"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Ο Boris Johnson παίζει με τη φωτιά στο θέμα της στερλίνας



Ο Boris Johnson  και το υπουργείο Brexit έχουν ήδη επιτύχει ένα ορόσημο: Η στερλίνα έχει συρρικνωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και του ευρώ από το 2017.


Αιτία είναι η ζέση με την οποία η Βρετανία ανεβάζει το ρίσκο στις διαπραγματεύσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον Johnson να αρνείται ακόμη και να συναντηθεί και με τους ηγέτες της ΕΕ μέχρι να καταργηθούν οι όροι της συμφωνίας Brexit της προκατόχου του, Theresa May. 


Αυτή η σκληρή ρητορική του "όλα ή τίποτα" παπαγαλίζεται από  υπουργούς όπως ο υπουργός Εξωτερικών, Dominic Raab, ο οποίος λέει ότι η έξοδος της Βρετανίας χωρίς συμφωνία θα αποτελούσε έναν ακόμα καλύτερο τρόπο να πειστούν οι "επίμονες” Βρυξέλλες να παραχωρήσουν στη χώρα μια εμπορική συμφωνία και να διαψευστούν όσοι αναμένουν το αντίθετο.


Σε πιο ομαλές περιόδους, η θέα ενός νομίσματος που πλήττεται από selloff υπό μία νέα συντηρητική κυβέρνηση - υπό την ηγεσία κάποιου που υποσχέθηκε να είναι ο "πρωθυπουργός που θα στηρίξει τις επιχειρήσεις περισσότερο από ποτέ" στην ιστορία - θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια επανεξέταση. Γνωρίζουμε όμως ότι ο Johnson δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για τις μεγάλες διακυμάνσεις της αγοράς: "Η λίρα ανεβαίνει, η λίρα πέφτει", είπε κάποτε.


Γνωρίζουμε επίσης ότι κάποιοι υποστηρικτές του Brexit βλέπουν την αδύναμη στερλίνα σαν κάτι καλό. 


Ο πρώην υπουργός του Brexit, David Davis, δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι οι προβλέψεις για συρρίκνωση κατά 20% σε περίπτωση μη συμφωνίας αποτελεί ένα ενθαρρυντικό σενάριο: "Τα προϊόντα μας θα γίνουν 20% πιο ανταγωνιστικά στην παγκόσμια αγορά"


Ο Robert Halfon, μέλος του Συντηρητικού κόμματος στο Κοινοβούλιο, πρόσθεσε αυτή την εβδομάδα ότι "ελπίζουμε ότι οι παραθεριστές θα επιλέξουν το Ηνωμένο Βασίλειο ως προορισμό διακοπών".


Υπάρχει μια επικίνδυνη και παραπλανητική αισιοδοξία εδώ. Πέρα από τη συνηθισμένη απόρριψη οποιασδήποτε κριτικής του Brexit ως ενός "Project Τρόμου", υπάρχει σαφώς η πεποίθηση ορισμένων ότι η απειλή για καθόλου συμφωνία δεν είναι και τόσο σοβαρή: Μπορεί να υποτιμηθεί η στερλίνα, να ενισχυθούν οι βρετανικές εξαγωγές και να ασκηθεί πίεση στις Βρυξέλλες. Αυτοί παίζουν με τη φωτιά.


Παρόλο που είναι αλήθεια ότι η συρρίκνωση της στερλίνας κατά 15% έχει θεωρητικά σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές εξαγωγής αγαθών, αυτό μπορεί να έχει μικρότερη σημασία από ό,τι πιστεύουν οι υποστηρικτές του Brexit. Ο Johnson και ο Raab πρέπει να επεξεργαστούν προσεκτικότερα τον κύριο λόγο για τον οποίο οι επενδυτές εγκαταλείπουν τη στερλίνα: την αναμενόμενη αρνητική επίδραση της αποχώρησης από την ΕΕ (επίδραση που ολοένα χειροτερεύει αναλογικά με το πόσο σκληρή διαφαίνεται να είναι η πιθανή ρήξη). Και αυτή η επίδραση σχεδόν σίγουρα θα σημάνει ένα λιγότερο ελκυστικό και πιο δαπανηρό περιβάλλον για τους εξαγωγείς, είτε πρόκειται για νέους δασμούς, ρυθμιστικά εμπόδια ή χαμηλότερη αύξηση της παραγωγικότητας.


Έτσι, αντί να παρακινεί τις εταιρείες να επενδύσουν περισσότερο στο Ηνωμένο Βασίλειο και να εξάγουν στον υπόλοιπο κόσμο, η συρρίκνωση του νομίσματος σηματοδοτεί επίσης τους επικείμενους κινδύνους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι επιχειρηματικές επενδύσεις της Βρετανίας υπολείπονται αυτών της G7, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence, ενώ τα στοιχεία από την EY δείχνουν ότι όλο και περισσότερα επενδυτικά σχέδια ξένων επενδύσεων καθυστερούν.


Αντί να αγνοεί τους φόβους των επιχειρήσεων ότι ένα Brexit χωρίς συμφωνία θα είναι "ανισόρροπο”, ο Raab πρέπει να ακούσει CEOs όπως ο Carlos Tavares της Peugeot SA. Σε συνέντευξή του στους FT, ο Tavares δήλωσε ότι μπορεί να χρειαστεί να απομακρύνει την παραγωγή από το εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας στο Cheshire και να την μεταφέρει στην Ευρώπη αν δεν λειτουργήσουν τα οικονομικά μετά το Brexit. Η εταιρεία εξάγει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της στην Ευρώπη και εισάγει τα περισσότερα από τα εξαρτήματά της. Αυτό που θέλει ο Tavares δεν είναι μια ασθενέστερη λίρα, αλλά να γνωρίζει τι θα συμβεί με τα τελωνειακά βάρη, επιλογή την οποία δεν του δίνει ένα σενάριο χωρίς συμφωνία. Προσπαθήστε να πείτε σε μια αυτοκινητοβιομηχανία ότι θα πρέπει να χαρεί για μια ασθενέστερη στερλίνα όταν οι δασμοί εισαγωγής αυτοκινήτων στην ΕΕ είναι 10% και ένα μόνο εξάρτημα μπορεί να διασχίσει τη Μάγχη τρεις φορές.


Όπως επιβεβαιώνει το παράδειγμα του Tavares, οι εισαγωγές αποτελούν εξίσου σημαντικό τμήμα της εμπορικής εικόνας. Ωστόσο, όλο και περισσότεροι υποστηρικτές του Brexit αγνοούν το γεγονός ότι ένα αποδυναμωμένο νόμισμα τις καθιστά ακριβότερες. Και αυτό δεν αφορά μόνο την προστασία κατασκευαστών που εισάγουν εξαρτήματα. Η Βρετανία εισάγει τα μισά της προϊόντα από το εξωτερικό, οπότε...


 είναι λίγο ασυνείδητο πολιτικά να απορρίπτει κανείς αυτή την απειλή.


Ο κίνδυνος για ανεξέλεγκτο πληθωρισμό του Ηνωμένου Βασιλείου είναι αρκετά χαμηλός αυτήν τη στιγμή, κρίνοντας από τις προβλέψεις της Τράπεζας της Αγγλίας και της αγοράς, αλλά έχουν υπάρξει περίοδοι αύξησης των τιμών καταναλωτή από το δημοψήφισμα και μετά. Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα της χώρας έχει συρρικνωθεί κατά 0,3% κατά μέσο όρο μεταξύ 2016 και 2019, σύμφωνα με το Resolution Foundation. Το Brexit φέρνει ήδη το Ηνωμένο Βασίλειο σε χειρότερη κατάσταση. Η πτώση της στερλίνας δεν θα βοηθήσει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: