ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Mε το ένα πόδι εκτός ευρωζώνης!

Του ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ

Καθημερινά βγαίνουν νέα σοβαρά θέματα, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την ελληνική οικονομία και τα οποία δεν σχετίζονται άμεσα είτε με την επικύρωση από τη Βουλή της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου είτε με το χρηματοδοτικό ζήτημα. 

Αναφέρομαι σε κινήσεις, αποφάσεις ή δηλώσεις που εμφανίζουν μία χαλαρή προσέγγιση σε νομικά θέματα και είτε επιβαρύνουν το γενικότερο επενδυτικό κλίμα είτε βρίσκονται σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Όμως, και στις δύο περιπτώσεις, προκαλούνται ρωγμές στην αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά:

1. Τη συνεχή και άσκοπη χρήση του όρου της «δημιουργικής ασάφειας», η οποία 

α) αποδυναμώνει την ελληνική διαπραγματευτική θέση, γιατί σε μία συμφωνία η δημιουργική ασάφεια επιδιώκεται από τον ισχυρότερο εκ των συμβαλλομένων, που στην περίπτωσή μας σίγουρα δεν είναι η ελληνική πλευρά, και 

β) στέλνει λάθος μήνυμα και προς στη διεθνή οικονομική κοινότητα σε σχέση με πολιτικό ρίσκο της χώρας.

2. Τις αποφάσεις 

α) της κυβέρνησης για την αναστολή λειτουργίας της επένδυσης της «Ελληνικός Χρυσός» και 

β) του ΣτΕ, για την ακύρωση της επένδυσης στον Αστέρα Βουλιαγμένης.

3. Τη δήλωση του υπουργού Επικρατείας, ο οποίος ζητεί την αλλαγή των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών, αγνοώντας το νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών.

4. Τις δηλώσεις της Προέδρου της Βουλής, η οποία θέτει θέμα ακυρότητας νόμων της προηγούμενης Βουλής, χωρίς να έχει τη συμφωνία της Βουλής

5. Τις ανούσιες διαρροές από το πρωθυπουργικό γραφείο περί πίεσης προς το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, αγνοώντας το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που προσδιορίζει την ανεξαρτησία της Τράπεζας της Ελλάδος. 

Όλα τα παραπάνω θέματα όχι μόνο φέρνουν στην επιφάνεια τα διαρθρωτικά ζητήματα που αφορούν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, αλλά ταυτόχρονα επισημαίνουν μία γενική χαλαρότητα της ελληνικής κυβέρνησης προς τις διεθνείς συμφωνίες. Κι αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την αποστολή λάθος μηνύματος προς τη διεθνή οικονομική κοινότητα ότι η ελληνική περίπτωση αποτελεί «no man’s land» για επενδύσεις.

Και μπορεί όλα τα παραπάνω να αποτελούν πταίσματα συγκριτικά με τα βασικά ερωτήματα της επικύρωσης της συμφωνίας της 20/2 από την ελληνική Βουλή και της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα Βαρουφάκη. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, εντείνουν το γενικότερο κλίμα αβεβαιότητας επηρεάζοντας αρνητικά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Και επιβαρύνουν την ήδη επιβαρυμένη θέση της ελληνικής πλευράς στη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους εταίρους. 

Αυτό καταγράφηκε και στις δηλώσεις του κεντρικού Ευρωπαίου τραπεζίτη, ο οποίος απέκλεισε την Ελλάδα από τέσσερα πράγματα:

1. Δεν θα συμμετέχουμε στο πρόγραμμα παροχής ρευστότητας (Quantitative Easing), το οποίο ξεκινά στις 9 Μαρτίου. Κι αυτό το μέτρο θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι τον Ιούλιο του 2015

2. Οι ελληνικές τράπεζες δεν θα επανέλθουν στη ρευστότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και θα παραμείνουν στον ακριβότερο ελληνικό ELA (Emergency Liquidity Assistance), μέχρι την ολοκλήρωση της αξιολόγησης από την τρόικα.

3. Δεν θα αυξηθεί το πλαφόν για επένδυση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών σε έντοκα γραμμάτια ελληνικού δημοσίου γιατί α) έχει αυξηθεί υπέρμετρα ο δανεισμός του ελληνικού συστήματος από το ευρωπαϊκό και β) αυτό αποτελεί έμμεση χρηματοδότηση κράτους, το οποίο βρίσκεται σε αντίθεση με τις συνθήκες.

4. Το ποσό που θα μπορούν να δανείζονται οι ελληνικές τράπεζες θα αυξηθεί μόνο κατά 500 εκατ. και το νέο ύψος ανέρχεται στα 68,8 δισ. ευρώ.

Μετά τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχουμε τρία ενδεχόμενα για το σοβαρό ζήτημα της χρηματοδότησης του ελληνικού δημοσίου:

1. Να εκδοθεί κάποιας μορφής από την ελληνική κυβέρνηση. Αυτό το ενδεχόμενο θα έχει θετικό αποτέλεσμα μόνο εάν αφορά ξένα (νέα) κεφάλαια κι όχι υφιστάμενες τραπεζικές καταθέσεις. Κι αυτό γιατί εάν επενδυθούν σε αυτό, υφιστάμενες τραπεζικές καταθέσεις θα πιεστεί το πλαφόν του ELA και θα εφαρμοστούν μέτρα ελέγχου κίνησης κεφαλαίου.

2. Να χρησιμοποιηθούν κι άλλα τραπεζικά διαθέσιμα από τα ΝΠΔΔ. Και σε αυτή περίπτωση θα πιεστεί το πλαφόν του ELA και θα εφαρμοστούν μέτρα ελέγχου κίνησης κεφαλαίων.

3. Σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους, να υλοποιηθεί δέσμη μεταρρυθμίσεων της λίστας Βαρουφάκη και να επιτευχθεί η μερική εκταμίευση ποσού από τα 7,2 δις της τελευταίας δόσης

Σε γενικές γραμμές, βαδίζουμε στην 6η εβδομάδα μετά τις εκλογές με την κυβέρνηση να αρνείται να κυβερνήσει, να υλοποιήσει τη διεθνή συμφωνία της 20/2, αλλά και τη Βουλή χωρίς να έχει ψηφίσει ένα νομοσχέδιο. Το κυριότερο όμως είναι ότι η χώρα βρίσκεται χωρίς χρήματα, είναι περισσότερο απομονωμένη διεθνώς παρά ποτέ και ακολουθεί πορεία σε αχαρτογράφητα ύδατα και με το ένα πόδι εκτός ευρωζώνης. Το παρήγορο είναι ότι σιγά-σιγά αυξάνεται ο αριθμός των «προβοκατόρων», των «γερμανοτσολιάδων», των «ανάγωγων», οι οποίοι αντιδρούν στο γενικό κατήφορο της κυβερνητικής πολιτικής κι επιθυμούν τη διαφύλαξη της ευρωπαϊκής πορείας. Κι αυτό αυξάνει την πίεση προς την κυβέρνηση για τη στροφή προς το ρεαλισμό.