Από την ΜΥΡΤΩ ΜΠΟΥΤΣΗ
Ποιος φανταζόταν το 2001, όταν η Αλ Κάιντα χτύπησε τους Δίδυμους
Πύργους και οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκινούσαν τις επιχειρήσεις στο
Αφγανιστάν, ότι αρκετά χρόνια αργότερα το επιχειρησιακό επίκεντρο των
τρομοκρατών θα μεταφερόταν στη Συρία;
Ποιος μπορούσε να προβλέψει την
Αραβική Ανοιξη και την ανάπτυξη ακραίων ισλαμιστικών τάσεων μέσα από
αυτήν;
Ποιος γνώριζε ότι μια δεύτερη γενιά τζιχαντιστών -γνωστή σε εμάς
σήμερα ως Ισλαμικό Κράτος- θα ίδρυε ακριβώς αυτό, δηλαδή ένα Ισλαμικό
Κράτος ή Χαλιφάτο στη Μέση Ανατολή;
Οι εξελίξεις αυτές σήμερα είναι
γνωστές, όμως το 2005 ένα βιβλίο, που αποδείχθηκε προφητικό, μπόρεσε να
τις προβλέψει με σχετικά μεγάλη ακρίβεια.
Το βιβλίο αυτό, γραμμένο από
έναν Ιορδανό δημοσιογράφο με πολύ καλές σχέσεις με κορυφαία στελέχη της
Αλ Κάιντα, υποστήριζε ότι γνωρίζει ποιο είναι το εικοσαετές σχέδιο της
οργάνωσης και των παρ' αυτήν τζιχαντιστών. Το ίδιο βιβλίο προβλέπει ότι
το 2016-2020 θα ξεκινήσει ένας πολυμέτωπος πόλεμος με τη Δύση που
-σύμφωνα τουλάχιστον με τα τρομοκρατικά σχέδια- θα καταλήξει το 2020 με
την απόλυτη νίκη των σουνιτών εξτρεμιστών.
Το άκρως ενδιαφέρον χρονοδιάγραμμα περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Αλ
Ζαρκάουι - Η δεύτερη γενιά της Αλ Κάιντα» του Ιορδανού Φουάντ Χουσέιν,
ενός δημοσιογράφου που είχε διατελέσει πολιτικός κρατούμενος στην
πατρίδα του το ίδιο διάστημα με τον συμπατριώτη του, «υπ' αριθμόν δύο»
τότε της Αλ Κάιντα, Αμπού Μουσάμπ Αλ Ζαρκάουι. Στη διάρκεια της
φυλάκισής του είχε μάλιστα, όπως έγραψε το περιοδικό «Spiegel» το 2005,
μεσολαβήσει για να βγει από την απομόνωση ο Ζαρκάουι. Πριν ο
αρχιτρομοκράτης σκοτωθεί από τους Αμερικανούς στο Ιράκ το 2006, είχε
προλάβει να δώσει πληροφορίες στον δημοσιογράφο για τα σχέδια της
οργάνωσης σε βάθος χρόνου. Σημαντικά στοιχεία άλλωστε πήρε ο συγγραφέας
του βιβλίου και από τον Σεΐφ αλ-Αντλ, τον Αιγύπτιο τρομοκράτη που
θεωρείται υπεύθυνος για τις επιθέσεις στις αμερικανικές πρεσβείες στο
Νταρ ες Σαλάμ και το Ναϊρόμπι το 1998. Το χρονοδιάγραμμα, όπως
αποτυπώθηκε στις σελίδες 202-213 του βιβλίου, χωρίζεται σε επτά στάδια
και φέρεται ότι αποτέλεσε πηγή αναφοράς για αρκετούς τζιχαντιστές που,
ακόμη και μετά την απόσχισή τους από την Αλ Κάιντα (το Ισλαμικό Κράτος
θεωρείται ότι επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τις απόψεις του Ζαρκάουι),
διατήρησαν και στη δεύτερη γενιά, μετά τον Μπιν Λάντεν και τον Ζαρκάουι,
τη συγκεκριμένη στόχευση.
Το πρώτο στάδιο, με την ονομασία «Το ξύπνημα», καλύπτει την περίοδο
2000-2003, οπότε η Αλ Κάιντα -όπως έγραψε ο Χουσέιν- σχεδίαζε με τις
επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους να «δελεάσει τις ΗΠΑ να χτυπήσουν μια
μουσουλμανική χώρα», το Αφγανιστάν, και έπειτα το Ιράκ, ώστε να κάνει
τους μουσουλμάνους να «ξυπνήσουν από μια κατάσταση χειμερίας νάρκης».
Στο δεύτερο στάδιο, που τιτλοφορείται «Ανοιγμα των ματιών» και
εκτείνεται από το 2003 έως το 2007, η Αλ Κάιντα στόχευε να επεκτείνει τη
δύναμή της στον αραβικό κόσμο, να «προετοιμαστεί για την ηλεκτρονική
Τζιχάντ μέσω του διαδικτύου» και να «εκμεταλλευτεί το Ιράκ ως βάση για
να χτίσει έναν στρατό με νέο αίμα τζιχαντιστών».
Σύμφωνα με τον Ισραηλινό αναλυτή του «Washington Institute for Near
East Studies» Ααρόν Ζέλιν, αποδείχθηκε εκ των υστέρων ότι δεν πέτυχε ο
σχεδιασμός των τρομοκρατών τουλάχιστον στην τρίτη φάση του βιβλίου
(«Ξαναξυπνάμε και στεκόμαστε όρθιοι»), που χρονολογείται από το 2007 έως
το 2010. Τότε η Αλ Κάιντα υπολόγιζε να μεταφερθεί στην περιοχή του «Αλ
Σαμ», δηλαδή τη Συρία, τον Λίβανο και τη βόρεια Ιορδανία, αλλά και να
επηρεάσει τις εξελίξεις στην Τουρκία. Κάποιες από αυτές τις εξελίξεις,
πάντως, τις βλέπουμε να ξεδιπλώνονται με καθυστέρηση σήμερα.
Αντίθετα, ο
Ζέλιν επισημαίνει ότι η Αλ Κάιντα προέβλεψε με εξαιρετική ακρίβεια την
τέταρτη φάση της, το διάστημα 2010-2013 («Ανάκαμψη και απόκτηση
ενέργειας για τη δημιουργία της αλλαγής»). Διαβλέποντας τα γεγονότα της
Αραβικής Ανοιξης (το βιβλίο, θυμίζουμε, τυπώθηκε το 2005), ανέφερε ότι
σε αυτό το στάδιο «θα επικεντρωθούμε στην ανατροπή καθεστώτων -στη Μέση
Ανατολή- με άμεσες ενέργειες εναντίον τους... όταν τα καθεστώτα θα
αποσυντίθενται, η τάση της Αλ Κάιντα και της ισλαμικής Τζιχάντ θα
μεγαλώνει σταθερά».
Σύμφωνα με τον Ισραηλινό αναλυτή, σίγουρα η οργάνωση
δεν μπορούσε να επηρεάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να προκαλέσει την
Αραβική Ανοιξη, μπορούσε όμως να οσμιστεί τις εξελίξεις και να τις
χρησιμοποιήσει προς όφελός της.
Οταν τον φετινό Ιούνιο το Ισλαμικό Κράτος ανακοίνωσε την ίδρυση ενός
Χαλιφάτου στη Μέση Ανατολή, δεν μπορούσε κανείς να αγνοήσει το γεγονός
ότι και αυτή η εξέλιξη είχε ήδη δρομολογηθεί νωρίτερα.
«Ανακήρυξη του
Κράτους» ήταν η πέμπτη φάση που είχε περιγράψει ο Ιορδανός δημοσιογράφος
και η οποία τοποθετούνταν χρονολογικά στο διάστημα 2013-2016. «Με την
ίδρυση του Χαλιφάτου», συνεχίζει ο δημοσιογράφος, «θα υπάρξει μια
αναμέτρηση σε όλα τα επίπεδα ανάμεσα στις δυνάμεις της πίστης και τις
δυνάμεις της παγκόσμιας αθεΐας». Εως το 2020, οπότε έρχεται η έβδομη
φάση της «Τελικής Νίκης», οι τζιχαντιστές προέβλεπαν ότι «το Ισλαμικό
Κράτος θα οδηγήσει το ανθρώπινο γένος ξανά στην ακτή της ασφάλειας και
την όαση της ευτυχίας» και ότι η τρομερή δυναμική του θα τρομοκρατήσει
τον εχθρό, κάνοντάς τον να υποχωρήσει.
«Η εξέλιξη ενός πολέμου αιώνων που σιγόκαιγε»
«Δεν είναι η αρχή, είναι το τέλος. Η εξέλιξη ενός πολέμου αιώνων που
σιγόκαιγε, αλλά ποτέ δεν έσβηνε... Είναι η αποκάλυψη. Και θα έρθει
σύντομα». Το αποκαλυπτικό όραμα ανήκει στο «Dabiq», το περιοδικό του
Ισλαμικού Κράτους, που κυκλοφορεί στα αγγλικά και σε άλλες ευρωπαϊκές
γλώσσες και προπαγανδίζει τον αγώνα των τζιχαντιστών σαν μετεξέλιξη της
μεσαιωνικής σύγκρουσης των μουσουλμάνων με τους σταυροφόρους. Είναι
χαρακτηριστικό μάλιστα ότι σε ένα από τα τεύχη του προφητεύει την
κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης! Το συγκεκριμένο απόσπασμα μεταφέρει
προφητείες που συνδέονται με τον Μωάμεθ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το
όνομά του, Νταμπίκ, από τη συριακή πόλη, όπου το 1516 είχαν νικήσει οι
Οθωμανοί τους Μαμελούκους, ενισχύοντας το τότε οθωμανικό χαλιφάτο. Σε
αυτή την πόλη το αποκαλυπτικό όραμα του περιοδικού των τζιχαντιστών
τοποθετεί και τον Αρμαγεδδώνα, μία από τις μεγαλύτερες μάχες μεταξύ
μουσουλμάνων και δυτικών, στην οποία θα υπερισχύσει το Ισλάμ.
«Χρησιμοποιεί μια ισλαμική αποκαλυπτική παράδοση για να κινητοποιήσει
τους οπαδούς» εξηγεί η Ελα Λίπιν, ειδική για τη Μέση Ανατολή, του
αμερικανικού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Τόσο η οργάνωση όσοι και οι
νέοι προσήλυτοι καταλαβαίνουν αυτή τη γραφή».
Το Ισλαμικό Κράτος δεν είναι η μόνη τζιχαντιστική οργάνωση που
διεκδικεί την επανίδρυση του Χαλιφάτου. Καθώς μάλιστα η οργάνωση
δυναμώνει, αναλυτές προβλέπουν ότι και άλλοι εξτρεμιστές ισλαμιστές θα
εγκαθιδρύσουν τα δικά τους Χαλιφάτα και Εμιράτα και ότι ο μεταξύ τους
ανταγωνισμός θα οδηγήσει, σε βάθος χρόνου, στην εξασθένηση του
τζιχαντιστικού κινήματος. Ηδη στα τέλη Αυγούστου, δύο μήνες μετά την
αυτοανακήρυξη του Αμπου Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι σε χαλίφη, η νιγηριανή
τζιχαντιστική οργάνωση Μπόκο Χαράμ, με ένα 52λεπτο βίντεο, έκανε λόγο
για Ισλαμικό Κράτος στη βορειοανατολική Νιγηρία. Στο μυαλό των
Νιγηριανών, εκτός από τα τεκταινόμενα στο Ιράκ και στη Συρία, ήταν
σίγουρα και η επιθυμία για αναβίωση του Χαλιφάτου του Σοκότο, που είχε
ιδρυθεί το 1800 και ως την κατάκτηση από τους Βρετανούς. Οι θεωρητικοί
του Ισλάμ αναφέρουν ότι μπορεί να υπάρχει μόνο ένα Χαλιφάτο της
παγκόσμιας μουσουλμανικής κοινότητας, της Ούμα. Σε μια στενά γεωπολιτική
ανάγνωση, αυτό προμηνύει ανταγωνισμούς παρόμοιους με εκείνους που
υπήρξαν ιστορικά ανάμεσα στο Χαλιφάτο των Αββασιδών της Βαγδάτης
(749-1258 μ.Χ.), στο Ουμαγιάντ στην Ιβηρική Χερσόνησο (929-1031 μ.Χ.)
και το Χαλιφάτο των Φατιμιδών του Καΐρου (909-1171 μ.Χ.). Πάντως,
ανάλυση της επιθεώρησης Stratfor εκτιμά ότι στο προσεχές μέλλον
τουλάχιστον η δυναμική που δημιουργείται από τις τζιχαντιστικές
οργανώσεις και θρέφει η ιστορική προσδοκία για επιστροφή σε ένα
υπερεθνικό Ισλάμ είναι ικανή να πυροδοτήσει τον εξτρεμισμό για αρκετές
γενιές ακόμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου