Του Χάρη Φλουδόπουλου
Το μπλακ άουτ της Σαντορίνης που προκλήθηκε από την πυρκαγιά στον ΑΣΠ Σαντορίνης, έφερε στο προσκήνιο το χρόνιο πρόβλημα της ηλεκτροδότησης των νησιών, που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας. Και ακριβώς επειδή όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουν προχωρήσει τα σχέδια των υποβρύχιων διασυνδέσεων, τα νησιά που αποτελούν την καρδιά του ελληνικού τουριστικού προϊόντος βρίσκονται διαρκώς εκτεθειμένα σε προβλήματα ηλεκτροδότησης. Διότι δεν είναι μόνο η περίπτωση της Σαντορίνης.
Δύο μέρες πριν το μεγάλο μπλακ άουτ, είχε προηγηθεί μεγάλη διακοπή ρεύματος στη Μύκονο, ενώ σε άλλα μικρότερα νησιά όπως η Φολέγανδρος ή τα Κουφονήσια τα προβλήματα είναι σχεδόν καθημερινά.
Στην Σαντορίνη, την Πέμπτη είχαμε και νέο μπλακ άουτ καθώς τέθηκαν εκτός λειτουργίας τα περίπου 27MW μονάδων που είχαν αποκατασταθεί μετά από νέα βλάβη. Το πρόβλημα λύθηκε και τα 27MW επανήλθαν ωστόσο οι προσπάθειες συνεχίζονται προκειμένου να αποκατασταθεί πλήρως η ηλεκτροδότηση του νησιού. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος στον ΑΣΠ Θήρας η εγκατεστημένη ισχύς είναι λίγο πάνω από τα 60MW ενώ η καλοκαιρινή αιχμή (στοιχεία περιόδου 2008 – 2012) είναι λίγο πάνω από τα 45MW.
Που οφείλονται λοιπόν τα προβλήματα στην ηλεκτροδότηση των νησιών;
Η κάλυψη των αναγκών γίνεται από αυτόνομους σταθμούς παραγωγής και από μονάδες ΑΠΕ. Στα μη διασυνδεδεμένα νησιά υπάρχουν εγκατεστημένες θερμικές μονάδες (πετρελαϊκές) συνολικής ισχύος 1783 MW και ακόμη 287,32 MW αιολικών και 14,464 MW Φωτοβολταϊκών.
Η ΔΕΗ εδώ και πολλά χρόνια έχει συνδέσει νησιά κόμβους στις Κυκλάδες, όπως η Πάρος όπου υπάρχει εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, με τα νησιά που την περιβάλουν χρησιμοποιώντας υποβρύχια καλώδια μέσης τάσης 20 kV για την μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος. Υπάρχουν για παράδειγμα οι υποβρύχιες διασυνδέσεις Πάρος-Νάξος-Ηρακλειά-Κουφονήσι και Πάρος-Ίος-Σίκινος-Φολέγανδρος.
Συχνά λοιπόν συμβαίνει η παραγωγή να μην μπορεί να καλύψει την ζήτηση, ενώ δεν λείπουν οι περιπτώσεις βλαβών σε μονάδες –πολλές από τις οποίες είναι καταπονημένες και παλιές– ή στα υποβρύχια καλώδια (από τράτες η άγκυρες πλοίων.
Και βέβαια όπως φάνηκε και με το μπλακ άουτ στη Σαντορίνη, εκτός από τα νησιά - κόμβους πολλά νησιά δεν συνδέονται με άλλα νησιά ή με το Ηπειρώτικο Ηλεκτρικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Έτσι σε περίπτωση βλάβης του τοπικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δεν υπάρχει καμία εναλλακτική, όπως συνέβη στη Σαντορίνη.
Αλλά ακόμη και το υπάρχον παραγωγικό δυναμικό σύμφωνα με μελέτες είναι οριακά επαρκές:
Το μπλακ άουτ της Σαντορίνης που προκλήθηκε από την πυρκαγιά στον ΑΣΠ Σαντορίνης, έφερε στο προσκήνιο το χρόνιο πρόβλημα της ηλεκτροδότησης των νησιών, που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας. Και ακριβώς επειδή όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουν προχωρήσει τα σχέδια των υποβρύχιων διασυνδέσεων, τα νησιά που αποτελούν την καρδιά του ελληνικού τουριστικού προϊόντος βρίσκονται διαρκώς εκτεθειμένα σε προβλήματα ηλεκτροδότησης. Διότι δεν είναι μόνο η περίπτωση της Σαντορίνης.
Δύο μέρες πριν το μεγάλο μπλακ άουτ, είχε προηγηθεί μεγάλη διακοπή ρεύματος στη Μύκονο, ενώ σε άλλα μικρότερα νησιά όπως η Φολέγανδρος ή τα Κουφονήσια τα προβλήματα είναι σχεδόν καθημερινά.
Στην Σαντορίνη, την Πέμπτη είχαμε και νέο μπλακ άουτ καθώς τέθηκαν εκτός λειτουργίας τα περίπου 27MW μονάδων που είχαν αποκατασταθεί μετά από νέα βλάβη. Το πρόβλημα λύθηκε και τα 27MW επανήλθαν ωστόσο οι προσπάθειες συνεχίζονται προκειμένου να αποκατασταθεί πλήρως η ηλεκτροδότηση του νησιού. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος στον ΑΣΠ Θήρας η εγκατεστημένη ισχύς είναι λίγο πάνω από τα 60MW ενώ η καλοκαιρινή αιχμή (στοιχεία περιόδου 2008 – 2012) είναι λίγο πάνω από τα 45MW.
Που οφείλονται λοιπόν τα προβλήματα στην ηλεκτροδότηση των νησιών;
Η κάλυψη των αναγκών γίνεται από αυτόνομους σταθμούς παραγωγής και από μονάδες ΑΠΕ. Στα μη διασυνδεδεμένα νησιά υπάρχουν εγκατεστημένες θερμικές μονάδες (πετρελαϊκές) συνολικής ισχύος 1783 MW και ακόμη 287,32 MW αιολικών και 14,464 MW Φωτοβολταϊκών.
Η ΔΕΗ εδώ και πολλά χρόνια έχει συνδέσει νησιά κόμβους στις Κυκλάδες, όπως η Πάρος όπου υπάρχει εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, με τα νησιά που την περιβάλουν χρησιμοποιώντας υποβρύχια καλώδια μέσης τάσης 20 kV για την μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος. Υπάρχουν για παράδειγμα οι υποβρύχιες διασυνδέσεις Πάρος-Νάξος-Ηρακλειά-Κουφονήσι και Πάρος-Ίος-Σίκινος-Φολέγανδρος.
Συχνά λοιπόν συμβαίνει η παραγωγή να μην μπορεί να καλύψει την ζήτηση, ενώ δεν λείπουν οι περιπτώσεις βλαβών σε μονάδες –πολλές από τις οποίες είναι καταπονημένες και παλιές– ή στα υποβρύχια καλώδια (από τράτες η άγκυρες πλοίων.
Και βέβαια όπως φάνηκε και με το μπλακ άουτ στη Σαντορίνη, εκτός από τα νησιά - κόμβους πολλά νησιά δεν συνδέονται με άλλα νησιά ή με το Ηπειρώτικο Ηλεκτρικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Έτσι σε περίπτωση βλάβης του τοπικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δεν υπάρχει καμία εναλλακτική, όπως συνέβη στη Σαντορίνη.
Αλλά ακόμη και το υπάρχον παραγωγικό δυναμικό σύμφωνα με μελέτες είναι οριακά επαρκές:
Και ενώ η ποιότητα της ηλεκτροδότησης των νησιών μας είναι από μέτρια έως κακή, το κόστος που πληρώνουμε όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών μας είναι τεράστιο. Για παράδειγμα το 2011 το κόστος για την ηλεκτροδότηση των νησιών ανήλθε σε 679.111.732 ευρώ για 5.545.493 ΜWh. Δηλαδή το κόστος παραγωγής, ήταν 122,46 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν το μέσο κόστος ηλεκτροπαραγωγής σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΕΗ –για το διασυνδεδεμένο σύστημα– είναι στα 71,33€/MWh.
Λύσεις
Η λύση που κατά τους ειδικούς της αγοράς ενέργειας, διασφαλίζει την καλύτερη δυνατή ηλεκτροδότηση των νησιών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, είναι η σύνδεση των κύριων νησιών με το Ηπειρώτικο Ηλεκτρικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας με υποβρύχια καλώδια Υψηλής Τάσης και στη συνέχεια η διασύνδεση των μικρότερων νησιών με νέα υποβρύχια καλώδια μέσης τάσης.
Θυμίζουμε ότι ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε πρόσφατα στις αρχές Ιουλίου στην επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού για τη διασύνδεση των Κυκλάδων (Λαύριο-Σύρος,Σύρος-Τήνος, Σύρος-Παρος και Σύρος-Μύκονος).
Ωστόσο το πρόβλημα στη Σαντορίνη έδειξε ότι οι διασυνδέσεις αυτές δεν είναι αρκετές και απαιτείται ο σχεδιασμός και υλοποίηση και άλλων έργων ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον παρόμοια προβλήματα.
Και όπως δείχνουν και τα στοιχεία, το κόστος για την κατασκευή των διασυνδέσεων μπορεί να αποσβεστεί σχετικά γρήγορα, οδηγώντας σε ελάφρυνση του κόστους αλλά και ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας ηλεκτροδότησης των νησιών μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου