ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Το χασομέρι της διαφάνειας

Toυ ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ

Η αλήθεια είναι πως και η Δημοκρατία έχει πολύ χασομέρι. Αλλιώς αποφασίζει ένας δικτάτορας κι αλλιώς ένας εκλεγμένος πρωθυπουργός. Ο πρώτος δεν έχει να μετρήσει πολλά, πέρα από έναν στενό κύκλο εμπίστων του· αποφασίζει και διατάσσει. Ο δεύτερος πρέπει να περάσει μύρια κύματα πριν φτιάξει έναν νόμο· να τον βάλει σε διαβούλευση, να τον κρίνουν οι κοινωνικοί φορείς, να περάσει από το υπουργικό συμβούλιο, από επιτροπές και την Ολομέλεια της Βουλής. Αλλά ακόμη κι αν περάσει όλες αυτές τις ταραγμένες θάλασσες, ελλοχεύει η δικαστική κρίση. Ειδικά στην Ελλάδα, ακόμη κι ένα χαμηλό δικαστήριο μπορεί να κρίνει τον νόμο αντισυνταγματικό.
Το αυτό ισχύει και για τη διαφάνεια, που αποτελεί δομικό πυλώνα της Δημοκρατίας.  

Σε μια δικτατορία, ο κύκλος των εμπίστων δεν δίνει, φυσικά, λογαριασμό για τις αποφάσεις του.  

Σε μια δημοκρατία, όλα πρέπει να είναι στο φως· τα νομοσχέδια δημοσιοποιούνται πριν γίνουν νόμος και οι αποφάσεις των γραφειοκρατών δεν γίνονται εκτελεστές πριν δημοσιοποιηθούν· ευτυχήσαμε να ζήσουμε –για ένα φεγγάρι– τη «Διαύγεια» πλήρη χωρίς τις ΣΥΡΙΖΑΝΕΛικές τρύπες, που θα αποδειχθούν χοάνες.
Βεβαίως, το χασομέρι της δημοκρατίας και της διαφάνειας δεν γίνεται για να έχουμε να λέμε. Με τη διαβούλευση όσο το δυνατόν περισσότερων φορέων και πολιτών τα νομοθετήματα βελτιώνονται, αφού λαμβάνονται υπόψη περισσότεροι παράγοντες, απ’ όσους μπορεί να φανταστεί και ο πιο ευφάνταστος υπουργός ή γραφειοκράτης. Οσο μεγαλύτερη είναι η διαφάνεια τόσο λιγότερες είναι οι ευκαιρίες διαφθοράς. Συνεπώς, τα οφέλη της Δημοκρατίας είναι πολλαπλάσια από το «κόστος του χασομεριού».
Ομως, οι εχθροί της Δημοκρατίας (και φυσικά όσοι σιτίζονται από την αδιαφάνεια) προβάλλουν το χασομέρι της και όχι τα ευεργετικά μακροπροθέσμως αποτελέσματά της. 

Στις τριτοκοσμικές δημοκρατίες υπάρχουν διαρκώς «επείγουσες ανάγκες του κράτους» για να παρακαμφθούν οι διαδικασίες διαφάνειας· στις κανονικές δημοκρατίες βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών. 

Στην Ελλάδα, φυσικά, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ βρήκε την πρώτη επείγουσα ανάγκη, ώστε να παρακάμψει τους ανοιχτούς δημόσιους διαγωνισμούς για προμήθειες και κατασκευές. Ετσι, με τροπολογία-προσθήκη στο σχέδιο νόμου του κ. Γιώργου Κατρούγκαλου, νομοθετήθηκε ότι «για θέματα στέγασης, σίτισης, υγιεινής, ίδρυσης και λειτουργίας υποδομών... είναι δυνατή στις σχετικές συμβάσεις δημόσιων έργων, εκπόνησης μελετών, προμηθειών και υπηρεσιών, κατά παρέκκλιση από τις ισχύουσες διατάξεις, η εφαρμογή της διαδικασίας της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού».
Στο ίδιο νομοσχέδιο, που έχει τον οργουελιανό τίτλο «εκδημοκρατισμός της δημόσιας διοίκησης», η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ χαντακώνει και τη «Διαύγεια», αφήνοντας το πρώτο παραθυράκι αδιαφάνειας, κάτι που είναι η χαρά του λαμόγιου. Επομένως, για επείγοντες λόγους όλοι οι εργολάβοι και οι επιχειρηματίες που ασχολούνται με θέματα στέγασης, σίτισης, υγιεινής, το μόνο που θα πρέπει να κάνουν για να πάρουν μία δουλειά είναι:

Να αποκτήσουν φίλο κάποιον υπουργό ή, αν δεν μπορούν τις πολλές «φιλίες», να «ενισχύσουν οικονομικά» το κόμμα, κάποιους παράγοντες του υπουργείου ή και τον ίδιο τον υπουργό. 

Ετσι γίνονταν πολλές δουλειές στην Ελλάδα κι έτσι θα συνεχίσουν, διότι ξέρετε πόσες «επείγουσες ανάγκες» υπάρχουν ακόμη;