ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ποιό θα έπρεπε κανονικά να ειναι το αίτημα της χρεοκοπημένης Ελλάδας προς τα ευρωπαϊκά όργανα αντί για τις βλακείες περί ζουρνάδων νταουλιών και πεντοζάληδων....

Του Αλέξανδρου Φιλιππίδη

Δεν υπάρχει στην εποχή μας τίποτα πιο επαναστατικό από τον πολιτικό ρεαλισμό, τον πραγματισμό των συγκεκριμένων λύσεων.

Άρα, οφείλουμε να στραφούμε προεκλογικώς σε παράθεση και αντιπαράθεση πραγματικών προτάσεων και «βέλτιστων πρακτικών». Αλλιώς τώρα, την κρισιμότερη ώρα, θα έχουμε «μια από τα ίδια», και αντιστοίχως «μια από τα ίδια» και στο εκλογικό αποτέλεσμα.

Ιδού, λοιπόν.

Τώρα που όλοι κόπτονται για τη διαγραφή ή έστω τη ‘διευθέτηση’ μεγάλου μέρους του δημοσίου χρέους της Ελλάδας, οφείλουμε να επισημάνουμε μια μεγάλη αλήθεια: το όποιο χρέος αντιμετωπίζεται από τους εκάστοτε δανειστές πάντα ως ποσοστό του ΑΕΠ. Ένα μεγαλύτερο ΑΕΠ κάνει το χρέος πολύ πιο «εξυπηρετήσιμο».

Άρα το αίτημα της Ελλάδας προς τα ευρωπαϊκά όργανα πρέπει να είναι: «Δώστε μας χρόνο να αυξήσουμε τον παρονομαστή!», όπου παρονομαστής είναι το ΑΕΠ της χώρας.

Αλλά ας κάνουμε επιτέλους κάτι ώστε να τον αυξήσουμε.

Ακολουθεί μια πρόταση με βάση το παράδειγμα της Ιρλανδίας.

Η Ιρλανδία φαίνεται να έχει ακολουθήσει τη μοίρα της Ελλάδας, με την καταφυγή της σε δανεισμό από τον επίσημο τομέα, ήδη από το 2010, δηλαδή με την υπαγωγή της σε μία δανειακή σύμβαση-μνημόνιο, ελληνικού τύπου. Όμως, παρά την παλαιότερη επιμονή εγχώριων αρθρογράφων να την θεωρούν περίπτωση παρόμοια με της Ελλάδας, η Ιρλανδία έχει ήδη από το 2012 ξαναβγεί στις αγορές και το πρόγραμμα προσαρμογής της οικονομίας της φαίνεται να επιτυγχάνει.

Η Ιρλανδία μας προσφέρει πολλά συγκεκριμένα παραδείγματα εξαιρετικά επιτυχημένης αναπτυξιακής πολιτικής, τα οποία εξηγούν και την διαφοροποίησή της από την «ελληνική περίπτωση». Ένα από τα πιο έξυπνα αναπτυξιακά μοντέλα που έχει εφαρμόσει είναι η δημιουργία μιας ζώνης χαμηλότερης φορολογίας, με πολύ συγκεκριμένο γεωγραφικό προσδιορισμό, σε υποβαθμισμένη περιοχή των Docklands, επί του ποταμού Liffey που διασχίζει το Δουβλίνο.  

Κάτι αντίστοιχο δεν θα μπορούσε να σχεδιάσει και μια ελληνική κυβέρνηση;

Στην περιοχή αυτή του Δουβλίνου σχεδιάστηκε, με νόμο του 1987, και κατόπιν υλοποιήθηκε το Διεθνές Κέντρο Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών (IFSC, International Financial Services Centre). Μια παραπαίουσα περιοχή στις αποβάθρες του ποταμού, με παλιές αποθήκες και τελωνειακά κτίρια, μετατράπηκε σε μια σύγχρονη μικρή πόλη 160 στρεμμάτων, όπου, σε εγκαταστάσεις υψηλής τεχνολογίας εργάζονται 14.000 άνθρωποι σε διεθνείς χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, όπως τραπεζική, επενδυτική, διαχείριση εταιρικών διαθεσίμων, διοικητικές υπηρεσίες και εξειδικευμένες υπηρεσίες ασφάλισης. Όλες αυτές οι δραστηριότητες είναι διεθνείς, δηλαδή οι συγκεκριμένες εταιρείες τις διεξάγουν, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, ανά τον κόσμο, ιδιαίτερα μάλιστα εντός  Ευρώπης, με έδρα το IFSC του Δουβλίνου.  

Γιατί εγκαταστάθηκαν εκεί οι μισές από τις top-50 τράπεζες και ασφαλιστικές παγκοσμίως, μεταξύ αυτών οι Merrill Lynch, Sumitomo, ABN Amro, Citibank, BNP, Commerzbank, EMRO και άλλες;

Πρώτον:  

Γιατί θεσπίστηκε ειδικό καθεστώς χαμηλού φορολογικού συντελεστή 10%, χαμηλότερο δηλαδή από το ήδη πολύ χαμηλό 12,5% που είναι ο βασικός συντελεστής φορολόγησης επιχειρηματικών κερδών στην Ιρλανδία. Η ειδική φορολογική μεταχείριση για τα κέρδη από όλες αυτές τις διεθνείς δραστηριότητες των εγκατεστημένων εταιρειών έγινε αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήδη από το 1987, και συνεχίστηκε έως και το τέλος του 2005, με συνεχείς ανανεώσεις του καθεστώτος αυτού, το οποίο συνιστούσε μεν «περιφερειακή ενίσχυση» προς την περιοχή αυτή, αλλά έγινε δεκτό από την Ε.Ε. ως συμβάλλον στην ανάπτυξη υποβαθμισμένης περιοχής και εξυπηρετούν τον στόχο της σύγκλισης με τον κοινοτικό μέσο όρο (παρέκκλιση του άρθρου 92, παρ.3 της τότε Ευρωπαϊκής Συνθήκης).

Δεύτερον:  

Παρά το ότι το ειδικό φορολογικό καθεστώς έπαψε να ισχύει ήδη από το 2006, το IFSC συνέχισε να προσελκύει εταιρείες και αντιστοίχως επενδύσεις, καθώς αποτελούσε πια περιοχή πολλών δευτερογενών υπηρεσιών, όπως λογιστικής, συμβουλευτικής, δικηγορίας, αλλά και κατοικίας, εστίασης, ξενοδοχειακής διαμονής, λιανικού εμπορίου αλλά και μεταπτυχιακής/δια βίου εκπαίδευσης μέσω του Εθνικού Κολλεγίου της Ιρλανδίας, το οποίο ιδρύθηκε προς τούτο το 2003. Σε αυτό επιμορφώνονται και οι ήδη εργαζόμενοι στα χρηματο-οικονομικά, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί και να ενισχύεται διαρκώς ένα ιδιαιτέρως αξιόλογο στελεχιακό δυναμικό στην τοπική αγορά εργασίας. Μάλιστα, ο μισθός που λαμβάνουν όσοι εργάζονται στο Διεθνές αυτό Κέντρο είναι κατά μέσο όρο (αλλά και κατά επαγγελματική κατηγορία) υψηλότερος του μέσου μισθού στη χώρα.

Λόγω όλων αυτών, το Μάρτιο του 2011 και παρά την υπαγωγή της Ιρλανδίας στο αντίστοιχο «μνημόνιο», τα επενδυτικά κεφάλαια που δρούσαν με έδρα το IFSC έφταναν τα 1,9 τρισ. ευρώ, ενώ οι ασφαλιστικές εταιρείες του Κέντρου αποτελούσαν τον μεγαλύτερο διακρατικό (διεθνή) πάροχο ασφαλίσεως στην Ε.Ε., με συμβόλαια συνολικού ύψους 16,4 δισ. ευρώ σε ασφαλιστικές εισφορές. Παράλληλα, σε εταιρείες του IFSC ήταν καταχωρισμένο το 50% του συνόλου των επαγγελματικών/εταιρικών αεροσκαφών με leasing παγκοσμίως!

Στα καθ’ ημάς και πάλι, η σύγκριση με τα παραπάνω μπορεί να μας κάνει να μελαγχολούμε, αλλά μπορεί και να μας εμπνεύσει, τώρα που χρειάζονται απτές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και όχι μια αόριστη επίκληση της «ανάπτυξης», εν είδει γενικόλογου ευχολογίου!

Το Διεθνές Κέντρο Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών του Δουβλίνου μας προσφέρει ένα χειροπιαστό παράδειγμα σύμπραξης του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα. Όταν υπάρχει συγκεκριμένη πρόταση και η Ε.Ε. μπορεί να πεισθεί για την αποδοχή καθεστώτων ειδικής φορολόγησης, ιδίως σε περιπτώσεις όπως η Ελληνική, όπου η περιοριστική πολιτική του μνημονίου έχει οδηγήσει σε πρωτοφανή ύφεση.

Μάλιστα, το συγκεκριμένο παράδειγμα μάς δείχνει πώς η ανάπτυξη οδηγεί όχι μόνο σε νέες θέσεις εργασίας αλλά και σε αναβάθμιση, κτηριακή και άλλη, του αστικού ιστού της πόλης, άρα και σε μεγαλύτερο αίσθημα ασφάλειας. 

Υπό αυτή την έννοια, η λύση στο μεταναστευτικό είναι αρμοδιότητα των Υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης, όχι του Υπουργείου Δημοσίας Τάξης (πλέον «Προστασίας του Πολίτη»). Μια ευημερούσα οικονομία απορροφά και ενσωματώνει τους οικονομικούς μετανάστες χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Μια προβληματική οικονομία δεν απορροφά και δεν ενσωματώνει αυτούς που «καταλήγουν» στην επικράτειά της, ψάχνοντας απεγνωσμένα για δουλειές. Όπου οι δουλειές είναι λίγες επικρατεί κοινωνική ένταση, ή κατά το κοινώς λεγόμενον ‘φαγωμάρα’, τόσο μεταξύ αυτοχθόνων όσο και μεταξύ αυτών και των όποιων, ατυχών ετεροχθόνων. «Δεν μας παίρνουν οι ξένοι τις δουλειές, μας τις παίρνει ο Στουρνάρας (και πλέον ο Χαρδούβελης)», έπρεπε να φωνάζουν οι εθνικά ‘ανησυχούντες’.

Φανταστείτε λοιπόν ένα ιρλανδικού τύπου Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Κέντρο στον Πειραιά, ή και στο Μεταξουργείο, το Βοτανικό, ή ακόμα, γιατί όχι, και στα Πατήσια!

Στο χέρι μας είναι.