Μην πυροβολείτε τους οίκους αξιολόγησης

Του Γιώργου Ι. Μαύρου

Ξαφνικά, η Ευρώπη -και μαζί της η Ελλάδα- ανακάλυψε έναν καινούριο εχθρό. Ο λόγος για τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, οι οποίοι βαθμολογούν τη φερεγγυότητα των οφειλετών κι επομένως με τις κρίσεις τους επηρεάζουν ευθέως τα επιτόκια δανεισμού στις αγορές.

Η πολιτική ελίτ της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζεται «εξοργισμένη» για την υποβάθμιση των πορτογαλικών ομολόγων -όπως τα ελληνικά- σε επίπεδο «σκουπιδιών» από τον οίκο Moody's, και την προειδοποίηση του οίκου Standard & Poor's ότι η μετακύλιση του ελληνικού χρέους, όπως προτείνεται από τη Γαλλία, συνιστά χρεοκοπία.

Ασφαλώς και οι «οίκοι» αυτοί δεν αποτελούν ανεξάρτητα κι ακριβοδίκαια ιδρύματα αξιολόγησης, αλλά κομμάτι μιας «μαφίας» που εξυπηρετεί πρώτιστα τα κερδοσκοπικά συμφέροντα του αμερικανικού κεφαλαίου, όπως τόνισε ένας από τους διασημότερους «γκουρού» των διεθνών αγορών, ο Μαρκ Φάμπερ.

Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα κατά τη μεγάλη πιστωτική κρίση του 2008, η οποία προκλήθηκε όταν αποκαλύφθηκε πως τίτλοι στους οποίους οι οίκοι αυτοί είχαν δώσει τη βέλτιστη δυνατή αξιολόγηση, ήταν στην πραγματικότητα «σκουπίδια», τα περίφημα «τοξικά ομόλογα».

Εν έτει 2011, κατηγορούνται για το ανάποδο: ότι χαρακτηρίζουν «σκουπίδια» τίτλους κρατών, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, που ενόσω δεν αποτελούν «διαμάντια», εν τούτοις αξίζουν καλύτερης αξιολόγησης.

Αυτή όμως είναι μια υποκριτική κατηγορία. Η Ελλάδα είναι όντως μια χώρα στα πρόθυρα της πτώχευσης και η αξιολόγηση των ομολόγων της θα μπορούσε μόνο «χαριστικά» να είναι καλύτερη. Και η λύση της μετακύλισης του χρέους της συνιστά, όντως χρεοκοπία.

Αντί, όμως, να κατηγορεί τους «οίκους» γι' αυτό, συντασσόμενη με τους Ευρωπαίους εταίρους της, η Αθήνα θα έπρεπε να τους ευχαριστεί. Και τούτο, διότι με τη στάση τους «ξεμπρόστιασαν» την υποκρισία Παρισιού και Βερολίνου και διαμόρφωσαν τις συνθήκες για μια ουσιαστική λύση στο ελληνικό πρόβλημα.

Η Γερμανία και -κυρίως- η Γαλλία είναι «πυρ και μανία» με τους οίκους κυρίως διότι δυναμίτισαν το σχέδιο μετακύλισης του ελληνικού χρέους, το οποίο πανθομολογούμενα είναι έτσι διαμορφωμένο όχι για να σωθεί η Ελλάδα, αλλά να μη χάσουν χρήματα οι τράπεζες των δυο χωρών. Αφ' ης στιγμής όμως έγινε αποδεκτό ότι ακόμα και με τη μετακύλιση η Ελλάδα δεν αποφεύγει τη «ρετσινιά» της χρεοκοπίας, άνοιξε ο δρόμος για λύσεις που προηγουμένως απορρίπτονταν μετά βδελυγμίας και οι οποίες θα προσφέρουν πραγματική ανακούφιση σε αυτό που χρειάζεται η χώρα πάνω από όλα: μείωση στο χρέος της.

Χάρη στους οίκους αξιολόγησης, οι Ευρωπαίοι -και κυρίως οι Γερμανοί- αντιλαμβάνονται ότι η όποια λύση για την Ελλάδα περνά αναγκαστικά μέσα από κάποιας μορφής χρεοκοπία. Γι' αυτό και πλέον μιλούν ανοικτά πλέον όχι για μετακύλιση χρέους αλλά για ανταλλαγή και επαναγορά ομολόγων (υπάρχει πρόταση ακόμα και για μείωση του ελληνικού χρέους έως και κατά 20% επί του ΑΕΠ!). Αν, μάλιστα, οι οίκοι κλείσουν ακόμα περισσότερο την πόρτα της ιδιωτικής συμμετοχής στη λύση για την Ελλάδα, τότε η τελική επιλογή της ευρωπαϊκής ελίτ ίσως αποδειχθεί ακόμα πιο πολιτική, π.χ. μέσω της έκδοσης ευρω-ομολόγου ή ακόμα και μιας ελεγχόμενης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, όπως προτείνει ο οικονομολόγος Ν. Ρουμπίνι, όχι με νέο δανεισμό της Αθήνας, αλλά με απευθείας αποπληρωμή μέρους αυτού από τη Γερμανία.