"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


WIKILEAKS: "Οπαδοί" (και παραγωγοί) πυροµαχικών διασποράς Ελλάδα και Τουρκία

Του ΧΑΡΗ ΚΑΡΑΝΙΚΑ


Απόλυτη ταύτιση µε τις θέσεις και τέλειο συντονισµό µε τις ενέργειες των ΗΠΑ για τη µη κατάργηση των όπλων διασποράς, που θεωρούνται «Νο1 φονιάς αµάχων», επέδειξε η ελληνική κυβέρνηση κατά την περίοδο των κρίσιµων διαπραγµατεύσεων της Σύµβασης του Οσλο την περίοδο 2007-2008.  

Στα τηλεγραφήµατα της αµερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα που έχουν διαρρεύσει στο Wikileaks, γίνεται ξεκάθαρο πως τουλάχιστον ενάµιση χρόνο πριν από την υπογραφή τής εν λόγω σύµβασης από τις χώρες που υποστηρίζουν την απαγόρευση της παραγωγής, µεταφοράς και αποθήκευσης των πυροµαχικών διασποράς, οι Ελληνες διαβεβαίωναν τους Αµερικανούς ότι τάσσονται µε το µέρος τους.  

Σηµειώνεται ότι όπως οι ΗΠΑ έτσι και η χώρα µας περιλαµβάνεται στο γκρουπ των δεκαεπτά κρατών παγκοσµίως που παράγουν όπλα διασποράς και πως 108 χώρες διεθνώς εκ των οποίων οι 33 ευρωπαϊκές συµµετέχουν στη σύµβαση για την κατάργησή τους είτε ως συµβαλλόµενα µέρη είτε ως υπογράφοντες. Ανάµεσά τους περιλαµβάνονται: Γερµανία, Γαλλία, Ηνωµένο Βασίλειο, Κύπρος, Ιαπωνία και πολλές ακόµα. Οχι όµως η Ελλάδα. 

Από τον Μάρτιο του 2007, όταν υπουργός Εξωτερικών ήταν η Ντόρα Μπακογιάννη και υπουργός Αµυνας ο Ευάγγελος Μεϊµαράκης, έλληνας διπλωµατικός υπάλληλος διεµήνυε στους Αµερικανούς ότι η χώρα µας συµφωνούσε µε την αµερικανική θέση για τα όπλα διασποράς, σύµφωνα µε το εµπιστευτικό τηλεγράφηµα 07Athens441. Εξέφραζε δε την «έκπληξη και απογοήτευσή του» που συγκεκριµένες χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιαπωνία και το Ηνωµένο Βασίλειο, ενώ είχαν δηλώσει αρχικά την αντίθεσή τους να εξεταστεί το θέµα σε διαφορετικό πλαίσιο από αυτό της Σύµβασης για Ορισµένα Συµβατικά Οπλα (CCW) – θέση την οποία υποστηρίζουν οι ΗΠΑ και η Ελλάδα ακόµα και σήµερα – τελικά υπέγραψαν τα συµπεράσµατα µίας πρώτης διάσκεψης για τα όπλα διασποράς που έλαβε χώρα τον Φεβρουάριο του 2007 στο Οσλο.

Σχεδόν τρεις µήνες αργότερα,στα τέλη Μαΐου,άλλο τηλεγράφηµα (07Athens1076) εµφανίζει τον ίδιο διπλωµατικό υπάλληλο να αναφέρει ότι οι θέσεις του ελληνικού υπουργείου Αµυνας είναι «όσο πιο κοντά γίνεται στις (θέσεις των) ΗΠΑ». Ακόµα επεσήµανε ότι η Ελλάδα προσκλήθηκε στη σύσκεψη για τα όπλα διασποράς στη Λίµα, επειδή οι διοργανωτές ήθελαν να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερους συµµετέχοντες και όχι λόγω των θέσεων της χώρας µας, οι οποίες ξεκαθάρισε ότι βρίσκονται σε αντίθεση µε αυτές της Νορβηγίας (που ξεκίνησε τη διαδικασία για την κατάργηση των όπλων διασποράς).

ΔΈΣΜΈΥΜΈΝΟΙ. Η επόµενη συνάντηση του διπλωµάτη µε τους Αµερικανούς για τα όπλα διασποράς ήταν τον Δεκέµβριο του 2007, λίγες ηµέρες µετά τη σύσκεψη της Βιέννης στο πλαίσιο της Διαδικασίας του Οσλο. Εκεί, όπως αναφέρεται στο εµπιστευτικό τηλεγράφηµα 07Athens2347, η χώρα µας ανακοίνωσε ότι δεν θα συµµετέχει σε άλλα µίτινγκ και ότι είναι «πλήρως δεσµευµένη» στις διαπραγµατεύσεις για τα πυροµαχικά διασποράς υπό τη Σύµβαση για Ορισµένα Συµβατικά Οπλα. «Η Ελλάδα επιπροσθέτως µοιράζεται την ανησυχία των ΗΠΑ, ότι υπάρχουν διατάξεις που εξετάζονται στο πλαίσιο της Διαδικασίας του Οσλο οι οποίες θα µπορούσαν να έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στη στρατιωτική συνεργασία µεταξύ των κρατών που υιοθετούν τέτοιους όρους για τα πυροµαχικά διασποράς και αυτών που δεν υιοθετούν», αναφέρεται. Επιπλέον στο διπλωµατικό έγγραφο ο έλληνας διπλωµάτης φέρεται να λέει στους Αµερικανούς «εµείς είµαστε µαζί σας» και να ζητά από στελέχη της αµερικανικής πρεσβείας να κρατούν ενήµερους τους έλληνες αξιωµατούχους – ιδίως τον έλληνα πρεβευτή στη Γενεύη – για τις ανησυχίες και τις ενέργειες των ΗΠΑ στο συγκεκριµένο θέµα.

Την ίδια περίοδο, στις αρχές Δεκεµβρίου 2007, ο πορτογάλος πρεσβευτής Κάρλος Φρότα, εµφανίζεται σε εµπιστευτικό τηλεγράφηµα της αµερικανικής πρεσβείας στις Βρυξέλλες (07Brussels3516) να δηλώνει ότι «η Ευρωπαϊκή Ενωση θέλει σύµβαση για τα όπλα διασποράς το συντοµότερο δυνατόν». Αυτή η δήλωση έγινε στα πλαίσια των διαβουλεύσεων Ε.Ε. - ΗΠΑ για τον αφοπλισµό και τη µη διάδοση πυρηνικών, όπου ο κ. Φρότα καλωσόρισε τη σύµφωνη γνώµη των Αµερικανών για διαπραγµατεύσεις στα πυροµαχικά διασποράς υπό το πρίσµα της Σύµβασης για Ορισµένα Συµβατικά Οπλα, αλλά ξεκαθάρισε ότι η Ε.Ε. «θα προτιµούσε µία πιο φιλόδοξη εντολή». 

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ κ. ΜΑΚΝΊΡΝΙ εξέφρασε τις ανησυχίες της χώρας σχετικά µε την «υπονόµευση της στρατιωτικής διαλειτουργικότητας µέσω της καθολικής απαγόρευσης των όπλων διασποράς». 

Ολοι πλέον γνώριζαν ότι οι διαπραγµατεύσεις είχαν µπει στην τελική ευθεία όσον αφορά τη µάχη για την απαγόρευση των πυροµαχικών που για περισσότερο από 40 χρόνια σκοτώνουν και τραυµατίζουν αθώους πολίτες σε τουλάχιστον 20 χώρες, σύµφωνα µε στοιχεία µη κυβερνητικών οργανώσεων. 

Οπως επισηµαίνει η Διεθνής Αµνηστία, οι βόµβες διασποράς έχουν προκαλέσει τον θάνατο των περισσότερων αµάχων στο Ιράκ το 2003 και το Κοσσυφοπέδιο το 1999 από οποιοδήποτε άλλο οπλικό σύστηµα. «Η µαζική χρήση αυτών των όπλων από το Ισραήλ στον Λίβανο τον Αύγουστο του 2006 στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 200 αµάχους στη διάρκεια του έτους µετά την κατάπαυση του πυρός», υποστηρίζει η Διεθνής Αµνηστία.

ΑΠΟ ΤΟ 2004. Ηταν Σεπτέµβριος του 2004 όταν οι ΗΠΑ άρχισαν να δείχνουν ανοιχτά ποιες ήταν οι προθέσεις τους για το φλέγον ζήτηµα των βοµβών διασποράς: «Σε κάθε περίπτωση οι Ηνωµένες Πολιτείες δεν θα µπορούσαν να υποστηρίξουν ένα µορατόριουµ ή απαγόρευση στη χρήση των πυροµαχικών διασποράς, όπως υποστηρίζουν µερικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Τέτοιου είδους πυροµαχικά έχουν έναν θεµιτό ρόλο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις και δεν προκαλούν απαραίτητα µεγαλύτερα ανθρωπιστικά προβλήµατα απ’ ό,τι άλλα πυροµαχικά», αναφέρεται στο τηλεγράφηµα µε κωδικό 04Brussels4161.

Τον Μάρτιο του 2008 στο απόρρητο τηλεγράφηµα µε κωδικό 08Athens320, µε θέµα την παράδοση διαβήµατος για τις ανησυχίες των ΗΠΑ όσον αφορά την κατάργηση των όπλων διασποράς, φαίνεται ξεκάθαρα ότι η χώρα µας επέδειξε την πρέπουσα αλληλεγγύη στις αµερικανικές θέσεις. Σύµφωνα µε το εµπιστευτικό τηλεγράφηµα 08Ankara265 οι Αµερικανοί είχαν παραδώσει διάβηµα και στην Τουρκία, τον Φεβρουάριο. Κατά τη συνάντησή τους µε τον τούρκο διπλωµάτη έγινε σαφές ότι η γείτονάς µας στηρίζει τις ΗΠΑ στο συγκεκριµένο θέµα.

Αναφέρθηκε δε το εξής: «Αν και ισχύει “de facto moratorium” στη χρήση των πυροµαχικών διασποράς από τις τουρκικές ένοπλες δυνάµεις, το στρατιωτικό δόγµα της Τουρκίας συνεχίζει να επικαλείται τη χρήση πυροµαχικών διασποράς σε περίπτωση “ολοκληρωτικού πολέµου”».

Με διαφορά µόνο µίας ηµέρας εµπιστευτικά τηλεγραφήµατα από τις αµερικανικές πρεσβείες σε Αθήνα και Αγκυρα (08Athens647 και 08Ankara907 αντίστοιχα) ενηµερώνουν τον Μάιο το Στέιτ Ντιπάρτµεντ ότι Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται στο πλευρό των ΗΠΑ ενόψει της Σύσκεψης του Δουβλίνου στα πλαίσια τηςΔιαδικασίας του Οσλο. Στο τηλεγράφηµα από την Αθήνα περιγράφεται ότι έλληνας αξιωµατούχος εξέφρασε την εκτίµησή του σχετικά µε «την αναγνώριση της Ουάσιγκτον για την τοποθέτηση της Ελλάδας να απέχει από τη Διαδικασία του Οσλο βασιζόµενη σε ανησυχίες που απορρέουν από τα όπλα διασποράς».

Η επόµενη σύσκεψη µετά το Δουβλίνο ορίστηκε για τις 3 Δεκεµβρίου στο Οσλο, όπου θα έµπαιναν και οι υπογραφές των χωρών µελών της σύµβασης για τα όπλα διασποράς, ενώ από τον Ιούλιο η Ισπανία είχε θεσπίσει ειδική διάταξη για την απαγόρευση της µεταφοράς τους και την καταστροφή των αποθεµάτων. Δύο µήνες µετά οι Ρώσοι κατηγόρησαν τους Γεωργιανούς ότι «χρησιµοποίησαν συστήµατα πολλαπλής εκτόξευσης πυραύλων µε πυροµαχικά διασποράς κατά αµάχων», (08USOSCE221).

Στις 28 Νοεµβρίου 2008, πέντε ηµέρες πριν από την έναρξη των εργασιών στο Οσλο, Ελλάδα και Τουρκία επιβεβαίωσαν στις ΗΠΑ ότι δεν πρόκειται να υπογράψουν τη Σύµβαση (08Athens1606 και 08Ankara2064).

Στο τηλεγράφηµα της πρεσβείας στην Αθήνα, διπλωµατικός υπάλληλος φέρεται να δηλώνει ότι η Ελλάδα δεν είχε την πρόθεση να κάνει οποιαδήποτε δήλωση κατά την εναρκτήρια εκδήλωση της Σύµβασης και ότι δεν συντόνιζε κάποιες ενέργειες µε άλλες χώρες που δεν θα υπογράψουν.

Σε δύο χρόνια έριξαν 248.056 βοµβίδια
ΑΝΑΛΥΣΗ του Παρατηρητηρίου ΑνθρωπίνωνΔικαιωµάτων (Human Rights Watch) εκτιµά ότι ανάµεσα στο 2001 και το 2002 στο Αφγανιστάν ρίχτηκαν 1.228 βόµβες διασποράς που διασκόρπισαν στη χώρα 248.056 βοµβίδια. Οπως έχει διαπιστωθεί, τα πυροµαχικά αυτά προσελκύουν σε θανατηφόρο παιχνίδι τα µικράπαιδιά που επιχειρούν να τα πιάσουν µε τα χέρια τους. Μάλιστα, µελέτη που δηµοσιεύθηκε το 2006 αναφέρει ότι το 98% των θυµάτων βοµβιδίων που δεν εξερράγησαν όταν έγινε η ρίψη της βόµβας διασποράς είναι άµαχοι, εκ των οποίων σχεδόν το ένα τρίτο παιδιά.

Αν και η αφγανική κυβέρνηση δήλωνε ότι δενπρόκειται να υπογράψει τη Σύµβαση του Οσλο (08Kabul346),ο Καρζάι τελευταία στιγµή άλλαξε γνώµη και τελικά το Αφγανιστάν είναι συµβαλλόµενο µέρος. Στο εµπιστευτικό τηλεγράφηµα 08STATE134777 επισηµαίνεται ότι «η αµερικανική κυβέρνηση πιστεύει πως το άρθρο 21 της Σύµβασης παρέχειτην ευελιξία στους υπογράφοντες να συνεχίσουν να συνεργάζονται και να διεξάγουν επιχειρήσεις µε δυνάµεις των ΗΠΑ, και µε τη σειρά τους οι δυνάµεις των ΗΠΑ να αποθηκεύουν, να µεταφέρουν και να χρησιµοποιούν πυροµαχικά διασποράς στην επικράτεια της χώρας -µέλους (σ.σ. της Σύµβασης)». Στο ίδιο τηλεγράφηµα τοΣτέιτ Ντιπάρτµεντ ζητά από την αµερικανική πρεσβεία να προσεγγίσει «τους κατάλληλους συνοµιλητές στα υπουργεία Εξωτερικών και Αµυνας του Αφγανιστάν ώστε να παροτρύνουν την Καµπούλ να ερµηνεύσει το άρθρο 21 µε παρόµιο τρόπο, ελαχιστοποιώντας όποια πιθανή επίπτωση έχει η υπογραφή της Σύµβασης από το Αφγανιστάν στις επιχειρήσεις των ΗΠΑ και τις στρατιωτικές συνεργασίες».

Μαζική παραγωγή από Ελλάδα και Τουρκία 
 ΑΝ ΨΑΞΕΙ ΚΑΝΕΙΣ στις ηλεκτρονικές σελίδες της εταιρείας ΕλληνικάΑµυντικάΣυστήµατα για «όπλα διασποράς» µέσα από το πεδίοαναζήτησηςστη διεύθυνση www.eas.gr, δεν θα έχει κανένα απολύτως αποτέλεσµα. Ωστόσο, δύο από τα προϊόντα της εν λόγω εταιρείας, η οποία προέκυψε απότη συγχώνευση της ΠΥΡΚΑΛ και της Ελληνικής Βιοµηχανίας Οπλων, χαρακτηρίζονται από µη κυβερνητικές οργανώσεις ως «πυροµαχικά διασποράς» και διαφηµίζονται στον online κατάλογο της ΕΑΣ.

Πρόκειται για τα πυροµαχικά GRM20 107 χιλιοστών και GRM49 155 χιλιοστών, εκ των οποίων το πρώτο περιέχει 20 βοµβίδες και το δεύτερο 49. 

Αντίστοιχα η Τουρκία, σύµφωνα µε έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων σχετικά µε την πολιτική και την πρακτική των κρατών για τα όπλα διασποράς, παράγει επίσης δύο είδη τέτοιων πυροµαχικών: βλήµα 155 χιλιοστών και ρουκέτα 122 χιλιοστών.

Σε ερώτηµα που υπέβαλε τον Νοέµβριο του 2010 ο πρόεδρος της Δηµοκρατικής Αριστεράς κ. Κουβέλης µεθέµα τη Σύµβαση των Οπλων Διασποράς, ο υπουργός Αµυνας κ.Βενιζέλος απάντησε ότι «δεν είµαστε ακόµη σε θέση να προσχωρήσουµε στην εν λόγω σύµβαση για πολύ σοβαρούς λόγους που αφορούν αποκλειστικά την εθνική άµυνα της χώρας και την περιφερειακή ισορροπία».

Σηµειώνεται ότι από τις γειτονικές στην Ελλάδα χώρες συµβαλλόµενα µέρη στη Σύµβαση του Οσλο είναι η Αλβανία, η Βουλγαρία και η ΠΓΔΜ, ενώ έχουν υπογράψει αλλά δεν έχουνπρος το παρόν επικυρώσει η Ιταλία και η Κύπρος.

Στην απάντησή του ανάµεσα σε άλλα, ο υπουργόςΑµυνας είπε ότι ναι µεν η σύµβαση έχει υπογραφεί απόέναν υψηλόαριθµό χωρών, «καλύπτει όµως µόνον ένα µικρό ποσοστό(10%-15%) της παγκόσµιας παραγωγής, κατοχής και διακίνησης όπλων διασποράς».

ΤΑ ΝΕΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: