ΤΟΥΡΚΙΑ: H εικόνα του Τύπου των πασάδων

Του ΑΡΗ ΑΜΠΑΤΖΗ

Σχετικά φτηνές εφημερίδες χωρίς προσφορές και άμεση εμπλοκή της κυβέρνησης στα ζητήματα των εφημερίδων είναι, με λίγα λόγια, η εικόνα του τουρκικού Τύπου εδώ και καιρό. 

Οι τιμές των ημερήσιων εφημερίδων στην Τουρκία κυμαίνονται μεταξύ 50 γροσιών και μιας λίρας (21-43 λεπτά). Η «Ζαμάν» και η «Χουριέτ», η πρώτη και η τρίτη εφημερίδα στον κατάλογο με τις περισσότερες πωλήσεις, έχουν τιμή 26 λεπτά (ευρώ), ενώ η «Πόστα» και η «Σαμπάχ» (δεύτερη και τέταρτη αντίστοιχα) 21 λεπτά.

Με βάση τα στοιχεία της προηγούμενης εβδομάδας, συνολικά πωλήθηκαν κατά μέσο όρο την ημέρα 5.040.652 εφημερίδες. Η «Ζαμάν» πούλησε 1.049.776 φύλλα και η «Πόστα» 444.390 φύλλα. Αυτό σημαίνει ποσοστό 6,6% επί πληθυσμού 75 εκατομμυρίων.

Οι σχετικά χαμηλές τιμές των εφημερίδων εξηγούνται πολύ απλά με δύο σημαντικούς οικονομικούς δείκτες: 

Το κατά κεφαλήν εισόδημα σε μονάδες αγοραστικής δύναμης είναι για την Τουρκία 52, ενώ ο δείκτης επιπέδου τιμών (που εκφράζει την αγοραστική δύναμη με βάση την τιμή του συναλλάγματος) είναι 57. (Πρόκειται για τα πιο πρόσφατα στοιχεία που αφορούν το τέλος του έτους 2011.)

Σε ανάπτυξη όμως είναι στην Τουρκία και η πίτα της διαφήμισης, η οποία το έτος 2012 ήταν συνολικού μεγέθους 4,6 δισ. λιρών (περίπου 2 δισ. ευρώ). Από την πίτα αυτή το 56% ανήκει στην τηλεόραση, το 23% στον Τύπο, το 9% στα ηλεκτρονικά μέσα, το 7% στη δημόσια διαφήμιση, το 2% στα ραδιόφωνα και το 1% στους κινηματογράφους.

Ως προς την ανάμιξη της κυβέρνησης στα του Τύπου, αρκεί να αναφερθεί ένα και μόνο χαρακτηριστικό παράδειγμα: 

Οταν τον Απρίλιο του 2011 η οικογένεια του πρώην προέδρου της Μπεσίκτας και νυν προέδρου της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας Τουρκίας, Γιλντιρίμ Ντεμίρορεν, αγόρασε τις εφημερίδες «Μιλιέτ» και «Βατάν», ο Ερντογάν Ντεμίρορεν, πρόεδρος του ομώνυμου ομίλου, ρώτησε τον Τούρκο πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εάν έχει να προτείνει κάποιον για διευθυντή και ο δεύτερος ανέφερε το όνομα ενός δημοσιογράφου από το χώρο που πρόσκειται στο κυβερνών κόμμα.