The Economist
«Οπου υπάρχει φωτιά στην Ευρωζώνη, σπεύδουν οι οικονομικοί πυροσβέστες. Αυτοί είμαστε εμείς», δηλώνει χαριτολογώντας ο Ολιβερ Βέλκε, δημοφιλής κωμικός της Γερμανίας. Μολονότι το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι εκείνοι που δάνεισαν Ιρλανδία και Ελλάδα, οι Γερμανοί αισθάνονται οι κυρίως διασώστες και δεν τους αρέσει καθόλου.
Η καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, διαπραγματευόταν τους όρους διάσωσης, ακόμη κι όταν η φωτιά είχε ανάψει για τα καλά. Το αίτημά της να συμμετέχουν και οι πιστωτές στις ζημίες προκάλεσε τη λεγόμενη «σύγκρουση Μέρκελ» που απειλεί να καταβροχθίσει όχι μόνον την Ιρλανδία, αλλά και την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία. Ο προεδρεύων του Συμβουλίου Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εκφράζει φόβους πως οι Γερμανοί «δεν βλέπουν το κοινό ευρωπαϊκό καλό». Τα προβλήματα της Ισπανίας αρχίζουν στη Γερμανία, σύμφωνα με έναν Ισπανό αναλυτή των Financial Times. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιόσκα Φίσερ, κατηγόρησε την κ. Μέρκελ πως υπέκυψε στις ανάγκες της «εγχώριας πολιτικής της Γερμανίας».
Εχει βάση η κατηγορία. Οι Γερμανοί ήσαν απρόθυμοι να εγκαταλείψουν το μάρκο το 1999 και ποτέ δεν συμπάθησαν το ευρώ. Το 2008 περίπου το 56% των Γερμανών επιθυμούσε την επιστροφή στο μάρκο, σύμφωνα με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Allensbach. Παρά τον πανικό περί της Ελλάδας, το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 47% τον Απρίλιο, αλλά μόλις το 1/3 των Γερμανών δήλωνε πίστη στο ευρώ. Η κ. Μέρκελ, της οποίας η κυβέρνηση έχει ώς τώρα απογοητεύσει τους ψηφοφόρους, ανεβαίνει στην εκτίμηση των ψηφοφόρων όταν υιοθετεί σκληρή γραμμή έναντι των κακών μαθητών της Ευρωζώνης και πέφτει όταν επιδεικνύει επιείκεια. Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα της ανησυχεί πως μπορεί να εμφανισθεί κάποιο δημαγωγικό κόμμα υπέρ της επιστροφής στο μάρκο και να του αποσπάσει ψήφους.
Ομως, η συμπεριφορά των Γερμανών οφείλεται σε παράγοντες ισχυρότερους από τη μικροπολιτική. Υιοθετώντας το ευρώ, οι Γερμανοί πίστευαν ότι θα συγκατοικούσαν σε μια πολυκατοικία, στην οποία κάθε ένοικος θα διατηρούσε σε τάξη τα οικονομικά του και την περιουσία του. Τώρα πολλοί Γερμανοί αντιλαμβάνονται το σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας και το ταμείο των 750 δισ. ευρώ ως παραβίαση της διάταξης της Συνθήκης του Μάαστριχτ που απαγορεύει τις κρατικές ενισχύσεις. Το συνταγματικό δικαστήριο εξετάζει αυτόν τον ισχυρισμό.
Η κ. Μέρκελ προσπαθεί να εξισορροπήσει το αίτημα για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη με τη γερμανική αντίληψη περί υπεύθυνης συμπεριφοράς. Η βοήθεια στην Ελλάδα δόθηκε υπό σκληρούς όρους άγριων περικοπών. Η Ιρλανδία θα καταβάλει υψηλότερα επιτόκια από την Ελλάδα για τα 85 δισ. ευρώ. Ενα καινούργιο βιβλίο του πρώην προέδρου της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών με τίτλο «Σώστε τα χρήματά μας» προτείνει τη διάσπαση του ευρώ σε ένα σκληρό νόμισμα των βόρειων και ένα ασθενέστερο των νοτίων που θα υποτιμήσουν το νόμισμα για να ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Η αντίληψη, όμως, πως η Γερμανία απεργάζεται τη διάλυση του ευρώ είναι υπερβολική. Οι Γερμανοί μπορεί να θέλουν πίσω το μάρκο, αλλά λιγότεροι από το 1/10 θεωρούν πιθανή μια τέτοια επιστροφή.
Η διάσωση της Ιρλανδίας προκάλεσε λιγότερη οργή από εκείνη που στράφηκε κατά των τεμπέληδων και πρόωρα συνταξιοδοτούμενων Ελλήνων, στους οποίους συνέστησαν ακόμη και να πουλήσουν τα νησιά τους ή την Ακρόπολη. Η Ιρλανδία είχε μια δυναμική οικονομία. Τα προβλήματά της οφείλονται στη φούσκα των ακινήτων και οι Γερμανοί ευελπιστούν πως μπορούν να λυθούν με μια ανάπτυξη που να βασίζεται στις εξαγωγές. Οταν η Ελλάδα ήταν μόνη, ήταν ευκολότερο να συζητά κανείς για την αποπομπή των παραβατών από το ευρώ. Δύσκολα, όμως, μπορεί να φανταστεί κανείς μια μαζική αποπομπή της Ιρλανδίας, του Βελγίου και πολλών χωρών της Μεσογείου. Μολονότι λιγότεροι από το 1/5 των Γερμανών τάσσονταν υπέρ της στήριξης της Ελλάδας τον Απρίλιο, σχεδόν οι μισοί υποστηρίζουν τώρα τα σχέδια διάσωσης Ελλάδας και Ιρλανδίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου