ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Ενα περίεργο κοινωνικό πείραμα από τη Γερμανική κυβέρνηση

Toυ ΣΩΚΡΑΤΗ ΠΑΠΑΧΑΤΖΗ

Μια έρευνα η οποία θα προσπαθήσει να δώσει απάντηση αν μπορεί να αλλάξει η ζωή ενός ανθρώπου αν λαμβάνει μισθό 1.200 ευρώ τον μήνα χωρίς να εργάζεται θα πραγματοποιηθεί στη Γερμανία, με τη συμμετοχή του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών του Βερολίνου (DIW) και του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ.
Η ιδέα, που στόχο έχει να δώσει απαντήσεις στο ζήτημα του βασικού εισοδήματος, είναι απλή: 120 άνθρωποι θα λαμβάνουν 1.200 ευρώ τον μήνα επί τρία χρόνια χωρίς να εργάζονται. Θα τους υποβάλλονται συστηματικά ερωτήσεις και θα συγκρίνονται εξίσου συστηματικά με μια άλλη ομάδα, η οποία δεν θα λαμβάνει το ποσό αυτό. Το ζήτημα του βασικού εισοδήματος έχει προκαλέσει μεγάλες αντιπαραθέσεις μεταξύ όσων στηρίζουν την ιδέα ως αναπτυξιακή και τρόπο να ξεφύγουν οι άνθρωποι από τη φτώχεια, αλλά και από όσους υποστηρίζουν ότι μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους στην τεμπελιά και την αδράνεια, καταδικάζοντάς τους για πάντα στη φτώχεια.
 

Οι επιστήμονες θα εξετάσουν πώς αλλάζει η συμπεριφορά και η στάση των ανθρώπων όταν λαμβάνουν τακτικά χρήματα άνευ όρων: Γίνονται τεμπέληδες ή δημιουργικοί; Μειώνουν τις ώρες εργασίας τους ή εγκαταλείπουν εντελώς τη δουλειά τους; Χρησιμοποιούν τον επιπλέον χρόνο και τα χρήματα μόνο για τον εαυτό τους ή στρατεύονται υπέρ του κοινωνικού συνόλου;
 

Οι υπεύθυνοι της μελέτης θέλουν να βρουν μέχρι τον Νοέμβριο ένα εκατομμύριο αιτούντες για να συμμετάσχουν στην έρευνα και από αυτούς θα επιλεγούν οι 120 τυχεροί. Βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή είναι οι υποψήφιοι να διαμένουν μόνιμα στην Γερμανία.
 

Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί η Ένωση «Το βασικό μου εισόδημα», η οποία εδώ και έξι χρόνια κληρώνει 1.000 ευρώ μηνιαίως, και χρηματοδοτείται από ιδιώτες δωρητές.
 

Όπως ανακοίνωσε, έχει ήδη κερδίσει 140.000 ιδιώτες δωρητές, ενώ στο πρόγραμμα θα βοηθήσουν και διάσημοι επιστήμονες: οικονομολόγους συμπεριφοράς, ψυχολόγους και ερευνητές δημόσιας ευημερίας. Μεταξύ αυτών και το φημισμένο Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (DIW) του Βερολίνου. 

Ο ερευνητής του DIW Γιούργκεν Σουπ, ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο την κατάσταση και την στάση ζωής των Γερμανών, θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, δεδομένου ότι εργάζεται για την Κοινωνικοοικονομική Επιτροπή (SOEP) από το 1984 – και υπήρξε επί χρόνια χρόνια διευθυντής της. [Από την Εφημεριδα των Συντακτών]

Μια πρώτη σκέψη είναι ότι το μέτρο ισοδυναμεί με την μετατροπή των πάντων σε υπαλλήλους του ελληνικού δημοσίου… Όχι τυχαία, αυτοί που το αναδεικνύουν είναι οι “δημοσιογράφοι” της συγκεκριμένης κομματικής φυλλάδας.
 

“Ενδιαφέρον” section του άρθρου [υπό την αίρεση ότι μπορεί να αφορά στην αγραμματοσύνη του συντάκτη] είναι εκείνο που έχω βάλει με bold χαρακτήρες.  Το “μειώνουν τις ώρες εργασίας τους ή εγκαταλείπουν τελείως τη δουλειά τους;” πώς δένει με το “θα λαμβάνουν 1.200 ευρώ το μήνα χωρίς να εργάζονται”; 

  Για τί μιλάμε τελικά; για άνεργους, για εργαζόμενους που συνεχίζουν με 1.200 ευρώ, ανεξαρτήτως προηγουμένου καθεστώτος, ή για εργαζόμενους που μετατρέπονται σε ανέργους “προνομιούχα επιδοτούμενους”;
 

Ποιος κρίνει αν οι επιχορηγούμενοι είναι …δημιουργικοί; οι “οικονομολόγοι συμπεριφοράς”, “ψυχολόγοι” και “ερευνητές δημόσιας ευημερίας”; 

Τολμά κανείς να φανταστεί άλλα γνωστικά εργαλεία αξιολόγησης;
 

Ποια θα είναι τα κριτήρια; 

Άγνωστο, αλλά όχι δύσκολο να το υποθέσεις, λαμβάνοντας υπόψη τον κανόνα: κάθε δομή, οργανική, ανόργανη, ή φαντασιακή, πρώτο και κύριο μέλημα έχει την αυτοδιαιώνιση της. Υπάρχει και πιο απλή διατύπωση: “My money, my rules”.
 

Εκείνο το “χρησιμοποιούν τον επιπλέον χρόνο και τα χρήματα μόνο για τον εαυτό τους, ή στρατεύονται υπέρ του κοινωνικού συνόλου;” είναι το πλέον αποκαλυπτικό: αν όχι τίποτα άλλο, από την παρουσίαση του κοινωνικού περιβάλλοντος ως …ενιαίου συνόλου, χωρίς διαστρωματώσεις & αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα.
 

Ας λάβουμε υπόψη τη μεγάλη εικόνα, με την A.I. καλπάζουσα προς το Singularity και τα ρομπότ πανέτοιμα να αναλάβουν δράση σε κάθε τομέα ανθρώπινης δραστηριότητας. 

Ας λάβουμε υπόψη και το timing του γερμανικού πειράματος, με το mega test “Coronavirus” σε εξέλιξη, εν όψει επόμενης “κρίσης” [κάποιου …bio weapon] που προαναγγέλλει ο ίδιος Bill Gates που προανήγγειλε τον Coronavirus [βλ. post ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ; ΟΧΙ ΑΚΟΜΑ]. Μπορούμε ίσως τότε να μιλήσουμε για ένα σχέδιο οριστικού shutdown της οικονομίας όπως την ξέραμε, και το πέρασμα σε μια “σοσιαλιστικού” τύπου [ο Θεός να την κάνει] διακυβέρνηση.
 

Το ότι η στάση ενός ανθρώπου αλλάζει προς το καλύτερο όταν λαμβάνει τακτικά χρήματα, άνευ όρων, θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένο. Η απαλλαγή απ’ την διαρκή αγωνία για την επιβίωση αποτελεί προϋπόθεση για μια “ολόπλευρη εκδίπλωση” της προσωπικότητας. Το θέμα είναι η διαμόρφωση αυτής της τελευταίας σε ένα κοινωνικό περιβάλλον καθορισμένο από τις τεχνολογικές εξελίξεις, τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας και τα [social] media.
 

Γιατί σε ένα τέτοιο πλαίσιο...

 το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα είναι η ασφαλέστερη οδός, όχι προς κάποιον …εσώτερο εαυτό, αλλά προς εκείνο στο οποίο ήδη βλέπουμε αυτόν να συρρικνώνεται:  

Ενα ον ετερόφωτο και άβουλο, άχρωμο, άοσμο και άγευστο, συμβιβασμένο άνευ όρων με το “επίσημο αφήγημα”.