Toυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΙΑΚΟΥ
Μια πτυχιακή εργασία για τη Σχολή Καλών Τεχνών, χωρίς καμία
διαφήμιση, καμπάνια ή άλλο μέσο μαρκετινίστικης διάδοσης συγκλόνισε το
κοινό των Αθηνών και έφερε στον νου, με το ανίκητο άρμα της Τέχνης, τις
πικρές μνήμες από την εισβολή των Τούρκων στη μαρτυρική Κύπρο.
Η νεαρή εικαστικός Χριστίνα Μαϊφόσιη (γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του
1990) παρέδωσε στη σχολή της και στο κοινό των Ελλήνων μια συγκλονιστική
εγκατάσταση, ένα έργο εμπνευσμένο απ' ό,τι η ίδια η Ιστορία φιλοτέχνησε
με τον χρωστήρα του θανάτου, της προδοσίας και των διαψευσμένων
ελπίδων.
Το έργο της Χριστίνας εκτέθηκε στο εργοστάσιο (εκθεσιακός χορός) της
Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών στις 10, 11 και 12 Οκτωβρίου. Ξεκινούσε με
έναν διάδρομο. Στην είσοδό του είχαν στοιβαχθεί φύλλα από εφημερίδες της
εποχής του Αττίλα. Κατά μήκος του διαδρόμου, δεξιά και αριστερά,
φωτογραφίες-ντοκουμέντα του δράματος της εισβολής. Ο θεατής, την ώρα που
βάδιζε τα πρώτα του βήματα στην οδό του μαρτυρίου, βομβαρδιζόταν από
τους ήχους του πολέμου. Σειρήνες, εκρήξεις, αεροπλάνα που σχίζουν τους
αιθέρες. Μια στροφή δεξιά και ο επισκέπτης βρισκόταν ενώπιον δύο
πορτρέτων ηλικιωμένων ανθρώπων, των οποίων τα πρόσωπα είναι χαραγμένα
από το άγγιγμα του χρόνου και τη βάναυση αφαίρεση της ελευθερίας τους
από τις φασιστικές ορδές του Αττίλα. Στο πάτωμα πεταγμένες φωτογραφίες
και οικογενειακά κειμήλια.
Οστεοφυλάκιο αναμνήσεων γεμάτο φωτογραφίες, ρούχα, βιβλία και
σπαράγματα ευτυχισμένων στιγμών που παρήλθαν. Ολα αυτά σε συνδυασμό με
προβολές βίντεο από τις ώρες που προέλαυνε η βαρβαρότητα.
Η εργασία της Χριστίνας βαθμολογήθηκε με άριστα. Χιλιάδες θεατές
εξήλθαν από τον εκθεσιακό χώρο ταραγμένοι, βουρκωμένοι, περισσότερο
συνειδητοποιημένοι. Στη συνέντευξη που ακολουθεί η Χριστίνα Μαϊφόσιη
εξηγεί μερικές πτυχές του έργου και της προσωπικότητάς της.
Πώς ξεκίνησαν όλα; Τι σε ώθησε να ασχοληθείς με τα εικαστικά;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Λευκωσία, στην Κύπρο. Από παιδί, όταν μου
απηύθυναν την κλασική ερώτηση «Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;», η
απάντησή μου ήταν σταθερή και αυθόρμητη: «Ζωγράφος». Στη σχολή μπήκα στα
17,5 μου χρόνια, το 2007.
Τι σε ενέπνευσε να παραδώσεις στην πτυχιακή σου έργο που αφορά τον Αττίλα;
Οι γονείς μου είναι πρόσφυγες απ' την κατεχόμενη Μόρφου και τη Λεύκα.
Τα βιώματά μου ξεκίνησαν από το σπίτι. Ακουγα απ' τους γονείς μου και
τους παππούδες μου τα όσα βίωσαν εκείνες τις μέρες. Εμαθα πώς
αναγκάστηκαν να φύγουν απ' τα σπίτια τους και γενικά τι πέρασαν από τους
Τούρκους. Πήρα συνεντεύξεις και από άτομα συγγενικά... Φωτογράφισα τα
πρόσωπά τους ύστερα απ' τα όσα μου διηγούνταν με δάκρυα στα μάτια.
Κατάλαβα ότι ο χρόνος δεν απάλυνε τον πόνο αυτών των ανθρώπων, που
έχασαν παιδιά, συζύγους αδέλφια... Μου έλεγαν όσα φρικτά συνέβησαν με
τόση λεπτομέρεια, τόσο πόνο και στεναχώρια σαν να τα έζησαν χθες.
Πώς αντέδρασαν οι καθηγητές σου και το κοινό στο έργο σου;
Είχα πολύ θετικά σχόλια και από καθηγητές της σχολής μου αλλά και από
το κοινό... Εβλεπα τον κόσμο να βγαίνει από το δωμάτιο και να μου λέει
«ανατρίχιασα», «μας συγκίνησες, μπράβο σου». Ακόμη και με βουρκωμένα
μάτια με πλησίαζαν μερικοί για να μου διηγηθούν δικά τους βιώματα...
Πώς θα όριζες το ιδανικό μέλλον της Κύπρου;
Το ιδανικό μέλλον για την Κύπρο είναι το αυτονόητο. Να φύγουν τα
τουρκικά στρατεύματα από τα Κατεχόμενα, να καταργηθεί η πράσινη γραμμή,
να μπορούμε να κυκλοφορήσουμε άνετα σε όλο το νησί μας και οι πρόσφυγες
να πάρουν πίσω τα σπίτια τους.
Αληθεύει ότι ένα από τα έργα σου έχει προβληθεί στα μάτριξ στην Τάιμς Σκουέαρ της Νέας Υόρκης;
Ναι. Ελαβα μέρος σε έναν διεθνή διαγωνισμό των ΗΠΑ (Artist Wanted).
Tα έργα που θα επέλεγε η κριτική επιτροπή θα προβάλλονταν στις
γιγαντοοθόνες στην Τάιμς Σκουέαρ στη Νέα Υόρκη. Λίγες μέρες αργότερα
έλαβα ένα email, όπου μου έστελναν πρόσκληση για δωρεάν είσοδο στο event
που θα γινόταν για την απονομή του πρώτου βραβείου. Ταυτόχρονα μου
έδιναν συγχαρητήρια επειδή είχα γίνει δεκτή από την κριτική επιτροπή του
διαγωνισμού. Σημειωτέον ότι εκεί έλαβαν μέρος πάνω από 2.000.000
καλλιτέχνες!
Βιωματικό
Η (πτυχιούχος πλέον) Χριστίνα Μαϊφόσιη εξηγεί τη μέθοδό της στην
κατασκευή του έργου, που κίνησε το ενδιαφέρον του κοινού: «Αρχικά ήθελα
να δημιουργήσω ένα βιωματικό οικουμενικό έργο σύμφωνα με την εικαστική
μου παιδεία και τα ερεθίσματα από το σπίτι με τη βοήθεια συνεντεύξεων
από τους συγγενείς.
Εφτιαξα μια εγκατάσταση με ζωγραφική, φωτογραφίες, ντοκουμέντα,
προσωπικά αντικείμενα και βίντεο. Με τσαλακωμένες εφημερίδες συνέθεσα
δύο μεγάλες στήλες - πύλες του διαδρόμου που ακολουθούσε, έχοντας
αναρτήσει ντοκουμέντα από φωτογραφικό υλικό των γεγονότων, έτσι ώστε να
προϊδεάζει τον θεατή για το τι θα συναντούσε στο δωμάτιο 7 μ. x 4 μ.
Μπαίνοντας στο δωμάτιο ο θεατής συναντά τα δύο αντικριστά ζωγραφικά
πορτρέτα ενός ηλικιωμένου ζευγαριού. Τα έργα αυτά είναι ζωγραφισμένα με
λάδι σε καμβά, με εκφραστική πινελιά. Σκοπός μου ήτανε να μεταφέρω τα
συναισθήματα του πόνου και της απόγνωσης στον θεατή.
Στο δάπεδο του δωματίου υπήρχαν σκόρπιες μνήμες από ασπρόμαυρες
φωτογραφίες, αντικείμενα των ανθρώπων που χάθηκαν. Να αναφέρω επίσης ότι
στο υλικό αυτό υπήρχαν κρυμμένες έξι οθόνες που παρουσίαζαν στιγμιότυπα
της εισβολής του Αττίλα το '74. Ακόμη το αρχειακό υλικό της
εγκατάστασης το συνόδευε ήχος που είχα επεξεργαστεί: σειρήνες, πολεμικά
αεροπλάνα, εισβολείς, βομβαρδισμοί, αποκρουστικοί ήχοι πολέμου.
Παρουσιάζοντας αυτή την εγκατάσταση θέλησα να δημιουργήσω συναισθήματα
συγκίνησης στον θεατή και να επαναφέρω στις μνήμες των ανθρώπων γεγονότα
της Ιστορίας μας. Γεγονότα που χαράχτηκαν στη μνήμη μας και
μεταφέρονται από γενιά σε γενιά».
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου