Η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου
«Κοραής» αποτελεί κορυφαίο πνευματικό κέντρο του τόπου, τη δεύτερη
Βιβλιοθήκη ύστερα από εκείνη των Αθηνών και μία από τις πιο αξιόλογες
Βιβλιοθήκες της Ευρώπης.
Τούτο το τέμενος της Ιστορίας, της παράδοσης και του πολιτισμού
-στο πλαίσιο μιας νέας αφήγησης και στροφής του στην κοινωνία και κυρίως
στους νέους- δεν θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητο από τους Encardia, το
μουσικοχορευτικό συγκρότημα που σημαίνει «άγνωστη πέτρα».
Αδράξαμε, λοιπόν, την ευκαιρία -στο πλαίσιο του προγράμματος της
Βιβλιοθήκης μας «Καλοκαίρι 2013, Παράθυρο στην Παιδεία, τον
Πολιτισμό»-και δώσαμε τα χέρια με το «Διονυσίειο» Μουσικό Σχολείο για
τούτη τη συνεργασία.
Καρπό αυτής της συνεύρεσης αποτελεί και η πρωταγωνιστική
συμμετοχή των μαθητών της Α' Λυκείου, που ανοίγουν τη συναυλία
ερμηνεύοντας και συνοδεύοντας κινησιολογικά τα τραγούδια. Τούτα τα
παιδιά, ειρήσθω εν παρόδω, είναι παλιόφιλοι με το συγκρότημα, αφού στο
πλαίσιο ερευνητικής τους εργασίας με θέμα «Παραδοσιακοί χοροί απ' όλο
τον κόσμο» τους έχουν γνωρίσει από κοντά και έχουν μελετήσει το
ιδιαίτερο είδος της μουσικής τους.
Οι Encardia είναι ελληνικό συγκρότημα που ιδρύθηκε το 2004. Το
ρεπερτόριό τους εμπνέεται από τη μουσική παράδοση των ελληνόφωνων
περιοχών της Νότιας Ιταλίας και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου και
αναδεικνύει μέσα από τη μουσική βασικά στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού
και της πλούσιας παράδοσης των ελληνόφωνων περιοχών της Κάτω Ιταλίας,
αυτών που ονομάζαμε Μεγάλη Ελλάδα (Magna Graecia).
Πρόκειται για μια περιοχή όπου κράτος και εξουσία έχουν τα
πολυφωνικά τραγούδια, οι εκστατικοί χοροί και οι μαγικοί θρύλοι. Οπου
ζουν και βασιλεύουν, ακόμη, άνθρωποι καθημερινοί, μα «δίκαρδοι». Η μια
καρδιά τους στην πατρίδα των προγόνων φτερακίζει και η άλλη στη γενέθλια
γη της Σαλεντίνας και της Καλαβρίας ματώνει.
Αυτή τη μουσική παράδοση,
το λαϊκό πολιτισμό των ανθρώπων, που αποζητούσαν λυτρωτικό καταφύγιο στο
τραγούδι -ερωτικό, εργατικό, πολιτικό, κοινωνικό, της βιοπάλης, καθώς
και σε μοιρολόγια και νανουρίσματα ανείπωτα- αναζητούν και ερευνούν οι
Encardia. Και δίδουν ιδιαίτερη έμφαση στις τοπικές διαλέκτους, κυρίως
στα γκρεκάνικα, διάλεκτο ποιητική και τραγουδιστική, που συνδιαλέγεται
με κιθάρες, φυσαρμόνικες, ακορντεόν, κρουστά και χορεύει, λικνίζεται και
κορυβαντιά στους ρυθμούς της «ταραντέλας πίτσικα».
Τα «γκρίκο» ή «γκρεκάνικα» είναι ένα αρχαιοελληνικό γλωσσικό
ιδίωμα με προσμείξεις ιταλικών λέξεων, που μιλιέται στις περιοχές της
Νότιας Ιταλίας μέχρι και σήμερα. Τούτο το γλωσσικό ιδίωμα έχει τις ρίζες
του στην αρχαιότητα, όταν οι μητροπόλεις στην τότε Ελλάδα (Αθήνα,
Σπάρτη, Θήβα κ.λπ.) έχτιζαν τις γνωστές αποικίες στην περιοχή.
Η «ταραντέλα πίτσικα» αποτελεί μια ντόπια παραλλαγή του γνωστού
ιταλικού χορού «ταραντέλα», που στη συγκεκριμένη περιοχή απέκτησε
μαγικοθρησκευτικές, θεραπευτικές διαστάσεις και αποτέλεσε πολιτισμικό
εργαλείο ολκής για τον εξορκισμό των προβλημάτων που γεννούσαν η
φτώχεια, η μιζέρια και η εγκατάλειψη της περιοχής του απομονωμένου
ιταλικού Νότου, μία από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρώπης.
Οι Encardia έχουν πραγματοποιήσει ζωντανές εμφανίσεις στην
Ελλάδα, την Ιταλία, τη νότια Γαλλία και την Κύπρο. Εχουν κυκλοφορήσει
τέσσερις δίσκους με ταραντέλες, ερωτικά τραγούδια και τραγούδια
κοινωνικού περιεχομένου. Εχουν βραβευτεί από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το
2012 για το συνώνυμο ντοκιμαντέρ «Encardia», το οποίο καταυγάζει, μέσα
από τη μουσική, βασικά στοιχεία του πλούσιου λαϊκού πολιτισμού, της
παράδοσης και της Ιστορίας της περιοχής.
Σ ήμερα, που η χρήση της ζώνεκρης γλώσσας στις παραπάνω περιοχές
περιορίζεται στους ηλικιωμένους και τείνει επικίνδυνα να εξαφανιστεί
-μπροστά στις γλίσχρες προσπάθειες διάσωσής της από την πολιτεία-
έρχονται μουσικοί και μουσική να της χαρίσουν φιλί ζωής και ένα στασίδι
στην αιωνιότητα της ιστορίας του λαϊκού μουσικού πολιτισμού. Και οι
Encardia διεκδικούν το δικό τους μερίδιο ευθύνης και προσφοράς σε τούτο
το μαραθώνιο διάσωσης και αθανασίας.
Υ.Γ.: Η συναυλία των «Encardia», σε συνεργασία με το
«Διονυσίειο» Μουσικό Σχολείο Χίου, έλαβε χώρα στο Θέατρο «Μίκης
Θεοδωράκης» στη Χίο, στις 10 Αυγούστου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου