Του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ
Σοβαρό διπλωματικό δίλημμα αντιμετωπίζει η
κυβέρνηση με συνέπεια να εμφανίζει μεγάλη δυστοκία στη λήψη απόφασης που
αφορά την υποστήριξη ή μη της ένταξης του Κοσόβου στην UNESCO, καθώς
πρόκειται για απόφαση με πολλές πολιτικές και διπλωματικές παραμέτρους.
Η μεν Σερβία θεωρεί τη θετική ψήφο ως αναγνώριση του κράτους, οι ΗΠΑ πιέζουν την Αθήνα να ψηφίσει υπέρ, τα Τίρανα και η Πρίστινα περιμένουν με αγωνία, ενώ πολλοί στην Αθήνα και σε χώρες της περιοχής εκτιμούν πως η όποια απόφαση της Ελλάδας μπορεί να δημιουργήσει νέα δεδομένα στις σχέσεις με το Βελιγράδι και το αλβανικό στοιχείο στα Bαλκάνια, ανάλογα με την ψήφο της, και να επηρεάσει τις διπλωματικές διεργασίες στην περιοχή.
Πιθανή θετική ψήφος σημαίνει ένα βήμα προς την αναγνώριση αναφέρουν διπλωματικές πηγές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα κάνει το επόμενο βήμα εύκολα. Παράλληλα, αναπτύσσεται έντονο παρασκήνιο και προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι, ενώ το θέμα ανέκυψε τυπικά στις 14 Ιουλίου με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στην Πρίστινα, μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να πάρει απόφαση. Στις 15 Ιουλίου το υπουργείο Εξωτερικών της Σερβίας είχε καλέσει τον Ελληνα πρέσβη για εξηγήσεις, ενώ η Αθήνα διαβεβαίωσε τότε τη Σερβία ότι δεν υπάρχει θέμα αναγνώρισης του Κοσόβου.
Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης είναι τόσο σημαντική που ανάγκασε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να θέσει το θέμα στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ την περασμένη Τρίτη. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με έγκυρη κυβερνητική πηγή, με τη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Αμυνας, ο πρωθυπουργός σηματοδότησε μια ποιοτική μεταβολή στον τρόπο διακυβέρνησης, αναλαμβάνοντας ο ίδιος τα ηνία της εξωτερικής πολιτικής, αφού έλαβε υπόψη και τις πιέσεις της αντιπολίτευσης στη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις σχετικά με την ύπαρξη σοβαρών ελλειμμάτων στην εξωτερική πολιτική.
Στη συνεδρίαση αυτή, έγινε συζήτηση για τη στάση που θα τηρήσει η κυβέρνηση στην UNESCO, όπου θα γίνει η ψηφοφορία μέχρι το τέλος του μήνα για την αποδοχή ή την απόρριψη της αίτησης του Κοσόβου.
Το ΚΥΣΕΑ δεν κατάφερε να καταλήξει σε απόφαση, κάτι που σημαίνει ότι τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η πίεση θα αυξηθεί.
Είχε προηγηθεί στις 7 Οκτωβρίου τηλεφωνική επικοινωνία του κ. Τσίπρα με τον Σέρβο ομόλογό του κ. Βούτσιτς, κατά την οποία ο δεύτερος είχε θέσει το θέμα της ελληνικής στάσης στην UNESCO, ζητώντας από τον κ. Τσίπρα να μην υποστηρίξει το αίτημα του Κοσόβου.
Ο πρωθυπουργός απέφυγε να δεσμευθεί, ωστόσο υπενθύμισε στον κ. Βούτσιτς τη στάση του Βελιγραδίου στο θέμα της ΠΓΔΜ, δεδομένου ότι η Σερβία ήταν από τις πρώτες χώρες που την αναγνώρισαν με το συνταγματικό της όνομα – επί της ουσίας είναι η χώρα που δημιούργησε το πρόβλημα εδώ και δεκαετίες και συνεχίζει να το έχει στη διπλωματική της ατζέντα.
Εντός του υπουργείου Εξωτερικών, στην κυβέρνηση γενικότερα, αλλά και στα πολιτικά κόμματα, υπάρχει μια ισχυρή τάση κατά οποιασδήποτε μορφής αναγνώρισης του Κοσόβου, αλλά διπλωμάτες που έχουν μελετήσει χρόνια την κατάσταση στα Βαλκάνια, θεωρούν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να τηρεί μονομερή στάση υπέρ της Σερβίας και να αγνοεί τις ισορροπίες στην περιοχή και το αλβανικό στοιχείο. Αυτή η «διαπάλη» εντός του υπουργείου Εξωτερικών, αλλά και στα πολιτικά κόμματα, προοιωνίζεται μια τεταμένη συζήτηση, κυρίως στην περίπτωση που η κυβέρνηση ψηφίσει υπέρ του Κοσόβου. Οπως όμως επισημαίνει έμπειρος διπλωμάτης, το συμφέρον της Ελλάδας πρέπει να υπερτερεί των συναισθημάτων.
Σημειώνεται ότι το Κόσοβο δεν έχουν αναγνωρίσει η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Κύπρος, η Σλοβακία και η Ισπανία.
Η μεν Σερβία θεωρεί τη θετική ψήφο ως αναγνώριση του κράτους, οι ΗΠΑ πιέζουν την Αθήνα να ψηφίσει υπέρ, τα Τίρανα και η Πρίστινα περιμένουν με αγωνία, ενώ πολλοί στην Αθήνα και σε χώρες της περιοχής εκτιμούν πως η όποια απόφαση της Ελλάδας μπορεί να δημιουργήσει νέα δεδομένα στις σχέσεις με το Βελιγράδι και το αλβανικό στοιχείο στα Bαλκάνια, ανάλογα με την ψήφο της, και να επηρεάσει τις διπλωματικές διεργασίες στην περιοχή.
Πιθανή θετική ψήφος σημαίνει ένα βήμα προς την αναγνώριση αναφέρουν διπλωματικές πηγές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα κάνει το επόμενο βήμα εύκολα. Παράλληλα, αναπτύσσεται έντονο παρασκήνιο και προκαλεί προβληματισμό το γεγονός ότι, ενώ το θέμα ανέκυψε τυπικά στις 14 Ιουλίου με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στην Πρίστινα, μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να πάρει απόφαση. Στις 15 Ιουλίου το υπουργείο Εξωτερικών της Σερβίας είχε καλέσει τον Ελληνα πρέσβη για εξηγήσεις, ενώ η Αθήνα διαβεβαίωσε τότε τη Σερβία ότι δεν υπάρχει θέμα αναγνώρισης του Κοσόβου.
Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης είναι τόσο σημαντική που ανάγκασε τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να θέσει το θέμα στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ την περασμένη Τρίτη. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με έγκυρη κυβερνητική πηγή, με τη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Αμυνας, ο πρωθυπουργός σηματοδότησε μια ποιοτική μεταβολή στον τρόπο διακυβέρνησης, αναλαμβάνοντας ο ίδιος τα ηνία της εξωτερικής πολιτικής, αφού έλαβε υπόψη και τις πιέσεις της αντιπολίτευσης στη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις σχετικά με την ύπαρξη σοβαρών ελλειμμάτων στην εξωτερική πολιτική.
Στη συνεδρίαση αυτή, έγινε συζήτηση για τη στάση που θα τηρήσει η κυβέρνηση στην UNESCO, όπου θα γίνει η ψηφοφορία μέχρι το τέλος του μήνα για την αποδοχή ή την απόρριψη της αίτησης του Κοσόβου.
Το ΚΥΣΕΑ δεν κατάφερε να καταλήξει σε απόφαση, κάτι που σημαίνει ότι τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η πίεση θα αυξηθεί.
Είχε προηγηθεί στις 7 Οκτωβρίου τηλεφωνική επικοινωνία του κ. Τσίπρα με τον Σέρβο ομόλογό του κ. Βούτσιτς, κατά την οποία ο δεύτερος είχε θέσει το θέμα της ελληνικής στάσης στην UNESCO, ζητώντας από τον κ. Τσίπρα να μην υποστηρίξει το αίτημα του Κοσόβου.
Ο πρωθυπουργός απέφυγε να δεσμευθεί, ωστόσο υπενθύμισε στον κ. Βούτσιτς τη στάση του Βελιγραδίου στο θέμα της ΠΓΔΜ, δεδομένου ότι η Σερβία ήταν από τις πρώτες χώρες που την αναγνώρισαν με το συνταγματικό της όνομα – επί της ουσίας είναι η χώρα που δημιούργησε το πρόβλημα εδώ και δεκαετίες και συνεχίζει να το έχει στη διπλωματική της ατζέντα.
Εντός του υπουργείου Εξωτερικών, στην κυβέρνηση γενικότερα, αλλά και στα πολιτικά κόμματα, υπάρχει μια ισχυρή τάση κατά οποιασδήποτε μορφής αναγνώρισης του Κοσόβου, αλλά διπλωμάτες που έχουν μελετήσει χρόνια την κατάσταση στα Βαλκάνια, θεωρούν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να τηρεί μονομερή στάση υπέρ της Σερβίας και να αγνοεί τις ισορροπίες στην περιοχή και το αλβανικό στοιχείο. Αυτή η «διαπάλη» εντός του υπουργείου Εξωτερικών, αλλά και στα πολιτικά κόμματα, προοιωνίζεται μια τεταμένη συζήτηση, κυρίως στην περίπτωση που η κυβέρνηση ψηφίσει υπέρ του Κοσόβου. Οπως όμως επισημαίνει έμπειρος διπλωμάτης, το συμφέρον της Ελλάδας πρέπει να υπερτερεί των συναισθημάτων.
Σημειώνεται ότι το Κόσοβο δεν έχουν αναγνωρίσει η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Κύπρος, η Σλοβακία και η Ισπανία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου