"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΚΟΙΝΩΝΙΑ και ΠΟΛΙΤΙΚΗ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Μεγαλοστομίες και κωμωδίες


Ηρθε η ώρα να κάνουμε ταμείο;  


Το ερώτημα δεν απαντάται τοις μετρητοίς, είναι πιο σύνθετο, καθώς οι ερμηνευτικές απόπειρες φύονται στο λιβάδι με τους μαργαρίτες της ηθικολογίας. «Από την κρίση θα βγούμε καλύτεροι» διατείνονταν πάμπολλοι, παρηγορητικοί πρέσβεις του «ουδέν κακόν αμιγές καλού».  


Φως φανάρι πως η σοφιστεία τους καλύπτεται από στρώματα ισοπεδωτικής αυθαιρεσίας· με πρότερο έντιμο ή μη βίο ο καθείς χωριστά κι όλοι τσουβαλιασμένοι, στο τέλος αυτής της περιπέτειας, λες και είναι γραμμένο στα άστρα, θα βελτιωθούμε, θα γίνουμε σοφότεροι. Κι όλοι μαζί –ω, ναι!– θα συνθέσουμε τη νέα Ελλάδα, αποκαθαρμένη από ανομίες και ασωτίες ατομικές και συλλογικές.  


Να με συγχωρείτε αλλ’ αυτό συνιστά ανεστραμμένη αποδοχή της ιστορικής ρήσης του ιδιοφυούς πλην ορμητικού Παγκάλου «όλοι μαζί τα φάγαμε». Αλλά να: Στην κακοφωτισμένη, νεοελληνικής χάραξης οδό προς Εμμαούς συνωθούνται καλοί και κακοί, πνεύματα πονηρά και ανυποψίαστοι, κομματικά παράσιτα και αμέτοχοι, μετακινούμενοι κλακαδόροι και σιωπηλοί αγανακτισμένοι, ανθρώπινα ερείπια δίπλα σε ακλόνητους. Ας το εκμεταλλευθούμε. Μας παρέχεται δωρεάν η ευκαιρία ενδοσκόπησης μέσω της πλουραλιστικής δημόσιας κατάθεσης προτρεπτικών διατριβών με το ίδιο θέμα: Διαφάνεια-ήθος-αξιοκρατία. Ο νεοφυής διδακτισμός, μείγμα πολιτικής θρησκειολογίας και κοινωνικής χρηστότητας, γραπτός και προφορικός, από την αριστερά έως τη δεξιά και αντιστρόφως, συγγράφει τον έναν τόμο μετά τον άλλον προς άγραν αναγνωστών και πιστών...


Με τη ζωή που έκανε ο δημιουργός της διαχρονικής «Ανθρώπινης Κωμωδίας» Ονορέ ντε Μπαλζάκ, δηλαδή ελάχιστο ύπνο και ποτέ το βράδυ, εξοντωτική δουλειά και πίνοντας έως 50 καφέδες το 24ωρο, έφυγε πλήρης ημερών στα 51 του. Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του ο «Κώδικας των Εντιμων Ανθρώπων ή πώς να μη σαν πιάνουν κορόιδο οι απατεώνες», όπου ο Μπαλζάκ ξεπερνά με ορμή τα όρια του αιρετικού και με διαολομένο σαρκασμό προκαλεί τις αντοχές και τη λογική τάξη πραγμάτων. Ελάτε στη θέση των συγχρόνων του –200 χρόνια πριν έτσι;– όταν διάβασαν: 


«Οι κλέφτες υπάρχουν από καταβολής κόσμου και πάντα θα υπάρχουν, αποτελούν προϊόν κάθε οργανωμένης κοινωνίας». 


Εως εδώ καλά, τα μάτια των Γάλλων γύρισαν ανάποδα παρακάτω: «Αλλά τι θα απογίνουμε την ημέρα που θα υπάρχουν μόνο τίμιοι άνθρωποι; Τεράστια ζημία θα επέφερε κάτι τέτοιο. Η χωροφυλακή, η δημόσια διοίκηση, τα δικαστήρια,οι δικηγόροι,οι συμβολαιογράφοι, οι κλειδαράδες, οι δεσμοφύλακες, θα χάνονταν αφού τόσα επαγγέλματα βασίζονται στην κακοπιστία, την κλοπή και το έγκλημα».  


Ακόμα πιο προσβλητικός Μπαλζάκ: 

«Ενας άνθρωπος του κόσμου με κάποια παιδεία δεν αποποιείται την εντιμότητά του παρά μόνον για πολύ μεγάλα ποσά». 


Ας θυμηθούμε (σχεδόν) όλοι βδελυρούς που ανεχόμασταν, όταν ατιμίες και πονηριές τους δεν έθιγαν τα δικά μας στενά συμφέροντα. Κι όποτε μας βόλευε και φίλους τούς βαφτίζαμε στα γυρίσματα της κωμωδίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: