Γράφει ο Ανδρέας Μήλιος
Διδάκτορας του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, οικονομολόγος.
Τριάντα χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ένα αόρατο τείχος φαίνεται να χωρίζει την πρώην Ανατολική από τη Δυτική Γερμανία, σε όλο το μήκος των παλιών συνόρων τους.
Τριάντα χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ένα αόρατο τείχος φαίνεται να χωρίζει την πρώην Ανατολική από τη Δυτική Γερμανία, σε όλο το μήκος των παλιών συνόρων τους.
Ούτε ο φόρος ενσωμάτωσης που πλήρωναν επί δεκαετίες οι Δυτικογερμανοί, ούτε τα φαραωνικά επενδυτικά σχέδια και η μεταφορά κρατικών υπηρεσιών και βιομηχανικών εγκαταστάσεων από το δυτικό στο ανατολικό μέρος της χώρας απέβησαν ικανά για να εξομοιώσουν το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο ζωής των Ανατολικογερμανών με αυτό των δυτικών αδελφών τους.
Το χάσμα μεταξύ του ανατολικού και του δυτικού τμήματος της χώρας παραμένει ολικό: είναι κοινωνικό, οικονομικό, πολιτισμικό και πολιτικό, με το τελευταίο να είναι παράγωγο των τριών πρώτων.
Οι Ανατολικογερμανοί αισθάνονται ότι οι Δυτικοί τους αντιμετωπίζουν με υπεροψία, με ελλειμματικό σεβασμό και με αβαθή αναγνώριση∙ νοιώθουν ότι τους θεωρούν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, κατώτερους και διαφορετικούς. Η συμπεριφορά αυτή τούς γεννά αισθήματα κατωτερότητας, ταπείνωσης, αναξιοπρέπειας και φόβου και νοιώθουν ξανά σαν προλετάριοι σε ένα καπιταλιστικό αυτή τη φορά καθεστώς.
Το οικονομικό χάσμα εκφράζεται με λιγότερες και κατώτερης ποιότητας επαγγελματικές ευκαιρίες, με χαμηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και, συνακόλουθα, με χειρότερη ποιότητα ζωής στο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Ο συνδυασμός του αγεφύρωτου κοινωνικοοικονομικού χάσματος πυροδοτεί, κατά τα φαινόμενα, το ιδεολογικοπολιτικό χάσμα μεταξύ της ανατολικής και δυτικής πλευράς. Στα εδάφη της πρώην Ανατολικής Γερμανίας ανδρώθηκε το εθνολαϊκιστικό, ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο αντιμετωπίζει τους ξένους και τους πρόσφυγες ως εθνική απειλή. Οι πρώην μονόχνωτοι κομμουνιστές, εγκλεισμένοι για δεκαετίες στην ανέλπιδη μονοχρωμία, δυσκολεύονται να εμπεδώσουν δημοκρατική συνείδηση, που συνεπάγεται ανεκτικότητα, διαφορετικότητα, πολυπολιτισμικότητα και ανοιχτή κοινωνία και μεταπηδούν, με μεγάλη ευκολία, από τη μία όχθη στην άλλη.
Στις τελευταίες Ευρωεκλογές το συγκεκριμένο κόμμα ήρθε πρώτο σε δύο ομόσπονδα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αναδειχθεί πρώτο κόμμα σε δύο ακόμα κρατίδια στις επικείμενες περιφερειακές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για τα κρατίδια της Σαξονίας και του Βραδεμβούργου, για τα οποία οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το AfD διεκδικεί την πρωτιά από τους Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες αντίστοιχα. Ακόμα όμως και εάν συμβεί αυτό, οι εθνολαϊκιστές δεν θα καταφέρουν να σχηματίσουν τοπικές κυβερνήσεις, επειδή κανένα από τα άλλα κόμματα δεν θέλει να συγκυβερνήσει μαζί τους, και θα αναζητηθούν άλλοι συνασπισμοί.
Το χάσμα μεταξύ του ανατολικού και του δυτικού τμήματος της χώρας παραμένει ολικό: είναι κοινωνικό, οικονομικό, πολιτισμικό και πολιτικό, με το τελευταίο να είναι παράγωγο των τριών πρώτων.
Οι Ανατολικογερμανοί αισθάνονται ότι οι Δυτικοί τους αντιμετωπίζουν με υπεροψία, με ελλειμματικό σεβασμό και με αβαθή αναγνώριση∙ νοιώθουν ότι τους θεωρούν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, κατώτερους και διαφορετικούς. Η συμπεριφορά αυτή τούς γεννά αισθήματα κατωτερότητας, ταπείνωσης, αναξιοπρέπειας και φόβου και νοιώθουν ξανά σαν προλετάριοι σε ένα καπιταλιστικό αυτή τη φορά καθεστώς.
Το οικονομικό χάσμα εκφράζεται με λιγότερες και κατώτερης ποιότητας επαγγελματικές ευκαιρίες, με χαμηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και, συνακόλουθα, με χειρότερη ποιότητα ζωής στο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Ο συνδυασμός του αγεφύρωτου κοινωνικοοικονομικού χάσματος πυροδοτεί, κατά τα φαινόμενα, το ιδεολογικοπολιτικό χάσμα μεταξύ της ανατολικής και δυτικής πλευράς. Στα εδάφη της πρώην Ανατολικής Γερμανίας ανδρώθηκε το εθνολαϊκιστικό, ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο αντιμετωπίζει τους ξένους και τους πρόσφυγες ως εθνική απειλή. Οι πρώην μονόχνωτοι κομμουνιστές, εγκλεισμένοι για δεκαετίες στην ανέλπιδη μονοχρωμία, δυσκολεύονται να εμπεδώσουν δημοκρατική συνείδηση, που συνεπάγεται ανεκτικότητα, διαφορετικότητα, πολυπολιτισμικότητα και ανοιχτή κοινωνία και μεταπηδούν, με μεγάλη ευκολία, από τη μία όχθη στην άλλη.
Στις τελευταίες Ευρωεκλογές το συγκεκριμένο κόμμα ήρθε πρώτο σε δύο ομόσπονδα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αναδειχθεί πρώτο κόμμα σε δύο ακόμα κρατίδια στις επικείμενες περιφερειακές εκλογές του Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για τα κρατίδια της Σαξονίας και του Βραδεμβούργου, για τα οποία οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το AfD διεκδικεί την πρωτιά από τους Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες αντίστοιχα. Ακόμα όμως και εάν συμβεί αυτό, οι εθνολαϊκιστές δεν θα καταφέρουν να σχηματίσουν τοπικές κυβερνήσεις, επειδή κανένα από τα άλλα κόμματα δεν θέλει να συγκυβερνήσει μαζί τους, και θα αναζητηθούν άλλοι συνασπισμοί.
Ωστόσο, εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, τα αποτελέσματα θα είναι ένας ισχυρός προσεισμός για την μεταπολεμικά ισχυρότερη και ποιοτικότερη, ίσως, φιλελεύθερη δημοκρατία της Ε. Ε., η οποία...
φαίνεται να χάνει τα πατήματά της και στον δυτικό μέρος της χώρας, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι, στις Ομοσπονδιακές εκλογές, θα διεκδικήσουν την πρωτιά οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Πράσινοι. Και παρότι οι Πράσινοι έχουν μετεξελιχθεί πλέον από ακτιβιστές σε αστούς φιλεξουσιαστές, το σοκ για την ισχυρότερη και πολυπληθέστερη χώρα της Ε.Ε. δεν θα είναι εύκολα αντιμετωπίσιμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου