Κουτσά στραβά

Του Παύλου Ηλ. Αγιαννίδη

«Η διαφθορά και η υποκρισία δεν θα έπρεπε να είναι προϊόντα της δηµοκρατίας, όπως συµβαίνει, αναπόφευκτα, σήµερα», έλεγε ο Μαχάτµα Γκάντι για τη διαφθορά, λέξη-καραµέλα στην Ελλάδα του Μνηµονίου, του χρέους και των εκπτώσεων. Η οποία, κατά τον Πίτερ Ουστίνοφ, «είναι ο τρόπος µε τον οποίο η φύση αποκαθιστά την πίστη µας στη δηµοκρατία».

Ο ι ιστορίες διαφθοράς, τελικά, µας δείχνουν πόσο παρεκκλίνουµε από το ιδεατό και το ιδεώδες, αλλά και πόσο η ανθρώπινη φύση δεν αντέχει την ελευθερία της να επιλέγει ανάµεσα στο Καλό και το Κακό της νιτσεϊκής ηθικής και προδίδει τις αρχές του ιδεατού που η ίδια θέσπισε. 

Να είναι η εξουσία που διαφθείρει; 

«Οχι, η εξουσία δεν διαφθείρει τον άνθρωπο. Απλώς ο ανόητος άνθρωπος, όταν βρεθεί σε θέση ισχύος, διαφθείρει την εξουσία», εξηγεί την ανθρώπινη φύση ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σο.

«Νύχτα τα έφαγαν τα λεφτά», έλεγε άλλοτε πολιτευτής της εποχής του Εµφυλίου για την κατάληξη του σχεδίου αµερικανικής – οικονοµικής – βοήθειας, στην περίφηµη εκποµπή «60 minutes» του δικτύου CBS για την υπόθεση της δολοφονίας του αµερικανού δηµοσιογράφου Τζορτζ Πολκ στη Θεσσαλονίκη (εκποµπή την οποία είχε την τύχη να συνδράµει δηµοσιογραφικά ο γράφων και να είναι παρών στην παραπάνω ατάκα). Για τον ισχυρισµό αυτόν είχε βρει στοιχεία ο Πολκ και κατέληξε να επιπλέει πισθάγκωνα δεµένος στον Θερµαϊκό...  (...)

Να µας κυνηγά η κατάρα της εθνικής – οικονοµικής και όχι µόνο – προδοσίας; Πάντως η διάσηµη βελγική σειρά κόµικς µε ήρωες τον Φράνσις Μπλέικ και τον Φίλιπ Μόρτιµερ, που µεταφέρει τη δράση της στην Ελλάδα για να λύσει µια αρχαία κατάρα, να κυνηγήσει κακούς και να απολαύσει τις οµορφιές της χώρας, µιλάει για την «Κατάρα των τριάντα αργυρίων»(...)

«Η πλέον σίγουρη µέθοδος διαφθοράς και εκµαυλισµού είναι να καθοδηγείς τους νέους να σέβονται εκείνους που σκέφτονται κατά τον ίδιο τρόπο, παρά εκείνους που σκέφτονται διαφορετικά», έγραφε ο Φρίντριχ Νίτσε. Οµως όταν και οι νέοι, τα παιδιά φτάνουν να αποκάµουν από την κρίση µε τι να... διαφθείρεις την κούρασή τους; (...)

Θέλει τόλµη και αρετή (και) η ελευθερία. Και είναι εκείνη τελικά που ευθύνεται για τη διαφθορά και οδηγεί, αναπόφευκτα (κατά τον Γκάντι), σ' αυτήν;  

Είναι προσωπική ή συλλογική η ευθύνη; «Μαζί τα φάγαµε» ή µαζί τα αποσιωπήσαµε; 

 Ο Ονορέ Ντε Μπαλζάκ ήταν πεπεισµένος για τη συλλογική υπαιτιότητα: «Η ελευθερία που δίνεται σε έναν διεφθαρµένο λαό είναι σαν την παρθένα που παραδίδεται στους ακόλαστους»...