Ωρες προτού ανακοινωθεί άλλη μία καταδικαστική απόφαση σε βάρος του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, την περασμένη εβδομάδα, ο πιο επιφανής πολιτικός κρατούμενος στη Ρωσία γινόταν ήδη στόχος επίθεσης στον κυβερνοχώρο.
Οχι, δεν γινόταν λογοκρισία στον δικτυακό τόπο του Χοντορκόφσκι. Οι επιθέσεις ήταν του είδους της λεγόμενης άρνησης πρόσβασης. Οι περισσότεροι από τους επισκέπτες του site έβλεπαν το μήνυμα «δεν είναι δυνατόν να βρεθεί η σελίδα».
Τέτοιες επιθέσεις είναι ένα όλο και πιο δημοφιλές εργαλείο για να τιμωρεί κανείς τους αντιπάλους του, καθώς είναι σχεδόν αδύνατον να βρεθούν τα ίχνη των δραστών. Επιπλέον, δεν προκαλούν τις ίδιες οργισμένες αντιδράσεις όσο οι κυβερνητικές απόπειρες για λογοκρισία στο Ιντερνετ.
Στο παρελθόν, καταπιεστικά καθεστώτα χρησιμοποίησαν φίλτρα λογοκρισίας στο Ιντερνετ για να σταματήσουν την εξάπλωση απαγορευμένων ιδεών από αντιφρονούντες. Η Κίνα είναι ιδιαιτέρως δημιουργική σε αυτόν τον τομέα, αλλά χώρες όπως η Τυνησία και η Σαουδική Αραβία δεν έχουν μείνει πίσω.
Αλλά στο ρωσικό μοντέλο - σε αυτό που αποκαλώ «κοινωνικό έλεγχο» - δεν είναι απαραίτητη η επίσημη, άμεση λογοκρισία. Στρατιές φιλοκυβερνητικών χρηστών παίρνουν τα πράγματα στα χέρια τους και επιτίθενται σε sites τα οποία δεν τους αρέσουν, μπλοκάροντας την πρόσβαση ακόμη και σε χώρες όπου δεν ασκείται καμμία λογοκρισία στο Ιντερνετ.
Οι κυβερνοεπιθέσεις είναι μόνον ένας από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους το Κρεμλίνο χειραγωγεί τους οπαδούς του για να επηρεάσει το περιεχόμενο στο Διαδίκτυο.
Τα περισσότερα από τα πρωτογενή μέσα του Ιντερνετ ανήκουν στην ιδιοκτησία ολιγαρχών που πρόσκεινται στο Κρεμλίνο και σε εταιρείες οι οποίες ελέγχονται από την κυβέρνηση. Αυτά τα sites σπανίως διστάζουν να αποκλείσουν χρήστες ή να διαγράψουν ιστολόγια αν υπερβούν τη γραμμή της κυβέρνησης.
Επιπλέον, το Κρεμλίνο εκμεταλλεύεται με τρόπο επιθετικό το Ιντερνετ για να διασπείρει προπαγάνδα και να ενισχύει την δημοτικότητα της κυβέρνησης, συχνά με κωμικό ζήλο.
Στην πραγματικότητα, το Κρεμλίνο ασκεί πολύ λίγη επίσημη λογοκρισία στο Ιντερνετ, προτιμώντας τον κοινωνικό έλεγχο παρά τους τεχνολογικούς περιορισμούς. Υπάρχει μια κάποια λογική σε αυτό, καθώς η άμεση λογοκρισία κάνει κακό στην εικόνα της ρωσικής κυβέρνησης στο εξωτερικό.
Στο μεταξύ, και η ίδια η Κίνα υιοθετεί σιωπηλά πολλά από τα μέτρα που παίρνει η Ρωσία. Ο δικτυακός τόπος της Νορβηγικής Επιτροπής των Νομπέλ δέχθηκε επανειλημμένες κυβερνοεπιθέσεις αφότου τίμησε, το 2010, με το Νομπέλ Ειρήνης τον φυλακισμένο κινέζο αντιφρονούντα Λιού Σιαομπό.
Φαίνεται λοιπόν ότι η αντιμετώπιση της κοινωνικής διάστασης της λογοκρισίας στο Ιντερνετ θα απαιτήσει μάλλον πολιτικές παρά τεχνολογικές λύσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου