Η βασανιστική αναμονή μιας χρεοκοπίας

Του ΘΑΝΟΥ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

Ομότιμου καθηγητή ΑΠΘ

Είναι θέμα χρόνου· και αποτελεί κοινό μυστικό, κοινή γνώση και κοινή πεποίθηση, όχι μόνο μεταξύ κακόβουλων ξένων, Γερμανών ιδίως, όχι μόνο μεταξύ των κερδοσκόπων, που ποντάρουν πως η Ελλάδα -μοιραία και άβουλη- οδηγείται -εάν δεν έχει ήδη φθάσει- σε de facto χρεοκοπία, αλλά και άλλων, έως και των Τούρκων, που τονίζουν υπερήφανοι με καταφανέστατο πλέγμα ανωτερότητας ότι δεν θέλουν πλέον μία θέση στην Ε.Ε., αφού ο Ερντογάν έχει άλλα μεγαλεπήβολα σχέδια, που καταστρώνει μεθοδικά με τον «οραματιστή» Αχμέτ Νταβούτογλου.

Περιμένοντας τον... Γκοντό λοιπόν -κοντός ψαλμός αλληλούια- εμείς οι Ελληνες πρέπει εκ των πραγμάτων να σκεπτόμαστε οτιδήποτε διασκεδαστικό και προπάντων αντικαταθλιπτικό. Δυστυχώς, κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση καταλήγει στο ιλαροτραγικό και στον κλαυσίγελο. Γελάνε οι άλλοι με εμάς, αλλά γελάμε κι εμείς για τον ίδιο λόγο, οπότε εξ αναποδράστου ανάγκης και αυτογνωσίας καταλήγουμε στο κλάμα. 

Ουσιαστικά οι Βορειοευρωπαίοι, παρά τις περί αλληλεγγύης μεγαλοστομίες τους, ελάχιστα κόπτονται για τις θυσίες που υφίσταται ο ελληνικός λαός (ίσως μάλιστα λένε: «Ας υποφέρουνε λίγο οι κατά τεκμήριο καλοπερασάκηδες, τεμπέληδες Ελληνες, όπως τους αξίζει», διότι αυτά τους έχει διδάξει πρωτίστως το πολύ μεγάλης κυκλοφορίας ταμπλόιντ «Bild»).

Και λίγο τους νοιάζει τι μας περιμένει, αφού ό,τι τους καίει, είναι πώς η επικείμενη χρεοκοπία μας θα έχει τις ελάχιστες δυνατές δυσμενείς επιπτώσεις στη δική τους οικονομία, καθώς και το λιγότερο ρίσκο για το ευαίσθητο ευρώ, που, ως νόμισμα, παραμένει θέμα γοήτρου μιας παγκόσμιας υπερδύναμης, της οποίας, ωστόσο, η ισχύς έχει τεθεί εν αμφιβόλω από το 2008 από φταίξιμο δικό της, κυρίως. Ειρωνικά, το υποτιθέμενο αντίπαλο δέος (ΗΠΑ) ουδόλως επιθυμεί μια ενδεχόμενη κατάρρευση της Ε.Ε. και του νομίσματός της, αφού θα συνεπιφέρει άνοδο της τιμής του δολαρίου, προκαλώντας οξύτατο πρόβλημα στις εξαγωγές του, εξ ου και οι νέες εκκλήσεις του προέδρου Ομπάμα προς την Ανγκελα Μέρκελ, οιονεί αυτοκράτειρα μιας υπερδύναμης, που εμφανίζει σημάδια προϊούσας γήρανσης πριν καν αρχίσει να ωριμάζει.

Επί του παρόντος, όμως, χαράς ευαγγέλια για κυβέρνηση, Μέρκελ κ.ά., αφού υπερψηφίστηκαν το Μεσοπρόθεσμο και ο εφαρμοστικός, όπως άρμοζε, με νικητή -που όντως κλέβει την παράσταση- τον υπουργό των Οικονομικών, ο οποίος για ακόμη μια φορά επιβεβαιώνει τη ρήση-κλισέ (αληθέστατη, όπως όλα τα κλισέ): «Δεν έχει σημασία τι θα πεις, αλλά πώς θα το πεις» και στο «πώς» ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου «πήρε δέκα». Είναι, όμως, πολύ ευφυής, για να μην ξέρει σε τι επικίνδυνες ατραπούς θα μας οδηγήσει η δανειακή σύμβαση, που μας επέβαλαν, κυριολεκτικά με το μαχαίρι στο λαιμό, οι εταίροι μας, απαιτώντας μάλιστα «ομοφωνία» και επιπλήττοντας αυστηρότατα τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Εν μέρει είχαν δίκιο, γιατί, πώς είναι δυνατόν δύο κόμματα ιδίας νεοφιλελεύθερης υφής να «διαφωνούν»;

Είναι λυπηρό να ανήκεις σε μια χώρα, της οποίας οι κυβερνήσεις από το 1832 έως το 2011 δανείζονται συνεχώς και αδιαλείπτως. Είναι, όμως, εξίσου λυπηρό οι πολίτες αυτής της χώρας να είναι τόσο ανεπίδεκτοι στοιχειώδους μάθησης καταβολής των οφειλομένων από αυτούς φόρων. Η ονοματική φράση «οφειλόμενοι φόροι» προκαλεί έντονη δυσανεξία, που γίνεται ακόμα και απεχθέστατη στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα.

Σε λίγο θα διαπράξουμε την υστάτη ανοησία προ της πτώχευσης, με το δεύτερο πακέτο διάσωσης («νέα δανειακή σύμβαση»), οπότε θα ξεχειλίσει το ποτήρι του χρέους. Θα «ρυθμίσουμε» τα χρέη, επισωρεύοντας άλλα χρέη (συν τους τόκους!). 

Από ποια θύρα θα εισέλθει η πολυπόθητη ανάπτυξη, όταν είμαστε ερμητικά κλεισμένοι και «προστατευμένοι» από το τσομπανόσκυλο μιας ανελέητης λιτότητας; Η αγαπημένη λέξη του κ. Βενιζέλου, περιγραφική του δημοσιονομικού χάους, είναι «περιδίνηση». Οτι ο ελληνικός λαός θα είναι ξαπλωμένος φαρδύς-πλατύς στο τέλος της περιδίνησης είναι βέβαιο. Το ζητούμενο είναι, αν ποτέ κατορθώσει να ξανασταθεί όρθιος.