουλάχιστον ένα πράγµα κοινό: δεν έχουν φωνή. Ενα εκατοµµύριο εργαζόµενοι στον µεγαλύτερο εργοδότη της Αµερικής δεν έχουν κανένα δικαίωµα να διαπραγµατευτούν συλλογικά τον µισθό τους και τις συνθήκες της εργασίας τους. Σε δύο παραρτήµατα που τα κατάφεραν να φτιάξουν σωµατείο, στον Καναδά, η επιχείρηση έβαλε αµέσως λουκέτο.  
«Είναι ταπεινωτικό να ξέρεις πως, όταν δουλεύεις σε µια τέτοια επιχείρηση, είναι σαν να πλαγιάζεις µε τον εχθρό», συνεχίζει ο δασκαλάκος. «Πουλάµε ρούχα που είναι ραµµένασε τριτοκοσµικά κάτεργα όπου οι εργάτες πληρώνονται µε πενταροδεκάρες. Πουλάµε παιχνίδια από παράγωγα πετρελαίου που αργά ή γρήγορα θα καταλήξουν σε χωµατερές. Και στο ΜακΝτόναλντς που έχουµε εδώ, πεινασµένοι πελάτες χορταίνουν µε ζάχαρα και λιπαρά. Τίποτα από όσα έχουµε δεν κάνει τον κόσµο µας καλύτερο.Η επιχείρηση δεν παύει να µας πιπιλίζει το µυαλό πως βρισκόµαστε εδώ για να εξυπηρετούµε τους πελάτες µας. Τρίχες. Βρίσκοµαι εδώ για να γκρινιάζω για τον άθλιο µισθό µου και για να τα βάζω µε το εαυτό µου και µε όσους άλλους φταίνε για το κατάντηµά µου».

Τα Γουόλ-Μαρτ είναι ο καθρέφτης της σύγχρονης Αµερικής. Αλλά όχι µόνο. Είναι το πρότυπο κάθε φιλόδοξουεπιχειρηµατία στον δυτικό κόσµο, όπου, µε πρόσχηµα την οικονοµική κρίση, καταλύεται µεθοδικά κάθε προστασία της εργασίας. Σε έναν αχαλίνωτο παγκόσµιο ανταγωνισµό προς τα κάτω, ξεπροβάλλει ήδη µπροστά στα µάτια µας η εικόνα της ιδανικής επιχείρησης του µέλλοντος, µε κακοπληρωµένους εργαζόµενους που θα σέρνονται ανάµεσα σε υποσιτιζόµενους πελάτες οι οποίοι θα αγοράζουν φθηνά προϊόντα φτιαγµένα σε κινέζικα κάτεργα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: