Γράφει ο Πλάτων Τήνιος
(Οικονομολόγος, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Είναι ο συγγραφέας του «Ασφαλιστικό: Μια μέθοδος ανάγνωσης», εκδόσεις Κριτική, 2010.)
Η ελληνική οικονομία είναι σαν ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής που ξαφνικά σταμάτησε να λειτουργεί. Επίμονο πάτημα του κουμπιού εκκίνησης δεν βγάζει τίποτε άλλο παρά μια μονότονα μπλε οθόνη. Ο χρήστης, με κάποια δόση ενοχής, θυμάται τις ενδείξεις που αγνοούσε όλο το προηγούμενο διάστημα όταν φόρτωνε νέα προγράμματα ή αστραφτερά παρελκόμενα. Τώρα πια, ακόμη και η βίαιη επανεκκίνηση, το reboot, απέτυχε. Εφτασε, πια, η ώρα να αναλάβει ο τεχνικός. Ο τεχνικός, με κάποια δόση συγκατάβασης, δηλώνει ότι «φταίει το λειτουργικό». Βάζει μια δισκέτα με δικό του λειτουργικό και έτσι, με ξένη εφεδρική βοήθεια, επανέρχεται στο σύστημα η στοιχειώδης λειτουργία: ίσα-ίσα για να διαπιστωθεί ότι η δουλειά των τελευταίων χ μηνών έχει (μάλλον) τελεσίδικα χαθεί.
Μετά τη σωστική παρέμβαση του τεχνικού, το κρίσιμο ερώτημα παραμένει: Θα μπορεί να λειτουργεί ο υπολογιστής όπως πριν και να κάνει τα ίδια πράγματα;
Θα μπορούσαν να συμβαίνουν κατά σειράν τα εξής:
- Ο υπολογιστής κόλλησε από ασυμβατότητα δύο προγραμμάτων. Απλώς δεν τα τρέχουμε μαζί.
- Ο υπολογιστής μας ήταν αντικείμενο μόλυνσης από ιούς. Ανανεώνουμε τη συνδρομή στο πρόγραμμα προστασίας.
- Το σφάλμα οφειλόταν σε σφάλμα λογισμικού (bug). Αν είμαστε τυχεροί έχει ήδη διορθωθεί με μία από τις ενημερώσεις που είχαμε ξεχάσει να εγκαταστήσουμε. Αν όχι, τότε ελπίζουμε ο τεχνικός να ενημερώσει για το σφάλμα και η διόρθωση (Patch) να συμπεριληφθεί στην επόμενη ενημέρωση. Στο μεταξύ περιμένουμε.
- Το σφάλμα όμως μπορεί να οφείλεται σε πρόβλημα στο μηχάνημα - σε σφάλμα υλικού. Είτε σε λάθος συνδεσμολογία ή σε αστοχία υλικού. Το πρόβλημα είναι, σύμφωνα με την ορολογία των τεχνικών, hard-wired.
Στην τελευταία περίπτωση το σφάλμα είναι δομικό. Προσπάθεια να ξανατρέξει ο υπολογιστής θα οδηγήσει στο ίδιο αδιέξοδο (αργά ή γρήγορα) - στην μπλε οθόνη της αδράνειας και απραξίας. Η ελληνική οικονομία κόλλησε. Φωνάξαμε τον τεχνικό (Τρόικα), ο οποίος χρησιμοποιεί τη δική του δισκέτα (Μνημόνιο) για να επανεκκινήσει το μηχάνημα με δικό του τροφοδοτικό (Δάνειο). Οσο και αν έχουμε κάποιες υποψίες, δεν είμαστε σίγουροι αν το σφάλμα ήταν σφάλμα λογισμικού ή υλικού: soft ή hard;
Αυτό θα φανεί την επόμενη φορά που θα προσπαθήσουμε να βάλουμε το μηχάνημα να δουλέψει, αφού φύγει ο τεχνικός. Αλλά τότε θα είναι αργά. Για τη διάγνωση πρέπει να εξετάσουμε το πώς φτάσαμε εδώ - να αποκρυπτογραφήσουμε τις ενδείξεις δυσλειτουργίας που τόσο καιρό προσπερνούσαμε.
Το βιβλίο Ασφαλιστικό: Μια μέθοδος ανάγνωσης προσπαθεί να εξετάσει με ποιον τρόπο ένα φαινομενικά απλό πρόβλημα (που έχει αντιμετωπισθεί στις περισσότερες χώρες) κατάφερε να μείνει άλυτο επί δεκαετίες και τελικά να παίξει ενεργό ρόλο στην κατάρρευση της οικονομίας που το στήριζε. Η σημασία της διάγνωσης στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει ευρύτερο ενδιαφέρον, αφού έτσι θα εκτιμήσουμε τη συνολική παθογένεια.
Στην περίπτωση του ασφαλιστικού προκύπτει με σαφήνεια ότι το πρόβλημα δεν ήταν συγκυριακό. Τα προβλήματα των συντάξεων δεν ήταν αυθύπαρκτα, αλλά αποτέλεσμα ευρύτερων δομών, νοοτροπιών και μεθόδων λειτουργίας, που δεν έχουν αλλάξει. Στο ασφαλιστικό το σφάλμα αποδεικνύεται δομικό. Η αποτυχία δεν ήταν τυχαία, αλλά εγγενής - ήταν γραμμένη εξαρχής στη συνδεσμολογία. Οταν ένα πρόβλημα είναι hardwired, η λύση του απαιτεί ευρύτερες προσαρμογές - και μετά την αναχώρηση του τεχνικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου