Αν είχατε να διαλέξετε ανάμεσα στην Αθήνα του 2004 και στην Αθήνα του 2014 εσείς ποια πόλη θα διαλέγατε;
Προσπαθήστε να μην απαντήσετε αμέσως. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας και σας καλώ να μην παρασυρθείτε από τους αφορισμούς της τελευταίας τετραετίας.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η σημερινή Αθήνα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από την διοργανώτρια πόλη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Οσοι ζείτε σε γειτονιές που συνεχίζουν να υποφέρουν από έντονα φαινόμενα υποβάθμισης ή διέρχεστε συχνά γνωστούς δρόμους του κέντρου όπως η εμπορικά αποψιλωμένη οδός Σταδίου, είμαι βέβαιος ότι θα κουνάτε σκεπτικοί το κεφάλι σας. Ξέρω τι σκέφτεστε. Και, κατά βάθος, δεν διαφωνούμε.
Ας προσπαθήσω, λοιπόν, να οργανώσω την κάπως αιρετική επιχειρηματολογία μου.
Ο βασικός λόγος που με κάνει να τάσσομαι συνειδητά και ανεπιφύλακτα υπέρ του «σήμερα» έναντι της μεγάλης ολυμπιακής φαντασίωσης (στην οποία, το ομολογώ, ενέκυψα ενθουσιωδώς σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας των Αγώνων και ακόμα περισσότερο την επομένη της τελετής λήξης) είναι ο βαθμός αυτογνωσίας που κερδίσαμε τα δέκα αυτά καθόλου πληκτικά χρόνια.
Θυμάμαι πολύ εύκολα το πέλαγος άγνοιας στο οποίο κολυμπούσαμε εκείνα τα ανέμελα χρόνια εκατομμύρια Ελληνες. Δεν μιλάω, μόνο, για όσους επενδύσαμε στο «όνειρο» των Αγώνων (συναισθηματικά, οικονομικά ή και τα δύο) αλλά και για τους συνειδητούς και συνεπείς αρνητές κάθε προσπάθειας της χώρας να διεκδικήσει μια καλύτερη θέση στον παγκόσμιο χάρτη (ακόμα και σε επίπεδο «δημοσίων σχέσεων»).
Ειδικότερα, στην περίπτωση της Αθήνας, το μέγεθος της άγνοιας αποκαλύφθηκε ακόμα μεγαλύτερο. Σαστισμένοι από την απότομη αύξηση της καταναλωτικής μας δύναμης και την ανάδυση νέων εμπορικών συνηθειών, μας διέφυγε εντελώς η σταδιακή υποβάθμιση της παλιάς εμπορικής Αθήνας. Δεν χρειαζόταν η πυρπόληση εκατοντάδων κτιρίων και καταστημάτων τον Δεκέμβριο του 2008 για να αντιληφθεί κανείς τον μαρασμό της οδού Σταδίου από το ύψος της πλατείας Κλαυθμώνος και νοτιότερα που εντάθηκε με την πρωτοφανή ύφεση το χρονικό διάστημα 2010-2013.
Ημασταν τόσο τυφλοί που δεν βλέπαμε τα μαύρα σύννεφα της μπόρας να πλησιάζουν;
Προσπαθήστε να μην απαντήσετε αμέσως. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας και σας καλώ να μην παρασυρθείτε από τους αφορισμούς της τελευταίας τετραετίας.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η σημερινή Αθήνα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από την διοργανώτρια πόλη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Οσοι ζείτε σε γειτονιές που συνεχίζουν να υποφέρουν από έντονα φαινόμενα υποβάθμισης ή διέρχεστε συχνά γνωστούς δρόμους του κέντρου όπως η εμπορικά αποψιλωμένη οδός Σταδίου, είμαι βέβαιος ότι θα κουνάτε σκεπτικοί το κεφάλι σας. Ξέρω τι σκέφτεστε. Και, κατά βάθος, δεν διαφωνούμε.
Ας προσπαθήσω, λοιπόν, να οργανώσω την κάπως αιρετική επιχειρηματολογία μου.
Ο βασικός λόγος που με κάνει να τάσσομαι συνειδητά και ανεπιφύλακτα υπέρ του «σήμερα» έναντι της μεγάλης ολυμπιακής φαντασίωσης (στην οποία, το ομολογώ, ενέκυψα ενθουσιωδώς σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας των Αγώνων και ακόμα περισσότερο την επομένη της τελετής λήξης) είναι ο βαθμός αυτογνωσίας που κερδίσαμε τα δέκα αυτά καθόλου πληκτικά χρόνια.
Θυμάμαι πολύ εύκολα το πέλαγος άγνοιας στο οποίο κολυμπούσαμε εκείνα τα ανέμελα χρόνια εκατομμύρια Ελληνες. Δεν μιλάω, μόνο, για όσους επενδύσαμε στο «όνειρο» των Αγώνων (συναισθηματικά, οικονομικά ή και τα δύο) αλλά και για τους συνειδητούς και συνεπείς αρνητές κάθε προσπάθειας της χώρας να διεκδικήσει μια καλύτερη θέση στον παγκόσμιο χάρτη (ακόμα και σε επίπεδο «δημοσίων σχέσεων»).
Ειδικότερα, στην περίπτωση της Αθήνας, το μέγεθος της άγνοιας αποκαλύφθηκε ακόμα μεγαλύτερο. Σαστισμένοι από την απότομη αύξηση της καταναλωτικής μας δύναμης και την ανάδυση νέων εμπορικών συνηθειών, μας διέφυγε εντελώς η σταδιακή υποβάθμιση της παλιάς εμπορικής Αθήνας. Δεν χρειαζόταν η πυρπόληση εκατοντάδων κτιρίων και καταστημάτων τον Δεκέμβριο του 2008 για να αντιληφθεί κανείς τον μαρασμό της οδού Σταδίου από το ύψος της πλατείας Κλαυθμώνος και νοτιότερα που εντάθηκε με την πρωτοφανή ύφεση το χρονικό διάστημα 2010-2013.
Ημασταν τόσο τυφλοί που δεν βλέπαμε τα μαύρα σύννεφα της μπόρας να πλησιάζουν;
Η μετέπειτα κραυγαλέα αποτυχία του πολυπολιτισμικού ονείρου
«α λα γκρέκα» στα πέριξ της Ομόνοιας που κληρονόμησε, τελικά, γκέτο,
δυστυχία και έγκλημα, βαφτίστηκε εκείνη την εποχή «νέο, αθηναϊκό
downtown» με τις ψευδαισθήσεις κοσμοπολίτικου μεγαλείου να μας κλείνουν
τα μάτια.
Οι ίδιες ψευδαισθήσεις μας έκαναν περήφανους για την επέκταση του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών κάτω από το πάρκο Ελευθερίας. Επιτέλους θα αποκτούσαμε αξιοπρεπή αίθουσα όπερας, «ευρωπαϊκών προδιαγραφών», έστω υπόγεια, έστω κι αν έπρεπε να τη μετονομάσουμε (για τα μάτια του κόσμου) σε «συνεδριακό κέντρο». Δέκα χρόνια μετά, η κυβέρνηση αναζητά διέξοδο σε ένα δύσκολο παζλ όπου δεσπόζει χρέος πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
Παρόλα αυτά οφείλετε να δείξετε επιείκεια. Και, ίσως, κάποια μεγαλοψυχία. Η γνήσια δίψα πολλών Ελλήνων για πρόοδο (όχι εικονική, αλλά πραγματικά και ουσιαστική), ώθησε πολλούς από εμάς σε μια μάλλον παθητική στάση που δεν έκανε καλό ούτε στη χώρα ούτε στην Αθήνα.
Ας συμφωνήσουμε ότι η λαίλαπα της κρίσης μας έκανε λίγο σοφότερους. Σάρωσε βεβαιότητες, μύθους και αυταπάτες.
Οι ίδιες ψευδαισθήσεις μας έκαναν περήφανους για την επέκταση του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών κάτω από το πάρκο Ελευθερίας. Επιτέλους θα αποκτούσαμε αξιοπρεπή αίθουσα όπερας, «ευρωπαϊκών προδιαγραφών», έστω υπόγεια, έστω κι αν έπρεπε να τη μετονομάσουμε (για τα μάτια του κόσμου) σε «συνεδριακό κέντρο». Δέκα χρόνια μετά, η κυβέρνηση αναζητά διέξοδο σε ένα δύσκολο παζλ όπου δεσπόζει χρέος πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
Παρόλα αυτά οφείλετε να δείξετε επιείκεια. Και, ίσως, κάποια μεγαλοψυχία. Η γνήσια δίψα πολλών Ελλήνων για πρόοδο (όχι εικονική, αλλά πραγματικά και ουσιαστική), ώθησε πολλούς από εμάς σε μια μάλλον παθητική στάση που δεν έκανε καλό ούτε στη χώρα ούτε στην Αθήνα.
Ας συμφωνήσουμε ότι η λαίλαπα της κρίσης μας έκανε λίγο σοφότερους. Σάρωσε βεβαιότητες, μύθους και αυταπάτες.
Η Αθήνα του 2014 βαδίζει πάνω
σε διαφορετικές ράγες που τρίζουν εξίσου. Η διαφορά σε σχέση με το 2004
είναι ότι αυτή τη φορά το ξέρουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου