Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΧΩΜΕΝΙΔΗ
Στα τέλη του '70, στο κτίριο όπου στεγαζόταν ο δικηγόρος πατέρας
μου, Σανταρόζα 1δ, κυριαρχούσε η επιβλητική - κάπως αλλόκοτη στα παιδικά
μου μάτια - φιγούρα του Γιώργου Τζ. Γεννημένος γύρω στα 1920 ο Γιώργος
Τζ. βρέθηκε φοιτητής στην Κατοχή και οργανώθηκε στο ΕΑΜ. Πολέμησε στα
Δεκεμβριανά και - με το ξέσπασμα του Εμφυλίου, ενώ ετοιμαζόταν να ανέβει
στο βουνό - τον τσίμπησε η στρατονομία και τον έστειλε στη Μακρόνησο να
υπηρετήσει τη θητεία του.
Εκεί, από τα βασανιστήρια, του 'στριψε.
Παρέμενε άνδρας ωραιότατος, γοητευτικός και εξαιρετικά διαβασμένος πλην
δεν μπορούσε να ξεφύγει από τους δαίμονές του για να εργαστεί, να
φτιάξει οικογένεια, να προκόψει καθώς λένε. Για την ακρίβεια δεν είχε
καν σπίτι. Κοιμόταν στο γραφείο του, έτρωγε στα γύρω μαγέρικα, ελλείψει
δε πελατείας μπαινόβγαινε όλη μέρα στα γραφεία των συναδέλφων του και
τους έπιανε κουβέντα. Ρητόρευε επί παντός του επιστητού, διηγούνταν
ιστορίες, έλεγε ανέκδοτα, φλέρταρε τις κυρίες διακριτικά. Η τρέλα του
εκδηλωνόταν τα βράδια, κατά τον πιο αθώο τρόπο. Φωτοτυπούσε σε δεκάδες
αντίτυπα σελίδες του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου» και τις σκόρπιζε στην
οδό Σταδίου, στην Πλατεία Ομονοίας, να τις σηκώσουν από κάτω οι
περαστικοί, να τις διαβάσουν, να ανοίξουν τα μάτια τους... Αντέγραφε
επίσης, με τον βυζαντινοπρεπή γραφικό του χαρακτήρα, ποιήματα του
Μαγιακόφσκι, του Ρίτσου, του Λειβαδίτη και τα ταχυδρομούσε σε αγνώστους
του, που τις διευθύνσεις τους έβρισκε στον τηλεφωνικό κατάλογο...
Στη Νέα Σμύρνη, πέντε πόρτες από τον παππού και τη γιαγιά μου,
έμενε η «Μάγισσα» όπως την αποκαλούσε η γειτονιά. Ηταν μια γυναίκα γύρω
στα εβδομήντα, ντυμένη στα κατάμαυρα, τελείως αμίλητη, με βλέμμα
πυρωμένο κάρβουνο που άμα διασταυρωνόταν με το δικό σου, έκανες ώρα να
συνέλθεις. Η «Μάγισσα» πριν γίνει «Μάγισσα» είχε έναν μοναχογιό, ο
οποίος συνελήφθη το 1951, στα είκοσι δύο του, πέρασε από στρατοδικείο,
καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε την επαύριον ως τρομοκράτης
επειδή μοίραζε προκηρύξεις υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης.
Ο Γιώργος Τζ., η «Μάγισσα», πάμπολλοι άλλοι... Ανθρωποι που
μετρούσαν τις ζωές τους όχι με τα χρήματα που 'χανε στο πουγκί αλλά με
τα χρόνια που είχαν περάσει στη φυλακή, στην εξορία, στην παρανομία. Που
είχαν ταχθεί ψυχή τε και σώματι σε ένα ιδανικό, το οποίο τους
υπερέβαινε και τους έδινε έτσι υπαρξιακό νόημα και γενναιότητα, ώστε να
αντεπεξέρχονται και στις πιο αποτρόπαιες καταστάσεις. Που αντιστέκονταν
ισόβια «σε αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι και λέει καλά είμαι
εδώ...» όπως το εκφράζει ο Μιχάλης Κατσαρός.
Τέτοιοι άνθρωποι έδωσαν στην ελληνική Αριστερά το φωτοστέφανό της.
Δεν ήταν η μαρξιστική θεωρία και η λενινιστική πρακτική, δεν ήταν το
Κόμμα, μονολιθικό και πουριτανικό, με τους μανδαρίνους του και με την
υπαγορευμένη γραμμή του. Δεν ήταν καν η αφηρημένη υπόσχεση ενός
δικαιότερου κόσμου. Αλλά οι συγκεκριμένες περιπτώσεις ηρωισμού και
αυτοθυσίας.
Μην αμφιβάλλετε ότι αν στην περιβόητη Συμφωνία της Γιάλτας, ο
Τσόρτσιλ είχε δεχθεί τη Ρουμανία στη βρετανική σφαίρα επιρροής και είχε
αφήσει την Ελλάδα στους Σοβιετικούς, στη Μακρόνησο θα είχε φτύσει αίμα
- για πολύ περισσότερα πιθανόν χρόνια - η αντίπαλη παράταξη. Οσοι θα
πίστευαν στη δυτικού τύπου δημοκρατία, στην ελεύθερη αγορά, όσοι θα
διάβαζαν κρυφά Φραντς Κάφκα και θα χόρευαν κλειδαμπαρωμένοι ροκ εν
ρολ...
Και πάλι θα υπήρχαν, μια - δυο γενιές αργότερα, οι σφετεριστές των
οραμάτων τους. Οι διαστρεβλωτές της μνήμης τους. Τα βαμπίρ που θα
πολιτεύονταν, θα έχτιζαν καριέρες και θα πλούτιζαν εξαργυρώνοντας το
ξένο κλέος.
Που θα «συγκρούονταν» εκ του ασφαλούς, σε περιφρουρημένες
διαδηλώσεις.
Που θα μεράκλωναν ακούγοντας αντιστασιακά τραγούδια, φρικτά
ξαναπαιγμένα από ατάλαντους πλην ιδεολογικά ορθούς καλλιτέχνες.
Που θα...
Κι όταν οι μάρτυρες του παρελθόντος θα είχαν πλέον σωθεί, θα
επινοούσαν τα βαμπίρ δικούς τους ηρωισμούς.
Θα κατασκεύαζαν - τι πιο
απλό στην εποχή της ψηφιακής παραχάραξης, της μυθολογίας του Διαδικτύου;
- εποποιίες και ανένδοτους, τυράννους και τυραννοκτόνους.
Θα σήκωναν
μνημεία για την πάρτη τους και θα τα προσκυνούσαν, όπως ο Καραγκιόζης
προσκυνά τον Μεγαλέξαντρο νομίζοντας ότι του μοιάζει.
Οπως συνέβη προ
ημερών στον κήπο της Αγίας Παρασκευής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου