Οποια κι αν είναι η έκβαση της Αραβικής Ανοιξης, μια πρώτη απώλεια είναι ήδη προφανής: το θρυλικό σύστημα ελεύθερης μετακίνησης εντός της Ευρώπης, που εκτείνεται σε 25 χώρες από τα Βαλκάνια έως τη Βαλτική. Στις Βρυξέλλες, η Κομισιόν αντέδρασε στις εξεγέρσεις του νότου, στο κύμα των μεταναστών και στις πιέσεις του Παρισιού και της Ρώμης, υποσχόμενη μια «πιο οχυρωμένη Ευρώπη».
Είναι τρικυμία σε νεροπότηρο, αλλά ενδεικτική των προβλημάτων της εποχής, αυτή η μερική διάλυση ενός εκ των μεγαλύτερων σχεδίων της ευρωπαϊκής ενοποίησης και η προσπάθεια των Ευρωπαίων να επιβεβαιώσουν την προτεραιότητα του κράτους έναντι των Βρυξελλών. Το επιχείρημα υπέρ της αλλαγής είναι ότι το ελεύθερο διαβατηρίων σύστημα, δεν εξυπηρετεί πλέον τους στόχους του. Εγκαθιδρύθηκε στην ψυχροπολεμική δυτική Ευρώπη το 1985 ως γαλλογερμανικό σύμφωνο κατάργησης των συνοριακών ελέγχων μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας και των χωρών ανάμεσα - Βελγίου, Ολλανδίας και Λουξεμβούργου. Τώρα είναι μια πολύ διαφορετική οντότητα, καλύπτοντας 400 εκατομμύρια άτομα σε 25 χώρες, σ' έναν παγκοσμιοποιημένο πλανήτη μαζικής μετανάστευσης.
Η ευρωπαϊκή πολιτική που αφορά το πολιτικό άσυλο, τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες είναι χαώδης, κηλιδωμένη τα τελευταία χρόνια με υπολείμματα μεγάλων ιδεών, σε μια εποχή που οι εθνικές κυβερνήσεις φρουρούν με ζήλο την κυριαρχία τους, επιλέγοντας ποιον θα αφήσουν εντός. Στο πρόσφατο παρελθόν, μόλις το 2008, υπό τη γαλλική προεδρία της Ε. Ε., γινόταν συζήτηση για ένα «σύμφωνο μετανάστευσης» με τη Βόρεια Αφρική ή για την «μπλε κάρτα» διευκόλυνσης και ελέγχου της εργατικής μεταναστευτικής δύναμης.
Η αλήθεια είναι ότι για χρόνια, η Ε. Ε. διοχέτευε δισεκατομμύρια στους τυράννους της Αιγύπτου, της Τυνησίας και της Λιβύης, -Μουμπάρακ, Μπεν Αλι και Καντάφι- δωροδοκώντας τους για να συγκρατούν τη ροή και να δέχονται πίσω τους ανεπιθύμητους πρόσφυγες. Τώρα, η Ε. Ε. υποστηρίζει τους δημοκρατικούς επαναστάτες σε αυτές τις ίδιες χώρες. Αλλά μόλις κατακαθίσει η σκόνη στο Μαγκρέμπ, τα παλαιά και νέα καθεστώτα θα δεχθούν ασφυκτική πίεση για να παραλάβουν χρήμα και να εγκρίνουν περισσότερους επαναπατρισμούς και συμφωνίες απελάσεων με τις Βρυξέλλες.
Η Ιταλία είναι η μεγάλη χαμένη της υπόθεσης και αυτή που εγκαινίασε την κρίση. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι έβαλε αυτογκόλ. Εξόργισε την υπόλοιπη Ευρώπη, προσπαθώντας να εξάγει πέρα από την Ιταλία τους νεοφερμένους. Επειτα, έστειλε επιστολή στον Νικολά Σαρκοζί της Γαλλίας, αξιώνοντας το δικαίωμα να επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους στη Ζώνη Σένγκεν, κίνηση που επρόκειτο να περιορίσει τα περιθώρια εξαγωγών του. Σε σύγκριση με τους 400.000 Βόσνιους, οι οποίοι διέφυγαν στη Γερμανία από τα Βαλκάνια τη δεκαετία του '90, οι 25.000 Τυνήσιοι, που έφθασαν στην Ιταλία δεν δημιουργούν μια τόσο επείγουσα κατάσταση. Σε σύγκριση με τους 80.000 Ιρακινούς που έγιναν δεκτοί στη Σουηδία, το πρόβλημα της Ιταλίας μοιάζει το ίδιο ισχνό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου