ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΚΟΥΡΔΟΙ: Οι προδομένοι της Μ. Ανατολής

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΑΦΙΔΑ

Πολύτιμοι σύμμαχοι τη μια στιγμή, θυσία στον βωμό γεωπολιτικών λυκοφιλιών την άλλη, οι Κούρδοι βρίσκονται ξανά, για πολλοστή φορά τις τελευταίες δεκαετίες, στο σημείο να πληρώνουν το βαρύ τίμημα μιας μεγάλης διεθνούς προδοσίας σε βάρος τους.

Στο πλαίσιο ενός προσχηματικού «πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία», η Τουρκία βομβαρδίζει ανηλεώς από τα τέλη Ιουλίου θέσεις των Κούρδων στο Βόρειο Ιράκ (αλλά και στη Συρία, όπως λέγεται), με τις Ηνωμένες Πολιτείες να σφυρίζουν αδιάφορα και την Ευρώπη να περιορίζεται σε ευχολόγια.

Κι όμως, μέχρι και πριν από λίγες εβδομάδες, οι Κούρδοι χαιρετίζονταν διεθνώς ως ο περισσότερο αποτελεσματικός χερσαίος σύμμαχος της Δύσης στον πόλεμο ενάντια στο ISIS. Και δικαιολογημένα. Οι στρατιωτικές δυνάμεις των Πεσμεργκά ήταν εκείνες που ανέκοψαν την προέλαση του ISIS στο βόρειο Ιράκ επεκτείνοντας μάλιστα τον έλεγχό τους και σε νέα εδάφη, και οι κουρδικές λαϊκές πολιτοφυλακές YPG ήταν εκείνες που κατάφεραν μεγάλης στρατηγικής αξίας νίκες ενάντια στους τζιχαντιστές στη βορειοανατολική Συρία (στο Κομπάνι, στο Τελ Αμπιάντ κ.ά.).

Αναφερόμενο στους Κούρδους, το περιοδικό «Foreign Affairs», μιλούσε μόλις πριν από λίγους μήνες για «μία από τις δυνάμεις-κλειδιά στη μάχη ενάντια στο ISIS».  

Στο ίδιο πνεύμα και η «Wall Street Journal» έκανε αφιέρωμα στους «μαρξιστές συμμάχους της Αμερικής ενάντια στο ISIS».

Κι όμως, πίσω στο παρόν, οι Κούρδοι ρίχνονται στο ίδιο τσουβάλι με τους τζιχαντιστές και σφυροκοπούνται από την Τουρκία ως «τρομοκράτες» με την ανοχή της διεθνούς κοινότητας. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι εκείνοι που βρίσκονται στο στόχαστρο δεν είναι συνολικά οι Κούρδοι, αλλά μόνο οι δυνάμεις του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) που εξακολουθεί επισήμως να αποτελεί «τρομοκρατική οργάνωση» για Αγκυρα και Ουάσιγκτον. Επί της ουσίας ωστόσο, αυτοί που πλήττονται, άμεσα ή έμμεσα, από τους τουρκικούς βομβαρδισμούς είναι πολύ περισσότεροι.

Το κουρδικό Κόμμα Δημοκρατικής Ενωσης της Συρίας (PYD), στο οποίο εντάσσονται και οι λαϊκές πολιτοφυλακές YPG, είναι επισήμως αδελφό κόμμα του PKK, όπερ σημαίνει ότι βρίσκεται στο στόχαστρο της Αγκυρας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Αγκυρα ζητά επίμονα να δημιουργηθούν «ουδέτερες ζώνες» στο έδαφος της βόρειας Συρίας, πράγμα που θα της επιτρέψει να ασκήσει έλεγχο και στους Κούρδους. Αγκυρα και Ουάσιγκτον φέρονται μάλιστα να έχουν συμφωνήσει ότι δεν θα επιτραπεί στις δυνάμεις των Κούρδων της Συρίας (PYD, YPG) να περάσουν στα δυτικά του ποταμού Ευφράτη, προς τις ουδέτερες ζώνες. Αλλά και στο ιρακινό Κουρδιστάν η απειλή του ISIS λέγεται πως είχε φέρει το Δημοκρατικό Κόμμα (KDP) του προέδρου Μασούντ Μπαρζανί «πιο κοντά» στο PKK τα τελευταία χρόνια, παρά το γεγονός ότι μιλάμε για αντίπαλες παρατάξεις. Δεν είναι τυχαίο ότι το γραφείο του Μπαρζανί έσπευσε να καταδικάσει τους τουρκικούς βομβαρδισμούς από τους οποίους φέρονται, σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα, να κινδυνεύουν και θέσεις των Πεσμεργκά.

Για τις Ηνωμένες Πολιτείες βέβαια, όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων. Οι Κούρδοι μπορεί να αποδείχθηκαν ικανοί και αξιόπιστοι σύμμαχοι ενάντια στο ISIS, αλλά δεν έχουν ούτε τη στρατιωτική δύναμη που έχει η Τουρκία (να θυμίσουμε ότι ο τουρκικός είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος νατοϊκός στρατός ύστερα από εκείνον των ΗΠΑ), αλλά ούτε και τις στρατιωτικές της βάσεις.

Ειδικά η τουρκική αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ είναι πολύτιμη στην παρούσα φάση για τους Αμερικανούς, όχι μόνο στρατιωτικά (καθώς βρίσκεται κυριολεκτικά δίπλα στο μέτωπο της Συρίας) αλλά και οικονομικά (καθώς τα αμερικανικά βομβαρδιστικά δεν χρειάζεται πλέον να κάνουν μεγάλα και πολυδάπανα ταξίδια για να πλήξουν τις θέσεις των τζιχαντιστών).

INDEPENDENT: ΣΥΝΕΧΩΣ ΠΡΟΔΙΔΟΝΤΑΙ

Από τη Λοζάνη μέχρι τον πόλεμο του Κόλπου:

«Οι Κούρδοι γεννήθηκαν για να προδίδονται», γράφει ο Ρόμπερτ Φισκ στη βρετανική «Independent», κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στις ουκ ολίγες προδοσίες σε βάρος του κουρδικού λαού. 

Και πράγματι, από τη Συνθήκη της Λοζάνης (που έφραξε τον δρόμο προς τη δημιουργία ενός αυτόνομου κουρδικού κράτους) και μετά, οι Κούρδοι συνεχώς «προδίδονται» από τη διεθνή κοινότητα. Το ίδιο έγινε και τη δεκαετία του 1970, όταν ΗΠΑ και Ιράν τους «άδειασαν» αφήνοντας τον Σαντάμ να τους συντρίψει.

Το ίδιο συνέβη και κατά τον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου (1990-91), όταν οι Αμερικανοί τους ενθάρρυναν να εξεγερθούν ενάντια στον Σαντάμ και εν συνεχεία τους ξαναπρόδωσαν.  

Αλλά και πίσω στο παρόν, ενώ οι Κούρδοι σφυροκοπούνται ανηλεώς από την τουρκική αεροπορία, οι υπόλοιποι «παίχτες» της Μέσης Ανατολής δεν δείχνουν να ενοχλούνται.

Ο ηγέτης της Χαμάς, Χαλίντ Μεσάαλ, βρέθηκε πρόσφατα στην Αγκυρα για συνομιλίες σε θερμό κλίμα με τον Ερντογάν. Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, από την πλευρά του δήλωσε προ ημερών ότι Τεχεράνη και Αγκυρα θα πρέπει να δουλέψουν μαζί για να ξεριζώσουν τον εξτρεμισμό από τη Μέση Ανατολή. «Η παγίωση και επέκταση των δεσμών μεταξύ Τεχεράνης και Αγκυρας αποτελεί θέμα υψίστης σημασίας για εμάς», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Ιρανός πρόεδρος.