ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ και ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Ο κορωναϊός, σύμβολο της ιδεολογικής χρεοκοπίας του προοδευτισμού

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Tου Mathieu Bock-Côté / Le club VALEURS

Eίναι λίγο να πούμε ότι η κρίση του κορωνοϊού αποδυναμώνει τις κοινωνίες μας.  

Στην πραγματικότητα, τις ισοπεδώνει και οι εικασίες για μια πιθανή κατάρρευση, που έως και χθες προκαλούσαν το χαμόγελο των πλέον πεσιμιστών, τώρα λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν. 

Η κρίση της υγείας προαναγγέλλει οικονομική κρίση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ χειρότερα. Οι κοινωνίες που δοκιμάζονται ήδη από έντονες εντάσεις κινδυνεύουν να δουν τις βιαιότητες να πολλαπλασιάζονται σε περιοχές όπου ήταν σχετικά περιορισμένες. Μπορεί να μην είναι πλέον δυνατό να τις απωθήσουμε στα συμβολικά περιθώρια της κοινωνικής τάξης.

Αν επεκταθεί η κρίση, η συμβολική διάσπαση των δυτικών κοινωνιών, που παρατηρείται πολλές δεκαετίες τώρα, ξαφνικά θα γίνει μια νοσηρή αποσύνθεση όπου τα αντανακλαστικά επιβίωσης θα ελέγχουν την κοινωνική συμπεριφορά.  

Ο ατομικισμός όπως και ο φυλετισμός θα εξαφανίσουν την αίσθηση της κοινότητας. Η ποικιλομορφία ηθών στην ίδια χώρα όπου συνυπάρχουν με δυσκολία θα γίνει καθαρά συγκρουσιακή. Τουλάχιστον, μπορούμε να το φοβόμαστε. Οι πολιτικοί των ειρηνικών χρόνων έχασαν το μπούσουλα από μια καταιγίδα που τους μετατρέπει σε θλιβερά πιτσιρίκια, σε ερασιτέχνες διαχειριστές με κοντά παντελονάκια.

Το απρόβλεπτο και το ανεξέλεγκτο μπορεί να προκύψει ανά πάσα στιγμή. 

Η βλακεία των νεωτεριστών ήταν να πιστέψουν ότι η τραγωδία ανήκε στην προϊστορία της ανθρωπότητας, ότι η δύναμη της επιστήμης τους έδινε τον πλήρη έλεγχο της ζωής. Πίστεψαν ότι είναι δημιουργοί. Ο άνθρωπος που πίστευε ότι κατείχε τα πρωτεία στη δημιουργία και μάλιστα ονειρευόταν την αθανασία λόγω της τεχνοεπιστήμης, ανακαλύπτει ότι είναι ανίσχυρος μπροστά στην επιδημία που αναβιώνει τους αρχαϊκούς φόβους της ανθρωπότητας.

Η εμπειρία της γενικευμένης καραντίνας, που επιβάλλεται ως έκτακτο μέτρο απαραίτητο για το μέγεθος του βορείου ημισφαιρίου, σύντομα θα γίνει αφόρητη. 

Ο περιορισμός στο σπίτι δεν είναι το ίδιο για αυτούς που έχουν σπίτι στο χωριό με εκείνους που είναι κλειδωμένοι σε ένα στενό διαμέρισμα. Οι ασυνείδητες προκλήσεις των κοσμικών για τον πολυτελή περιορισμό τους, όταν η τρίτη τάξη εκτίθεται καθημερινά στην πιθανότητα μόλυνσης, θα ριζοσπαστικοποιήσουν την κοινωνική επιθετικότητα όπως ποτέ άλλοτε. Η ταξική πάλη έχει μέλλον.

Δεν μπορούμε να προσάψουμε στους δυτικούς ηγέτες ότι δεν πρόβλεψαν αυτή τη συγκεκριμένη κρίση, η οποία εκπλήσσει σχεδόν όλους. Ωστόσο, δεν μπορούμε να τους συγχωρήσουμε ότι αντέδρασαν με μεγάλη καθυστέρηση, από τη στιγμή που ήταν σαφές ότι απαιτούσε ενίσχυση της ασφάλειας. 

Οι παγκόσμιες ελίτ καθυστέρησαν να πάρουν το πρώτο μέτρο έκτακτης ανάγκης: το κλείσιμο των συνόρων.  

Φοβούμενοι τον εθνικισμό, συνέχιζαν τις φιλοπαγκοσμιοποιητικές κουταμάρες και να μην πιστεύουν στην επιστροφή του πολιτικού πλαισίου, του οποίου εξοφλούσαν ακόμα και τις παραμονές την παρακμή: το Εθνος-κράτος.

Μελετώντας τον Χάμπερμπας ή τους επιγόνους του, φαντάστηκαν ότι αποτελούν την πρωτοπορία μιας νέας εποχής, όπου οι εκλεκτοί μιας μη αναστρέψιμης και σωτήριας παγκοσμιοποίησης θα κυκλοφορούν στον πλανήτη θρηνώντας για τους καθυστερημένους λαούς που με το ζόρι ενθουσιάζονται με την υπόσχεση του ξεριζωμού. Ο μετα-εθνικισμός ήταν το μέλλον του ανθρώπου.  

Στην καλύτερη περίπτωση, αυτή η πίστη είναι πνευματική αδράνεια με καταστροφικές συνέπειες.  

Στη χειρότερη, είναι μια επιμονή να σώσουμε πάση θυσία ένα ιδεολογικό σύστημα που έχει εξαντληθεί πολύ καιρό τώρα. 

Επρεπε πραγματικά να φτάσουμε  κρίση για να το επιβεβαιώσουμε;  

Στην κλίμακα της ιστορίας, αυτό θα θεωρηθεί βαριά αμέλεια.
 
Είναι ένα σύστημα που καταρρέει και παρασύρει μαζί του τις κοινωνίες που είχε υποδουλώσει. 

Μια ελίτ χρεοκοπεί. Ωστόσο, εκείνοι που έκαναν τα πάντα για να αποδομήσουν το έθνος...

  ή να το αδειάσουν από την ουσία του σήμερα παπαρολογούν με την επιστροφή του. Δεν κάνουν αυτοκριτική. Συνεχίζουν ακόμα να στιγματίζουν εκείνους που ποτέ δεν σταμάτησαν να το υπερασπίζονται και οι οποίοι κατηγορούνταν για αντιδραστική ή λαϊκιστική απόκλιση.  

Η προοδευτική ιντελιγκέντσια εκμεταλλεύεται πραγματικά μια μορφή ιδεολογικής ατιμωρησίας με τη στροφή από το ένα σφάλμα στο άλλο με την πάροδο του χρόνου, χωρίς ποτέ να πληρώνει το τίμημα.

Και όμως, όταν βγούμε από αυτή την κρίση, θα πρέπει να ξανασκεφτούμε τα θεμέλια ενός πολιτισμού που έχει καταστεί αφιλόξενος για τους ανθρώπους και τις βασικές του φιλοδοξίες. Θα χρειαστεί να ακούσουμε εκείνους που χθες ακόμα αναθεματίζαμε, και να αναρωτηθούμε αν μερικοί παρίες δεν είχαν αναλάβει το ρόλο προφήτη βοώντος εν ερήμω ότι ο κόσμος που ακρωτηρίαζε την ανθρώπινη φύση της στερούσε τα βασικά πλαίσια της.  

Ο άνθρωπος χρειάζεται εστία, δεν μπορούμε να τον μεταχειριζόμαστε σαν ινδικό χοιρίδιο, ούτε μπορούμε να μετατρέψουμε μια κοινωνία σε υπαίθριο εργαστήριο επικίνδυνων πειραμάτων.

 Αυτές οι ξεχασμένες αλήθειες θα βρουν τη θέση τους στην πολιτεία.