ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΣΑΡΑΝΤΗ
Κάποτε η λίμνη Ούρμια ήταν μεγαλύτερη στο Ιράν, καλύπτοντας περίπου 5.200 τετραγωνικά χιλιόμετρα με μέγιστο μήκος περίπου 140 χιλιόμετρα και πλάτος 55 χιλιόμετρα. Το βαθύτερο σημείο της ήταν περίπου 16 μέτρα. Στο εσωτερικό της βρίσκονται περισσότερα από εκατό μικρά νησιά, τα οποία αποτελούσαν ενδιάμεσους σταθμούς για διάφορα είδη μεταναστευτικών πουλιών, ανάμεσα στα οποία φλαμίγκο, πελεκάνοι, πλαταλέες (χουλιαρομύτες), θρεσκιόρνιθες, πελαργοί και γλάροι.
Σήμερα η λίμνη έχει συρρικνωθεί κατά 60%, γεγονός που μαρτυρούν οι εκατοντάδες ακινητοποιημένες βάρκες που κάποτε μετέφεραν τους τουρίστες στην περιοχή. Ομως, η υποχώρηση της λίμνης έχει επιπτώσεις σε έναν ευρύτερο κύκλο δραστηριοτήτων στην περιοχή. Από τον Απρίλιο μέχρι σήμερα, οι αρχές έχουν διακόψει τις δραστηριότητες σε τρεις λιμενοβραχίονες, εξαιτίας της έλλειψης νερού στη λίμνη που, πλέον, το βαθύτερο σημείο της είναι μόλις δύο μέτρα. Η υποχώρηση του νερού έχει αποδυναμώσει επίσης τις δραστηριότητες των τουριστικών επιχειρήσεων και των ξενοδοχείων στην περιοχή.
Πέρα από τον τουρισμό, η διαποτισμένη με αλάτι λίμνη απειλεί τη γεωργία στο βορειοδυτικό Ιράν, αφού οι θύελλες κάποιες φορές μεταφέρουν το αλάτι πολύ μακριά. Πολλοί αγρότες ανησυχούν για το μέλλον των εδαφών τους, τα οποία για αιώνες είναι διάσημα για την παραγωγή μήλων, σταφυλιών, καρυδιών, αμυγδάλων, κρεμμυδιών, πατατών, καθώς επίσης και αρωματικών βοτάνων. «Οι αλμυροί άνεμοι δεν έχουν μόνο επιπτώσεις στις περιβάλλουσες περιοχές,, αλλά μπορούν να καταστρέψουν τις καλλιέργειες και σε απομακρυσμένες περιοχές», λέει ο Μασούντ Μοχαμαντιάν, αξιωματούχος σε θέματα γεωργίας στην ανατολική πλευρά της λίμνης, περίπου 600 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πρωτεύουσας Τεχεράνης.
AΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΕΚΑΤ. ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Ο Σάλμαν Ζάκερ, μέλος της επιτροπής του Κοινοβουλίου που δραστηριοποιείται για τη λίμνη προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ότι, «με την τρέχουσα τάση, ο κίνδυνος αλατισμένου τσουνάμι είναι αυξανόμενος». Με την προειδοποίηση ότι η λίμνη θα αποξηρανθεί μέσα σε τρία έως πέντε χρόνια συμφωνεί και ο διευθυντής του τοπικού τμήματος Περιβάλλοντος Χασάν Αμπαζνεχζάντ. Αν συμβεί αυτό, προειδοποιεί ο Ζάκερ, οκτώ έως 10 δισεκατομμύρια τόνοι άλατος θα απειλήσουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. «Η λίμνη έχει στεγνώσει αλλά ούτε η κυβέρνηση ούτε οι τοπικοί αξιωματούχοι δεν έλαβαν κάποιο μέτρο μέχρι σήμερα» λέει ο Μασούντ Πεζεσκιάν, εκπρόσωπος στην πόλη Ταμπρίζ στην ανατολική πλευρά της λίμνης.
Στις επίσημες εκθέσεις εκτιμάται ότι κύρια αιτία για τη συρρίκνωση της λίμνης ήταν μια περίπου δεκαετής ξηρασία και ως δεύτερος παράγοντας η αλόγιστη άρδευση νερού για αγροτικές χρήσεις από τους ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη. Η κατασκευή φραγμάτων κατέχει μερίδιο ευθύνης 5%. Αλλοι διαφωνούν με αυτές τις εκτιμήσεις.
Ο πρώτος συναγερμός για τη συρρίκνωση της λίμνης σήμανε στα τέλη της δεκαετίας του '90 κατά τη διάρκεια μιας έντονης ξηρασίας. Εν τούτοις, η κυβέρνηση συνέχισε την κατασκευή 35 φραγμάτων στους ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη, ενώ 10 ακόμη σχεδιάζονται να κατασκευαστούν μέσα στα επόμενα χρόνια. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε και μια γέφυρα που συνδέει τις πόλεις Ούρμια και Ταμπρίζ, δίχως να πραγματοποιηθεί καμία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, κάτι που οι οικολόγοι θεωρούν ότι επιδείνωσε την υγεία της λίμνης.
ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΕΜΠΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΞΗΡΑΝΘΕΙ
Στις αρχές του 2000, μια πανεπιστημιακή έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η λίμνη θα μπορούσε να έχει το ίδιο μέλλον με τη θάλασσα της Αράλης στο Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν, η οποία συρρικνώνεται σταθερά αφού οι ποταμοί που την τροφοδοτούσαν εκτράπηκαν από τα προγράμματα άρδευσης της Σοβιετικής Ενωσης στη δεκαετία του '60 και σήμερα έχει λιγότερο από ένα δέκατο του αρχικού μεγέθους της. Τον Απρίλιο, η ιρανική κυβέρνηση εξήγγειλε κάποια μέτρα για τη σωτηρία της λίμνης: ένα πρόγραμμα σποράς των σύννεφων για να αυξηθούν οι βροχοπτώσεις στην περιοχή, μια μείωση της κατανάλωσης νερού από τα συστήματα άρδευσης και ενίσχυση της λίμνης από μακρινές πηγές νερού.
Μερικοί επιστήμονες είπαν ότι το πρόγραμμα ελέγχου του καιρού είναι μόνο μια συμβολική πράξη και ότι η καλύτερη παρέμβαση θα ήταν η απελευθέρωση περισσότερου νερού που αυτήν την περίοδο συγκρατείται από τα φράγματα. Το ποσοστό εξάτμισης, λένε, είναι τριπλάσιο του ποσοστού βροχοπτώσεων, γεγονός που καθιστά ζωτικής σημασίας το ρόλο των ποταμών στη στήριξη της λίμνης. Τα τρία πέμπτα της λίμνης έχουν αποξηρανθεί και η συγκέντρωση του αλατιού έχει φθάσει σε περίπου 350 χιλιοστά ανά λίτρο από 80 στη δεκαετία του '70, λέει Ισμαήλ Καχράμ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αζάντ της Τεχεράνης. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση πρέπει να επιτρέψει το 20% του νερού από τα φράγματα να φθάσει στη λίμνη.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου