Μέσα Μαζικής Ταλαιπωρίας

Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ

Η Ελλάδα ήταν και παραμένει σε μεγάλο βαθμό αιχμάλωτη συντεχνιών και συνδικαλιστών, κυρίως κρατικοδίαιτων. Το αποδεικνύει η συμπεριφορά των απασχολούμενων (απασχολούμενων και όχι εργαζόμενων γενικά στον ελληνικό δημόσιο τομέα) στα λεγόμενα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς που επιμένουν να ταλαιπωρούν το κοινό της Αθήνας για να διαφυλάξουν κεκτημένα. Το ίδιο κάνουν ή θα το επιχειρήσουν με κάθε ευκαιρία και αιτία οι απασχολούμενοι σε άλλους κρίσιμους για την ποιότητα της ζωής και την καθημερινότητα της κοινωνίας, τομείς. Είτε πρόκειται για απασχολούμενους στους δημόσιους φορείς είτε πρόκειται για εργαζόμενους στον ιδιωτικό στίβο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό και το γνωρίζουν οι πάντες. Αλλωστε, οι συνδικαλιστές το διαλαλούν με μεγάλη επιθετικότητα και εμείς το βιώνουμε.

Γι’ αυτά λοιπόν τα περίφημα κεκτημένα ταλαιπωρούνται οι κάτοικοι της Αττικής εδώ και ένα μήνα περίπου και μένει να διαπιστωθεί ποια θα είναι η συνέχεια, ακόμη και όταν το νομοσχέδιο που ανακοίνωσε ο Δ. Ρέππας γίνει νόμος. Κάτι που δεν θα γίνει αύριο, αφού θα προηγηθεί ο καθιερωμένος διάλογος, που τις περισσότερες φορές μοιάζει με μονόλογο και άλλες θυμίζει τη γνωστή παροιμία «στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα». Επομένως, έχουμε μέλλον ταλαιπωρίας ακόμη. Ειδικά, ο Γολγοθάς των ανθρώπων που βγάζουν το ψωμί τους στο περιβόητο κέντρο της Αθήνας, ή δεν διαθέτουν δικό τους μέσο για να μετακινηθούν από τη μία άκρη στην άλλη και να βγάλουν το μεροκάματο, δεν έχει τελειωμό. Αλλά ποιος νοιάζεται γι’ αυτούς...

Τα κεκτημένα των απασχολούμενων στα Μαζικά Μέσα Μεταφοράς περιλαμβάνουν αποδοχές, αλλά περιλαμβάνουν επίσης πρακτικές (ας μην τα ονομάσουμε προνόμια) που δεν έχουν καμία σχέση με τη λογική, τη σχέση κόστους – αποτελέσματος, τη διαχείριση, τους διακριτούς ρόλους συνδικαλιστών και διοίκησης, την καλή εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού. Οπως και στις περισσότερες ΔΕΚΟ, ο σκοπός για τον οποίον δημιουργήθηκαν οι φορείς των αστικών συγκοινωνιών έχει περάσει σε δεύτερη ή τρίτη μοίρα και το ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί αποκλειστικά στις θέσεις εργασίας και στις αποδοχές των απασχολουμένων. Παράλληλα καθιερώθηκε καθεστώς συνδιοίκησης. Σ’ αυτά έχουν συμβάλει διαχρονικά διοικήσεις, απασχολούμενοι, πολιτικοί, μίντια, αλλά και η ανοχή του κοινού.

Οι αντιδράσεις των απασχολουμένων στις περικοπές των αποδοχών τους ήταν αναμενόμενες. Οταν όμως όλοι οι Ελληνες καλούνται να «φτωχύνουν», να το πούμε ωμά, γιατί έσκασε η φούσκα και δεν βρίσκουμε δανεικά για να διατηρήσουμε το μοντέλο της αφθονίας (ή της κραιπάλης και της ασυδοσίας, κατά άλλους), θα μειωθούν και οι αποδοχές των απασχολουμένων στα ΜΜΜ.  

Από εκεί και πέρα όμως ποιος μπορεί να αρνηθεί ότι το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας έπρεπε να εξορθολογιστεί; Οι φορείς από πέντε ή έξι να γίνουν δύο; Να μειωθούν οι σπατάλες και να περιοριστεί η λαθρεπιβίβαση που έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις; Να εξυπηρετείται καλύτερα το κοινό; Να υπάρχουν κανόνες και πειθαρχία στο προσωπικό; Και όμως, άσχετα με όσα ισχυρίζονται, είναι φανερό ότι και σε αυτά αντιδρούν οι συνδικαλιστές. Στην πραγματικότητα θέλουν να διατηρηθεί το μοντέλο ως έχει!

Η ιστορία των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, οι επιδόσεις και τα ελλείμματά τους δεν είναι διαφορετική από την ιστορία των ελλειμμάτων και της κατάστασης όλης της χώρας. Είναι σε πλήρη αρμονία και δεν μπορούσαν να λειτουργούν καλύτερα τα δημόσια ΜΜΜ από το υπόλοιπο κράτος.  

Ωστόσο, παραμένουν κάποιες απορίες. 

Πώς είναι δυνατόν να γίνεται ανεκτή επί χρόνια και σε τέτοιο εξοργιστικό βαθμό η λαθρεπιβίβαση, χωρίς να λαμβάνονται μέτρα, τεχνικά ή ελέγχου από εντεταλμένους υπαλλήλους, με αποτέλεσμα να τίθεται τώρα θέμα σημαντικής αύξησης των εισιτηρίων. Φαίνεται όμως ότι η νοοτροπία του «τζάμπα» είναι ακαταμάχητη, όπως έδειξε τις προάλλες η απόφαση των συνδικαλιστών του μετρό να επιτρέψουν επί τρίωρο ελεύθερη πρόσβαση στο κοινό για να τιμωρήσουν το κράτος και τη διοίκηση του φορέα τους!

Υπάρχει βέβαια και το ερώτημα αν οι αστικές συγκοινωνίες πρέπει να παραμείνουν δημόσιες. Αναμφίβολα, ναι. Η διευκόλυνση των μετακινήσεων των πολιτών ανήκει στις υποχρεώσεις του κράτους ή του δήμου. Με αυτή τη λογική λειτουργεί το σύστημα στην Ευρώπη, τουλάχιστον. Αποτελεί προσφορά προς τους πολίτες που δεν έχουν τη δυνατότητα να μετακινούνται με δικά τους μέσα, αλλά ταυτόχρονα καθιστά προσβάσιμες τις αγορές και συντηρεί την κίνηση σε αυτές και φυσικά ανακουφίζει το βεβαρημένο από αυτοκίνητα περιβάλλον των πόλεων. Και όλα αυτά με ένα σχετικά χαμηλό αντίτιμο. 

Είναι λογικό να είναι ελλειμματικά τα ΜΜΜ και να επιδοτούνται από το κράτος. Οχι όμως τόσο ελλειμματικά όσο ήταν μέχρι σήμερα και μάλιστα δίχως να εξυπηρετούν με συντονισμένο τρόπο το κοινό.