Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ
Αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, προέδρου ΕΟΦ
Ο συνολικός πληθυσμός της Γης ήταν 2,8 δισ. το 1955, ξεπέρασε τα 6 δισ. το 2000, πλησίασε τα 7 δισ. το 2010 και αναμένεται να φτάσει τα 8 δισ. το 2025 και τα 9 δισ. το 2040.
Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού συνεχίζεται ανησυχητικά έστω και με πιο αργούς ρυθμούς. Κατά τη δεκαετία 2000-2010 ο πληθυσμός της Γης αυξανόταν κατά περίπου 80 εκατ. κάθε χρόνο, αλλά εκτιμάται ότι η αύξηση αυτή θα περιοριστεί σταδιακά στα 40 εκατ. έως το 2050.
Η μείωση του ρυθμού αύξησης οφείλεται κυρίως στη μείωση των δεικτών αναπαραγωγικότητας. Ο μέσος όρος των παιδιών ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας ήταν 5 το 1955, μειώθηκε σε 2,9 το 1995, 2,5 το 2008 και αναμένεται να φτάσει στο 2,3 το 2025.
Το 80% της πληθυσμιακής αύξησης αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες, χωρίς αυτή να συνοδεύεται από ανάλογη αύξηση του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) και της παραγωγής τροφίμων. Η δημογραφική αυτή έκρηξη των αναπτυσσόμενων χωρών, λόγω της σταθερής μείωσης της θνησιμότητας μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελεί σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει την παγκόσμια υγεία.
Εκτός όμως από τα προβλήματα που προκαλεί η αύξηση του πληθυσμού, η ανθρωπότητα έχει να αντιμετωπίσει και τις επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού. Στα επόμενα 40 χρόνια τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών θα τριπλασιαστούν, αυξανόμενοι από 672 εκατ. το 2005 σε σχεδόν 1,9 δισ. το 2050. Το 2010 το 60% των ηλικιωμένων ζούσε στις αναπτυγμένες χώρες, ποσοστό που θα ξεπεράσει το 80% το 2050, οπότε και θα αναλογούν δύο ηλικιωμένοι για κάθε παιδί.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες, το αντίστοιχο ποσοστό στην ίδια ηλικιακή ομάδα αναμένεται να αυξηθεί από 10% το 2005 στο 20% το 2050. Κύρια χαρακτηριστικά των χωρών αυτών είναι το χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, η χαμηλή συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ και το υψηλό ποσοστό αναλφαβητισμού. Με το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού να ζει σε συνθήκες φτώχειας, το επίπεδο της υγείας του είναι αντίστοιχα χαμηλό. Μικρό προσδόκιμο επιβίωσης, υψηλή βρεφική και παιδική θνησιμότητα, υποθρεψία, έλλειψη εμβολιασμών και υψηλή αναπαραγωγικότητα χαρακτηρίζουν τη ζωή και την υγεία του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού των αναπτυσσόμενων χωρών.
Πιο έντονο θα είναι το πρόβλημα με τους πιο ηλικιωμένους που έχουν και μεγαλύτερες ανάγκες φροντίδας και περίθαλψης. Ο αριθμός των ατόμων άνω των 80 ετών αναμένεται να αυξηθεί από 86 εκατ. το 2005 σε 394 εκατ. το 2050, οι περισσότεροι από τους οποίους θα κατοικούν στις ανεπτυγμένες χώρες.
Σχεδόν σε όλες τις χώρες οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες, ιδιαίτερα στα ηλικιωμένα άτομα. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι περισσότεροι άνδρες πεθαίνουν σε μικρότερες ηλικίες λόγω τροχαίων δυστυχημάτων, καθώς και στο ότι ο γυναικείος οργανισμός φαίνεται να παρουσιάζει πιο δυνατή κράση στις μεγάλες ηλικίες πιθανόν λόγω μειωμένης έκθεσης σε ορισμένους παράγοντες κινδύνου, όπως είναι το κάπνισμα και το στρες.
Ιστοσελίδα Υγείας - Πρόληψης: www.neahygeia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου