Εθνική ειμαρμένη

Tου Kωστα Λεονταριδη

Μέσα στην ασημαντότητά της, η είδηση ότι χθες επρόκειτο να ηχήσουν για ένα λεπτό της ώρας οι σειρήνες σε όλη τη χώρα κουβαλά βαρύ ιστορικό και συναισθηματικό φορτίο. Οι νεότερες γενιές απλώς ενημερώνονται ότι η ήχηση έχει καθαρά δοκιμαστικό σκοπό και επομένως δεν υπάρχει λόγος σύγχυσης και ανησυχίας. Οι παλαιότερες γενιές όμως -γονείς και παππούδες μας- έχουν βιώσει τον ανατριχιαστικό ήχο της σειρήνας ως έναρξη πολέμου, συμμετέχοντας, στη συνέχεια, στην πιο δύσκολη και πολύχρονη άσκηση επιβίωσης. Κατοχή, πείνα, μπλόκα και εκτελέσεις, Ελληνες ήρωες και Ελληνες προδότες στην ίδια γειτονιά, αλλά και στο ίδιο σπίτι...

Είναι μάθημα ζωής να μιλάς με αυτούς τους ανθρώπους, να τους αφήνεις να σου κληρονομούν τις μνήμες τους. Ετσι λακωνικά, σαν να διαβάζουν ημερολόγιο ψυχής, χωρίς να ζητούν παράσημα ή συγχωροχάρτια από τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Κι απορούν ακόμα, ανακαλώντας εμπειρίες δεκαετίες μετά, με τις αντοχές της νιότης τους.

Οσα από τα τότε παιδιά της Κατοχής διαβάζουν σήμερα εφημερίδα ή ακούν ειδήσεις στην τηλεόραση μειδιούν με την κατάχρηση και τον ευτελισμό των λέξεων στους τίτλους: «Πόλεμος με τους φορτηγατζήδες», «Πόλεμος στο λιμάνι», «Πόλεμος στην κυβέρνηση», «Πόλεμος για τους υποψηφίους». Ειρήνη και αχτίδα πουθενά.

Ακούγοντας αυτούς τους ανθρώπους που βγήκαν ζωντανοί από τους πιο σκληρούς χειμώνες, σιγουρεύεσαι ότι η Ιστορία (που γράφεται από ανθρώπους) δεν συνάπτει συμφωνίες με τις διάφορες γενιές, δηλαδή ποια θα ευτυχήσει και ποια θα δυστυχήσει.

Θυμάστε πριν από δύο χρόνια όταν η ευαίσθητη κοινωνία μας υπνωτισμένη από την ψευδαίσθηση της ασφάλειας έσκυβε στοργικά πάνω από τη «γενιά των 700 ευρώ». Η γενικευμένη θυματοποίηση αυτών των παιδιών έπεισε πολλούς ότι συντελείται μια μεγάλη ιστορική αδικία εις βάρος τους. Κοντόφθαλμη εκτίμηση. Σήμερα που όλοι πορεύονται με κομμένα φτερά, οι προβολείς απομακρύνθηκαν από τη γενιά των 700 ευρώ. Αλλωστε, οι ανήκοντες σε αυτή έχουν χρόνο να περιμένουν καλύτερες ημέρες έως την τελική δικαίωσή τους. Λιγότερες προσδοκίες γι’ αυτό έχουν οι υπόλοιποι, που έως πρότινος συμπονούσαν τη γενιά των 700 ευρώ για το μίζερο εναρκτήριο λάκτισμά της.

Οταν ηχούν οι σειρήνες -προσοχή! ως άσκηση-  κάποια γεροντικά μάτια  βουρκώνουν και από το μυαλό των παιδιών της Κατοχής μέσα σ’ ένα λεπτό θα παρελάσει μια ζωή στερήσεων και προσδοκιών.

Η γενιά του Πολέμου δίνει κουράγιο στη γενιά του Μνημονίου με ένα επιχείρημα που προϋποθέτει από τους νεότερους διάθεση μοιρολατρικής υποταγής: «Τα ζόρια τα δικά σας δεν είναι τίποτα μπροστά σ’ όσα τραβήξαμε εμείς».

Μια φευγαλέα ιστορική ανάγνωση των τελευταίων δεκαετιών αφήνει πικρότατη γεύση. Από όλες τις γενιές ζητήθηκαν ή επιβλήθηκαν «αιματηρές θυσίες». Να είναι εθνική ειμαρμένη;