ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Γιατί πτώχευσε (για 8η φορά) η Αργεντινή

The Economist

Η Αργεντινή είχε μέχρι προχθες τα μεσάνυχτα  προθεσμία μέσα στην οποία έπρεπε να έχει βρει  με ποιον τρόπο θα αποφύγει μια ακόμη στάση πληρωμών, την όγδοη της ιστορίας της. 

Η περιπέτεια που την έχει οδηγήσει εκεί όπου βρίσκεται σήμερα άρχισε το 2001 και βέβαια με τη στάση πληρωμών που κήρυξε τότε η χώρα. 

Οι περισσότεροι από τους πιστωτές της δέχτηκαν να ανταλλάξουν τα ομόλογά τους με άλλους τίτλους στις δύο αναδιαρθρώσεις που έγιναν το 2005 και το 2010.  

Ορισμένοι πιστωτές, όμως, καθοδηγούμενοι από το ισχυρό hedge fund NML Capital, πήραν άλλο δρόμο. Αγόρασαν μαζικά τα πάμφθηνα ομόλογα της Αργεντινής μετά την πτώχευσή της, με σκοπό να κυνηγήσουν την αποπληρωμή τους στο ακέραιο της ονομαστικής τους αξίας συν τους τόκους με προσφυγές στα δικαστήρια της Νέας Υόρκης, στης οποίας το δίκαιο υπάγονταν τα αρχικά ομόλογα.
Η παρατεταμένη δικαστική διαμάχη που ακολούθησε εξώθησε την Αργεντινή στα όρια μιας ακόμη στάσης πληρωμών. Το 2012 ο Αμερικανός δικαστής Τόμας Γκρίεζα απαγόρευσε στην Αργεντινή να πληρώσει όσους πιστωτές διακρατούσαν πλέον τα νέα ομόλογα αν δεν καταβάλει πρώτα στο NML όσα θέλει. Ο δικαστής επικαλέστηκε πρόβλεψη της συμφωνίας των αρχικών ομολόγων που υπαγορεύει ίση μεταχείριση όλων των ομολογιούχων. 

Τον Ιούνιο το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αρνήθηκε να εξετάσει την έφεση της Αργεντινής, με αποτέλεσμα να παραμένει σε ισχύ η απόφαση του δικαστή Γκρίεζα και η Αργεντινή να μην έχει παρά μόνον τρεις εξίσου προβληματικές επιλογές:  

Είτε να καταβάλει στο NML τα 1,3 δισ. δολάρια συν τους τόκους που του επιδίκασε ο Γκρίεζα 

Είτε να διαπραγματευτεί μια συμβιβαστική λύση με το hedge fund 

Ή να μην πληρώσει ούτε όσους ομολογιούχους της είχαν δεχτεί την ανταλλαγή των ομολόγων τους με άλλα κουρεμένα.
Η χώρα έχασε ήδη την πρώτη προθεσμία, εκείνη της 30ής Ιουνίου, οπότε έληγαν τα νέα ομόλογα. Η περίοδος χάριτος έληξε χθες, 30 Ιουλίου. 

Από την αρχή επικράτησε η εντύπωση ότι επέκειτο κάποιου είδους διευθέτηση, καθώς θα συνέφερε όσους ομολογιούχους είχαν δεχτεί κούρεμα των ομολόγων τους εφόσον θα τους πλήρωνε η Αργεντινή τα ομόλογά τους. Θα συνέφερε επίσης και όσους ομολογιούχους δεν είχαν δεχτεί να ανταλλάξουν τα ομόλογά τους. Και, τέλος, η Αργεντινή θα παρέμενε στην πορεία προς μια αποκατάσταση της εικόνας της στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου. Μέχρι χθες το βράδυ δεν διαφαινόταν προοπτική πραγματικής διαπραγμάτευσης, μολονότι εξαντλούνταν τα χρονικά περιθώρια.
Η πρόεδρος της χώρας Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι δεν θα υποκύψει στους πιστωτές που δεν έχουν δεχτεί κούρεμα των ομολόγων τους, τους οποίους αποκαλεί «αρπακτικά». 

Επιπλέον, έχει επαναλάβει ότι η Αργεντινή δεν μπορεί να υποχωρήσει στις απαιτήσεις τους χωρίς να προκαλέσει κύμα αγωγών από άλλους ομολογιούχους που θα διεκδικήσουν ίση μεταχείριση όπως δικαιούνται βάσει πρόβλεψης της συμφωνίας ανταλλαγής ομολόγων. Η ισχύς της πρόβλεψης αυτής εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου. Μέχρι τότε, όμως, ισχύει ότι η Αργεντινή δεν έχει το δικαίωμα να προσφέρει με τη θέλησή της καλύτερους όρους αποπληρωμής από εκείνους που συμφώνησε κατά τις δύο αναδιαρθρώσεις του χρέους της το 2005 και το 2010 και να μην ισχύσουν οι όροι αυτοί για όλους τους ομολογιούχους.

Ο δικαστής Γκρίεζα ήταν αρνητικός στο αίτημα της Αργεντινής να αναστείλει την απόφασή του μέχρι να εκπνεύσει η πρόβλεψη για την ίση μεταχείριση των ομολογιούχων. Ισως, όμως, είναι πιο ευέλικτος σε ανάλογο αίτημα από το ίδιο το NML.  

Οποιο κι αν είναι το κόστος μιας πτώχευσης για την Αργεντινή, πρέπει σίγουρα να μπορεί να περιοριστεί ο αντίκτυπος μιας πτώχευσης για τον έξω κόσμο. 

Το μέρος του χρέους της, άλλωστε, που υπάγεται σε δίκαιο άλλης χώρας δεν είναι παρά μόνον 29 δισ. δολάρια, πολύ λιγότερα από τα 81 δισ. δολάρια στα οποία έκανε στάση πληρωμών το 2001.