"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Οταν η αγραμματοσύνη έρχεται ξανά στη μόδα

MAUREEN DOWD / THE NEW YORK TIMES

O Τζιάκομο Καζανόβα συνήθιζε να αποπλανεί τις όμορφες γυναίκες λέγοντάς τους ότι ήταν ευφυείς και τις έξυπνες λέγοντάς τους ότι ήταν όμορφες. Αυτή η ψευδής επιλογή μεταξύ ευφυΐας και σεξουαλικότητας στις γυναίκες συνεχίζει να μας κατατρέχει διά μέσου των αιώνων. Και δεν υπάρχει πιο παραδειγματικό θύμα της από τη Μέριλιν Μονρόε.

Η Μέριλιν ήταν αρκετά έξυπνη ώστε να γίνει η πιο διάσημη «χαζή ξανθιά» στην ιστορία. Οι φωτογράφοι λάτρευαν να την απαθανατίζουν να ποζάρει με προκλητικό βλέμμα, φορώντας κολλητά σορτσάκια, μια μεταξωτή ρόμπα ή το μαγιό της, και κρατώντας στα χέρια της ένα βαρύ βιβλίο, όπως τον «Οδυσσέα» του Τζέιμς Τζόις ή τα ποιήματα του Χάινριχ Χάινε. Ενα «κουνελάκι με μυαλό», παραλλαγή του στερεοτύπου της σέξι βιβλιοθηκαρίου. Ετσι, όσοι άνδρες ένιωθαν αμήχανα με τον έντονο ερωτισμό που εξέπεμπε, μπορούσαν πάντα να νιώσουν ανώτεροι γελώντας με τις πνευματικές της «επιδόσεις».

Η ίδια η Μέριλιν δεν είχε πιάσει το εις βάρος της αστείο. Σημαδεμένη από τη σχιζοφρενή μητέρα της και με προβληματική ανατροφή, ένιωθε ευτυχής όταν της έβαζαν ένα κλασικό βιβλίο στο χέρι. Μερικά από αυτά εξάλλου τα είχε όντως διαβάσει, από Προυστ μέχρι Ντοστογέφσκι και από Φρόιντ ως την εξάτομη βιογραφία του Αβραάμ Λίνκολν: η προσωπική της βιβλιοθήκη αριθμούσε 400 βιβλία.

Ενας από τους συζύγους της, ο συγγραφέας Αρθουρ Μίλερ, συνήθιζε να αποκαλεί τη Μονρόε «μια ποιήτρια στη γωνία ενός δρόμου που προσπαθεί να απαγγείλει στο κοινό, την ώρα που αυτό της ξεσκίζει τα ρούχα».

Το νέο βιβλίο «Fragments» (Θραύσματα) περιλαμβάνει δικά της ποιήματα, επιστολές και σημειώσεις, κάποια ανορθόγραφα από την παιδική της ηλικία, άλλα σε σελίδες με τον λογότυπο ακριβών ξενοδοχείων στη Νέα Υόρκη και το Μπέβερλι Χιλς. Είναι πολύ συγκινητικό. Η πιο ποθητή γυναίκα του πλανήτη, σύμβολο του φωτός, ζούσε στη μοναξιά και στο σκοτάδι. Η Μέριλιν πίστευε πως ο γάμος της με τον Μίλερ ήταν ευτυχής, αλλά συνετρίβη όταν διάβασε στο ημερολόγιό του πόσο απογοητευμένος ένιωθε από αυτή, επειδή τον ντρόπιαζε με τη συμπεριφορά της μπροστά στους διανοούμενους φίλους του. «Πάντα με τρομοκρατούσε η σκέψη να γίνω σύζυγος κάποιου, γιατί η ζωή μού έχει διδάξει ότι δεν υπάρχει πραγματική αγάπη για τον άλλον», έγραψε τότε.

Η Μέριλιν παραμένει πάντα στην επικαιρότητα. Στη Βρετανία γνωρίζει μεγάλη επιτυχία ένα βιβλίο που παρουσιάζει τα τελευταία δύο χρόνια της Μέριλιν μέσα από τα μάτια ενός μαλτέζικου τεριέ, με το όνομα Μαφ (σ.σ.: από τη λέξη «Μαφία»), το οποίο της είχε χαρίσει ο Φρανκ Σινάτρα το 1960, ενώ τρεις ταινίες με θέμα τη ζωή της είναι στα σκαριά.

Σε αντίθεση με την Πάρις Χίλτον και τις όμοιές της, τουλάχιστον η Μέριλιν είχε απόλυτη επίγνωση πως είναι «κουλ» να είσαι έξυπνη. Φιλοδοξούσε να διαβάζει βιβλία και να κάνει παρέα με διάσημους συγγραφείς, ενώ έφτασε στο σημείο να παντρευτεί διανοούμενο.  

Στις μέρες μας, μια άλλη διάσημη καλλονή με λαμπερό δέρμα και ισχυρό «ρεύμα», η Σάρα Πέιλιν, κατάφερε να ξαναφέρει την άγνοια στη μόδα.

Αδυνατείς να ανακαλέσεις στη μνήμη σου τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου; Είσαι ανίκανη να θυμηθείς τα ονόματα εφημερίδων που διάβασες ή ανθρώπων που (λες ότι) θαυμάζεις; Κανένα πρόβλημα! Υποστηρίζεις έναν υποψήφιο γερουσιαστή από την Πενσιλβάνια, που όμως κατεβαίνει για την έδρα στην Πολιτεία της Δυτικής Βιρτζίνια; Σιγά το πράγμα! Το βασικό είναι να μην είσαι ένα από αυτά τα «ασπόνδυλα» της ελίτ, με πτυχίο από κάποιο κορυφαίο πανεπιστήμιο- σαν τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, που δεν μπορεί να νιώσει τίποτα.

Για την Κριστίν Ο΄Ντόνελ αποτελεί είδηση ότι το Σύνταγμα εξασφαλίζει τον διαχωρισμό Εκκλησίας και κράτους. Ζώντας στη χώρα του Κόμματος του Τσαγιού, ο Τζόε Μίλερ- οι σωματοφύλακες του οποίου έβαλαν χειροπέδες σε δημοσιογράφο- και ο Καρλ Παλαδίνο- που απείλησε να δείρει τον Φρεντ Ντίκερ της «Τhe Νew Υork Ρost»- ούτε ακουστά δεν είχαν για την ύπαρξη της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος. Και η Σάρον Ανγκλ βούλιαζε σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα βλακείας όταν είπε σε μια τάξη ισπανόφωνων μαθητών στο Λας Βέγκας ότι «μου μοιάζετε περισσότερο για Ασιάτες»!

Κατηγορούμενη ότι κακοποιεί την αγγλική γλώσσα, η Πέιλιν απολογήθηκε στο Τwitter τονίζοντας πως «τα αγγλικά είναι ζωντανή γλώσσα» και ότι «και ο Σαίξπηρ συνήθιζε να φτιάχνει δικές του λέξεις». Πριν από μερικές ημέρες, σε μια προεκλογική συγκέντρωση των Ρεπουμπλικανών στο Αναχαϊμ της Καλιφόρνιας, η Πέιλιν δήλωσε ότι πιστεύει στη «μοναδικότητα της Αμερικής». Μόνο που όταν το θέμα πηγαίνει στους ανθρώπους που θα ηγούνται της χώρας, η έννοια αυτή καθίσταται αυτομάτως ύποπτη, αφού, όπως ισχυρίζεται η Πέιλιν, η Ο΄Ντόνελ και η Ανγκλ, «οι ηγέτες σας πρέπει να είναι ακριβώς σαν και σας».

Στην Αμερική της Μέριλιν, υπήρχαν ακόμη φιλοδοξίες. Τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο μετέφεραν στην οθόνη λογοτεχνικά βιβλία, όχι σκουπίδια. Ακόμη και τα κινούμενα σχέδια επενδύονταν μουσικά με έργα σπουδαίων συνθετών. Στην Αμερική της Σάρα όμως, όλα αυτά τα έχουμε αποκηρύξει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: