Της Ελενας ΜπέλληΤο φαινόμενο δεν είναι -φυσικά- μόνον ελληνικό. Οι δανειακές υποχρεώσεις των δήμων της χώρας μας ξεπέρασαν το 1,7 δισ. ευρώ, με τους μεγαλύτερους δήμους να καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις της λίστας. Αλλά αν ο υψηλός δανεισμός των δήμων στην Ελλάδα συνιστά απειλή για το εγχείρημα εξυγίανσης που επιχειρείται με τις ρυθμίσεις του «Καλλικράτη», τόσο στη χώρα μας όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ οι υπερχρεωμένες τοπικές και περιφερειακές αρχές δημιουργούν ακόμη μία πολύ σημαντικότερη απειλή: Τον εκτροχιασμό της προσπάθειας ανάκαμψης.
«Μετά το στεγαστικό ζήτημα, τα ελλείμματα των αμερικανικών πολιτειών συνιστούν το πλέον σημαντικό θέμα στις ΗΠΑ αλλά και τη μεγαλύτερη απειλή στην αμερικανική οικονομία», βεβαιώνει η Μέρεντιθ Ουίτνεϊ, η οποία είχε προβλέψει την πιστωτική κρίση του 2008. Αυτή τη φορά, η Ουίτνεϊ προβλέπει τη χρεοκοπία περίπου 100 πόλεων στις ΗΠΑ, ενώ τον ίδιο κίνδυνο αντιμετωπίζουν και πολλοί δήμοι στη Γηραιά Ηπειρο, σύμφωνα τουλάχιστον με τις εκτιμήσεις των οίκων αξιολόγησης.
Στις ΗΠΑ συγκεκριμένα η μεταφορά της δημοσιονομικής κρίσης από ομοσπονδιακό σε τοπικό επίπεδο είχε αποτέλεσμα η Καλιφόρνια, η Νεβάδα, το Ιλινόι, η Νέα Υόρκη και άλλες πολιτείες να αντιμετωπίζουν φέτος τεράστια ελλείμματα, τα οποία δεν θα καταφέρουν να εξυπηρετήσουν χωρίς τη βοήθεια της ομοσπονδιακής κυβέρνησης
Η υφέρπουσα απειλή εναντίον της παγκόσμιας προσπάθειας ανάκαμψης έρχεται πλέον στην επιφάνεια: Είναι η απειλή χρεοκοπίας πολιτειών, περιφερειών και δήμων ανά την υφήλιο, μία τάση που επιδεινώνεται με την πάροδο των μηνών και την εμφανή αδυναμία των τοπικών αρχών να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Το φαινόμενο είναι εξίσου ανησυχητικό τόσο στις ΗΠΑ όσο και την Ευρώπη, αφού τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τουλάχιστον ένδεκα αμερικανικές πολιτείες απειλούνται με χρεοκοπία και ότι δεκάδες κρατίδια, περιφέρειες και δήμοι στη Γηραιά Ηπειρο έχουν οξύτατο πρόβλημα αποπληρωμής των χρεών τους. «Είναι όλα κομμάτι από το ίδιο πακέτο», εξηγεί ο Φίλιπ Μπράουν, γενικός διευθυντής της Citigroup. «Η υπερχρέωση του δημόσιου τομέα πρέπει να περικοπεί, απαιτείται λιτότητα: πρώτες πλήττονται οι κεντρικές κυβερνήσεις, ενώ πλέον θίγονται και οι τοπικές».
ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ
Στην Ευρώπη, επισημαίνει δημοσίευμα της εφημερίδας The Guardian, «οι χρηματοοικονομικές συνήθειες αλλάζουν, αφού οι δήμοι εγκαταλείπουν το μοντέλο δανεισμού από τις τράπεζες, ενώ δεν μπορούν πλέον να βασίζονται σε μεταφορές πόρων από την κεντρική κυβέρνηση». Ετσι, στην Ισπανία, η κρίση σε εθνικό επίπεδο αναγκάζει τις αυτόνομες περιοχές να στραφούν αλλού προκειμένου να αντλήσουν πόρους και να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, δάνεια που σύμφωνα με την Τράπεζα της Ισπανίας ανέρχονται στο 10,2% του ΑΕΠ. Οι περιφέρειες της Καταλονίας και της Βαλένθια έχουν ήδη προχωρήσει στην έκδοση ομολόγων τα οποία πωλούν στους κατοίκους τους. Στην Ιταλία, η υπερχρεωμένη δημοτική αρχή της Βενετίας αναγκάστηκε να πωλήσει ιστορικά κτήρια προκειμένου να μειώσει το χρέος. Την ίδια στιγμή, οι οίκοι αξιολόγησης Moody’s και Standard & Poor’s απειλούν να υποβαθμίσουν τη Φλωρεντία ενώ η Νάπολη βρίσκεται στα πρόθυρα να χαρακτηριστεί «junk», μηδενικής αξίας από πλευράς επενδυτικών προοπτικών. Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν επίσης Μαδρίτη, Λισαβόνα, Βουδαπέστη, Βαρκελώνη και άλλες πόλεις στην Ευρώπη.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΚΡΑΤΙΔΙΑ
Από τη νέα τροπή της κρίσης δεν θα μπορούσαν να εξαιρεθούν τα γερμανικά κρατίδια: Σαξονία - Ανχάλτ, Κάτω Σαξονία και Ρηνανία - Παλατινάτο έχουν εγκρίνει έκτακτα σχέδια για την εκχώρηση κονδυλίων σε δήμους που απειλούνται με χρεοκοπία. Στη Ρηνανία - Παλατινάτο, το χρέος του κρατιδίου ανέρχεται στα 1.100 ευρώ ανά κάτοικο ,ενώ το ποσό αυτό φθάνει τα 1.000 ευρώ στη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία. Το κρατίδιο του Σαρ είναι το πλέον χρεωμένο, αφού το ποσό χρέους ανά κάτοικο φθάνει τα 1.450 ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία της ισπανικής εφημερίδας El Pais, το 95% των μέτρων έκτακτης οικονομικής βοήθειας προς τους γερμανικούς δήμους αφορά τα κρατίδια της πρώην δυτικής Γερμανίας, όπου και παρουσιάζονται μεγαλύτερα επίπεδα δαπανών από ό,τι στα κρατίδια της ανατολής. Συνολικά, το χρέος των γερμανικών κρατιδίων αυξήθηκε, το Σεπτέμβριο του 2010, κατά 4,9% σε ετήσια βάση, πρόβλημα που σιγά-σιγά μετατίθεται και στις τοπικές τράπεζες: Στοιχεία της Fitch αποδεικνύουν ότι μόνον μέσα στο 2009, τα κρατίδια της Βαυαρίας, της Βάδης - Βυρτεμβέργης, του Αμβούργου και του Σλέσβιγκ-Χολστάιν έδωσαν «ένεση ρευστότητας» 18 δισ. ευρώ στις τοπικές τράπεζες. Ηπιότερη, αλλά με μεσοπρόθεσμους κινδύνους, είναι η κατάσταση σε κάποιες περιοχές της Γαλλίας, μεταξύ αυτών την Ιλ ντε Φρανς, που περιλαμβάνει το Παρίσι, ενώ σε σοβαρό βαθμό επικινδυνότητας βρίσκεται η Λισαβόνα, που πρόσφατα υποβαθμίστηκε από τον οίκο Standard & Poor’s.
«Ως συνέπεια των οξύτατων πιέσεων στις κεντρικές κυβερνήσεις, περιφέρειες και δήμοι πρέπει να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους», προειδοποιεί ο Αντρές - Ροντρίγκες Πόσε, του London School of Economics.
ΙΣΠΑΝΙΑ
Χώρα των Βάσκων
Η αυτόνομη περιοχή της Χώρας των Βάσκων υποβαθμίστηκε από τη Fitch, που επισήμανε «ταχεία επιδείνωση στην απόδοση όσον αφορά την τήρηση του προϋπολογισμού τα τελευταία χρόνια», εξέλιξη που αναμένεται να επιδεινωθεί.
ΙΤΑΛΙΑ
Βενετία
Τα τεράστια ελλείμματα τα οποία αντιμετωπίζει η ιστορική πόλη της Ιταλίας ανάγκασαν τις αρχές να βάλουν «πωλητήριο» σε ορισμένα «palazzi» στα βενετσιάνικα κανάλια, με την ελπίδα να αποπληρωθεί μέρος των σωρευμένων χρεών της.
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
Λισαβόνα
Την περίοδο που η Πορτογαλία δίνει εθνική μάχη δημοσιονομικής εξυγίανσης, η πρωτεύουσα Λισαβόνα υποβαθμίστηκε πρόσφατα από την Standard & Poor's, καθώς η δημοτική αρχή δυσκολεύεται να εξυπηρετήσει τα χρέη της.
ΟΥΓΓΑΡΙΑ
Βουδαπέστη
Η Ουγγαρία μπορεί να ανέλαβε την εξάμηνη προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά η πρωτεύουσά της, Βουδαπέστη, βρίσκεται στα πρόθυρα να χαρακτηριστεί «junk», άχρηστη από πλευράς πιστοληπτικής αξιολόγησης.
«ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΑ» Η ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ ΜΕ ΧΡΕΗ 18 ΔΙΣ. ΔΟΛΑΡΙΑ
Στα πρόθυρα κραχ 11 από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ
Το έλλειμμα στην πολιτεία της Νέας Υόρκης εκτιμάται ότι θα ανέλθει φέτος στα 8,5 δισ. δολάρια
Κίνδυνο χρεοκοπίας αντιμετωπίζουν τουλάχιστον ένδεκα από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ και εκατό από τις σημαντικότερες πόλεις στη χώρα, σύμφωνα με εκτιμήσεις Αμερικανών αναλυτών, μεταξύ αυτών της CMA Datavision αλλά και της Μέρεντιθ Ουίτνεϊ, η οποία προέβλεψε την τραπεζική κρίση του 2008.
Η Καλιφόρνια, η Νεβάδα, το Ιλινόι, η Νέα Υόρκη και άλλες πολιτείες, αντιμετωπίζουν φέτος τεράστια ελλείμματα, τα οποία δεν θα καταφέρουν να εξυπηρετήσουν χωρίς τη βοήθεια της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Το έλλειμμα στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι θα ανέλθει φέτος στα 8,5 δισ. δολάρια και ήδη έχει ξεκινήσει σημαντικές περικοπές στα προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης σχολείων και υπηρεσιών υγείας, αλλά και σε μειώσεις μισθών και προσλήψεων.
Σε χειρότερη κατάσταση βρίσκεται η πολιτεία της Καλιφόρνια, η μεγαλύτερη οικονομία της χώρας, με έλλειμμα που πλησιάζει τα 18 δισ. δολάρια. Η κυβέρνηση έφθασε σε τέτοιο σημείο απόγνωσης που προχώρησε σε δραστικές περικοπές, αύξησε τα δίδακτρα των κρατικών πανεπιστημίων κατά 32%, ενώ αναγκάστηκε ακόμα και να απελευθερώσει δεκάδες φυλακισμένους πριν καν ολοκληρωθεί η ποινή τους. Προβλήματα αντιμετωπίζει επίσης η πολιτεία του Ιλινόι, που έχει καθυστερήσει για περίπου έξι μήνες τις καταβολές οφειλών στους πιστωτές και η οποία κατά τους αναλυτές παρουσιάζει πιθανότητες της τάξεως του 21% να κηρύξει χρεοκοπία.
Κίνδυνο χρεοκοπίας αντιμετωπίζουν και αρκετές πόλεις, όπως το Ντιτρόιτ, που δέχεται βαρύ πλήγμα από τη βαριά ύφεση στην αυτοκινητοβιομηχανία και όπου η δημοτική αρχή αποφάσισε μεγάλες περικοπές στις υπηρεσίες αστυνόμευσης, καθαριότητας, φωτισμού και οδικών έργων.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου